NEW PARADIGMS OF BELIEF IN THAI SOCIETY : GHOSTS BRAHMAN BUDDHISM AND SCIENCE
Main Article Content
Abstract
บทความนี้นำเสนอกระบวนทัศน์ทางความเชื่อของสังคมไทยจากอดีตถึงปัจจุบัน โดยนำเสนอการเปลี่ยนจากกระบวนทัศน์ดั้งเดิมคือเชื่อว่ามีเฉพาะผี พราหมณ์ และพุทธศาสนา มาเป็นกระบวนทัศน์ใหม่คือผี พราหมณ์ พุทธศาสนา และวิทยาศาสตร์ ซึ่งในบทความนี้ได้นำเสนอว่ากระบวนทัศน์ผี พราหมณ์ และพุทธศาสนานั้นเป็นสิ่งที่เรียกว่าความเชื่อ มีลักษณะเป็นความเชื่อส่วนบุคคลหรือเรียกว่าความเชื่อเชิงอัตวิสัย จึงไม่สามารถนำมาใช้เป็นความรู้ได้ ดังนั้นจึงเกิดกระบวนทัศน์ใหม่ขึ้นมา ซึ่งเป็นการปะทะสังสรรค์ของกระบวนทัศน์ดั้งเดิมกับกระบวนทัศน์ของความรู้ในทางวิทยาศาสตร์ แต่ทว่าความคิดทางวิทยาศาสตร์ในสังคมไทยนั้น ก็ยังมีสถานะเป็นเพียงความคิดที่ผูกโยงอยู่ภายใต้กรอบของอำนาจรัฐ มากกว่าที่จะเป็นวิทยาศาสตร์แห่งการเรียนรู้ จึงอาจกล่าวได้ว่า วิทยาศาสตร์ในสังคมไทยเป็นเพียงเครื่องมือที่รัฐใช้ในการผลักดันให้เกิดการพัฒนาอุตสาหกรรม ดังนั้นสถานะทางความรู้ที่แม้ว่าจะปฏิเสธความเชื่อดั้งเดิม แต่ก็ยังไม่สามารถก้าวเข้าสู่ความรู้แบบใหม่ภายใต้บริบทของวิทยาศาสตร์ได้