เครื่องหนังร่วมสมัย: การพัฒนาผลิตภัณฑ์ร่วมสมัยบนฐานอัตลักษณ์ ซอฟต์พาวเวอร์จังหวัดนครศรีธรรมราช

ผู้แต่ง

  • ตวงรัก รัตนพันธุ์ สาขาวิชาศิลปกรรมศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
  • ชัชวาลย์ รัตนพันธุ์ สาขาวิชาออกแบบเครื่องถมและเครื่องประดับ คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
  • อติวิช น้ำขาว นักออกแบบอิสระ

คำสำคัญ:

เครื่องหนังร่วมสมัย, ซอฟต์พาวเวอร์จังหวัดนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของบริการวิชาการภายใต้โครงการอนุรักษ์ฟื้นฟูสืบทอด และพัฒนาศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น ผ่านกิจกรรมย่อย คือ การออกแบบแฟชั่นไทย การพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องหนังร่วมสมัยบนฐานอัตลักษณ์ซอฟต์พาวเวอร์จังหวัดนครศรีธรรมราช มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องหนังร่วมสมัยบนฐานอัตลักษณ์ซอฟต์พาวเวอร์จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นบริการวิชาการโดยใช้กระบวนการวิจัยเป็นฐานผ่าน 4 ขั้นตอน ได้แก่ การรวบรวมองค์ความรู้ การอบรมเชิงปฏิบัติการ การสร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์ และการนำเสนอต้นแบบผลิตภัณฑ์ ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ กลุ่มนครหัตถกรรม กลุ่มย่านลิเภาอะโทสะ กลุ่ม ช.ช่างแฝด กลุ่ม 4 ป.บาติก และกลุ่มเครื่องหนังแบรนด์มังคุด เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการวิจัยสรุปได้ 4 ส่วน 1) การรวบรวมองค์ความรู้ พบว่า จังหวัดนครศรีธรรมราชมีทุนวัฒนธรรมด้านหัตถศิลป์ที่รวบรวมได้ 5 กลุ่ม ได้แก่ เครื่องถม จักสานย่านลิเภา งานไม้แกะสลัก ผ้าบาติก และเครื่องหนังร่วมสมัย 2) การอบรมเชิงปฏิบัติการ พบว่า ผู้ประกอบการได้รับความรู้ด้านการตลาดและต้นทุนการผลิต พร้อมพัฒนาแนวคิดการออกแบบเครื่องหนังที่ตอบโจทย์ความต้องการผู้บริโภค 3) การสร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์ พบว่า แต่ละกลุ่มได้สร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์ในรูปแบบชุดเซ็ต ประกอบด้วย กระเป๋าหนังเครื่องถม อุปกรณ์คาเฟ่ ฮอปปิ้ง เครื่องประดับจากไม้มงคล ผ้าบาติกตกแต่งที่พัก และอุปกรณ์สำหรับสัตว์เลี้ยง และ 4) การนำเสนอต้นแบบผลิตภัณฑ์ พบว่า ต้นแบบผลิตภัณฑ์เครื่องหนัง ร่วมสมัยได้รับการพัฒนาตามบริบทชุมชน ใช้วัสดุและกรรมวิธีท้องถิ่น พร้อมสร้างความสนใจและการยอมรับจากกลุ่มเป้าหมายอย่างชัดเจน

เอกสารอ้างอิง

คณิน ไพรวันรัตน์. (2566). เครื่องรางของขลัง: ความเชื่อ ความศรัทธา สู่การออกแบบเชิงวัฒนธรรมร่วมสมัย. [วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เจษฎา สุขสิกาญจน์, เรวัต สุขสิกาญจน์, ตวงรัก รัตนพันธุ์ และสุธี โส้ปะหลาง. (2561). รายงานวิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบเครื่องประดับถมเงินนคร จังหวัดนครศรีธรรมราชเพื่อการอนุรักษ์ เผยแพร่และเพิ่มมูลค่าให้กับภูมิปัญญาท้องถิ่น. สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ. https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/309439

ตวงรัก รัตนพันธุ์, ชัชวาลย์ รัตนพันธุ์, เจษฎา สุขสิกาญจน์, เรวัต สุขสิกาญจน์ และจำเป็น รักเมือง. (2564). การพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิงโดยใช้กระบวนการออกแบบอย่างมีส่วนร่วม. วารสารนาคบุตรปริทรรศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 13(1), หน้า 99-113.

พีรพงษ์ พันธะศรี. (2564). หัตถกรรมงานหนังสร้างสรรค์: กรณีศึกษาการทำผลิตภัณฑ์เครื่องหนัง จากเศษหนังที่เหลือใช้จากอุตสาหกรรมเครื่องหนัง. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์, 8(1), หน้า 141–157.

วรกมล วงษ์สถาปนาเลิศ, สุดสวาท จันทร์ดำ และสุดารัตน์ เทพพิมล. (2567). อำนาจละมุน (Soft Power) กับจุดขายทางวัฒนธรรมไทย. วารสารศิลปการจัดการ, 8(1), หน้า 382-400.

วิบูลพร วุฒิคุณ และรัชนิกร กุสลานนท์. (2563). การออกแบบผลิตภัณฑ์ร่วมสมัยตามแนวคิดทุนทางวัฒนธรรมจากภูมิปัญญานวดแผนไทย. วารสารศิลปกรรมศาสตร์วิชาการ วิจัย และงานสร้างสรรค์, 7(1), หน้า 46-59.

เอนก ชิตเกษร และพรรณนุช ชัยปินชนะ. (2565). การสร้างมูลค่าเพิ่มจากเส้นใยกล้วยและกลยุทธ์การจัดการผลิตภัณฑ์ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนทอผ้าบ้านเฮี้ย อำเภอปัว จังหวัดน่าน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 41(4), หน้า 142-154.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

08-12-2025

รูปแบบการอ้างอิง

รัตนพันธุ์ ต., รัตนพันธุ์ ช., & น้ำขาว อ. (2025). เครื่องหนังร่วมสมัย: การพัฒนาผลิตภัณฑ์ร่วมสมัยบนฐานอัตลักษณ์ ซอฟต์พาวเวอร์จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 8(3), A1-A15. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/human_dru/article/view/279290

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย