แนวทางการแก้ไขปัญหาอัตวินิบาตในสังคมไทยตามทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการกระทำอัตวินิบาตในทัศนะพุทธปรัชญา 2) เพื่อศึกษาปัญหาการกระทำอัตวินิบาตในสังคมไทย 3) เพื่อเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหาการกระทำอัตวินิบาตในสังคมไทยตามทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก 30 คน และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีพรรณนา

          ผลการวิจัยพบว่า

1. พุทธปรัชญามีทัศนะไม่เห็นด้วยในการกระทำอัตวินิบาต เพราะการฆ่าตัวตายจิตจะประกอบด้วย โลภะ โทสะ และโมหะ เมื่อทำอัตวินิบาตสำเร็จทำให้ไปเกิดในทุคติภูมิ และยังให้ทัศนะว่า ชีวิตเป็นสิ่งมีคุณค่าที่สามารถพัฒนาให้ถึงเป้าหมายสูงสุดคือพระนิพพานได้


2. ประเทศไทยมีสถิติการฆ่าตัวตายเฉลี่ย 6.35 ต่อประชากรแสนคน ปีพ.ศ. 2561 จังหวัดขอนแก่นมีการฆ่าตัวตายเฉลี่ย 7.21 ต่อประชากรแสนคน การตัดสินใจฆ่าตัวตายมีสาเหตุมาจาก 1) ปัญหาด้านสังคม 2) ปัญหาด้านเศรษฐกิจ และปัญหาด้านจิตใจ


3. แนวทางการแก้ไขปัญหาการกระทำอัตวินิบาตด้วยหลักพุทธปรัชญาคือ 1) หลักอริยสัจ 4 คือ 1) ขั้นรู้ปัญหา 2) ขั้นหาสาเหตุ 3) ขั้นกำหนดเป้าหมาย และ4) ขั้นกำหนดวิธีการแก้ไข สามารถกำหนดวิธีปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการแก้ไขปัญหาอย่างถูกต้อง 2) หลักไตรสิกขาในมรรคมีองค์ 8 พบว่า ปัญหาด้านสังคมแก้ด้วยปัญญาสิกขา ปัญหาด้านเศรษฐกิจแก้ด้วยศีลสิกขา และปัญหาด้านจิตใจแก้ด้วยสมาธิสิกขา 3) หลักสติ มีการฝึกจิตให้อยู่กับปัจจุบันไม่คำนึงถึงอดีตและอนาคตด้วยอำนาจของตัณหา