รูปแบบการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชุมชนที่เน้นการมีส่วนร่วมในชุมชนกับศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน ตำบลปากคลองบางปลากด จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบการไกล่เกลี่ยระงับข้อพิพาทภาคประชาชน ตำบลปากคลองบางปลากด จังหวัดสมุทรปราการ ผลจากการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการไกล่เกลี่ยระงับข้อพิพาทในชุมชนของศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน มีการกำหนดรูปแบบ วิธีการ ขั้นตอนการไกล่เกลี่ยไว้ชัดเจน 2) มีกระบวนการพูดคุยกันรับฟังเหตุผลของทั้งสองฝ่าย มีกระบวนการดำเนินการไกล่เกลี่ยระงับข้อพิพาทโดยชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ โดยให้ผู้นำท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อาสาสมัคร ผู้นำแบบทางการและไม่เป็นทางการ เข้ามามีส่วนร่วมให้มีการใช้ศักยภาพของชุมชนผ่านทางคณะกรรมการของศูนย์ไกล่เกลี่ยที่ประชาชนมีส่วนร่วมในการเลือกตั้งขึ้นมาเพื่อเป็นคนกลางในการทำหน้าที่ในการระงับข้อพิพาทต่าง ๆ และ 3) ตัวแทนของชุมชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งผ่านการคัดเลือกเข้าไปเป็นตัวแทน เพราะการมีจิตสาธารณะ ความเสียสละ เพื่อลดปัญหาความขัดแย้งและส่งเสริมความสามัคคีในชุมชน ข้อเสนอแนะในงานวิจัยนี้ 1) ควรมีการจัดฝึกอบรมเสริมทักษะให้ผู้นำชุมชนหรือผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยให้มีความรู้ด้านการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท หรือภาครัฐส่งบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญมาให้ความรู้ 2) ควรมีการศึกษาดูงานหน่วยงานด้านการไกล่เกลี่ย เช่น ศูนย์ไกล่เกลี่ยของศาล สภาทนายความ หรือหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ที่ประสบความสำเร็จเพื่อจะได้เทคนิคและองค์ความรู้ใหม่ ๆ นำมาใช้ 3) ควรให้ประชาชนทุกภาคส่วนของชุมชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการไกล่เกลี่ยระงับข้อพิพาท เช่น เด็กและเยาวชนที่อยู่ในชุมชน และ 4) ภาครัฐควรส่งเสริมการจัดตั้งกฎระเบียบธรรมนูญหมู่บ้านโดยออกเป็นกฎหมายมารองรับ