การจัดการความรู้การวิจัยและถ่ายทอดกระบวนการพัฒนาผู้ต้องขังให้เป็นครูสอนทอผ้าไหมเพื่อความต่อเนื่องในการฝึกวิชาชีพทอผ้าไหมในเรือนจำจังหวัดลำพูน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผู้ต้องขังให้เป็นครูสอนทอผ้าไหมในเรือนจำจังหวัดลำพูน โดยมีจุดเริ่มต้นจากปัญหาการขาดการพัฒนาทักษะผู้ต้องขังที่มีความสามารถในการทอผ้าไหมอย่างเป็นระบบ ผู้ต้องขังที่มีทักษะพ้นโทษไปโดยไม่มีการถ่ายทอดความรู้สู่ผู้ต้องขังรุ่นใหม่ ส่งผลให้จำนวนผู้ต้องขังที่มีความสามารถในการทอผ้าไหมลดลง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ (1) ผู้ต้องขังที่ทำหน้าที่เป็นครูสอนทอผ้าไหม จำนวน 14 คน (2) ผู้ต้องขังที่เป็นผู้เรียนใหม่ จำนวน 20 คน (3) ผู้ที่พัฒนาและฝึกทักษะการทอผ้าไหมและทักษะการถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้ต้องขัง จำนวน 3 คน และ (4) ผู้ควบคุมและดูแลผู้ต้องขัง ประกอบด้วยผู้บัญชาการและเจ้าหน้าที่เรือนจำจังหวัดลำพูน จำนวน 5 คน ซึ่งคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยวิธีการเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบสำรวจ แบบบันทึกกิจกรรม และแบบทดสอบ โดยวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและสถิติเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า สามารถพัฒนาผู้ต้องขังให้เป็นครูสอนทอผ้าไหมในเรือนจำจังหวัดลำพูนได้จำนวน 12 คน ผ่านกระบวนการจัดการความรู้จากการวิจัยและถ่ายทอดกระบวนการพัฒนาในเรือนจำจังหวัดลำพูน โดยองค์ความรู้ที่ได้รับจากกระบวนการจัดการความรู้ ได้แก่ (1) กระบวนการพัฒนาผู้ต้องขังให้เป็นครูสอนทอผ้าไหมอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง (2) แนวทางการพัฒนาความสามารถในการทอผ้าไหม (3) เอกสารประกอบการสอนการทอผ้าไหมยกดอก (4) คุณสมบัติของการเป็นครูสอนทอผ้าไหมที่ดี และ (5) ปัจจัยแห่งความสำเร็จในการพัฒนาผู้ต้องขังให้เป็นครูสอนทอผ้าไหมในเรือนจำและทัณฑสถาน ซึ่งองค์ความรู้นี้ถูกนำมาประยุกต์ใช้ในการออกแบบแนวทางการถ่ายทอดความรู้ผ่านการปฏิบัติจริง โดยแบ่งเป็น 3 ขั้นตอน คือ (1) เสริมสร้างทักษะการทอผ้าไหมยกดอก (2) เสริมสร้างทักษะในการถ่ายทอดความรู้ และ (3) การฝึกสอนจริง โดยใช้รูปแบบการสอนแบบบรรยาย สาธิต และการปฏิบัติจริง หลังจากพัฒนาผู้ต้องขังให้เป็นครูสอนทอผ้าไหมครบทุกขั้นตอน พบว่าผู้ต้องขังที่เป็นครูสอนมีความชำนาญในการทอผ้าไหมเพิ่มขึ้น โดยมีค่าเฉลี่ยระดับความชำนาญเพิ่มจาก 0.95 เป็น 3.56 เมื่อประเมินการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นใน 7 ด้าน พบว่า ผู้ต้องขังที่เป็นครูสอนมีการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นในทุกด้าน สำหรับผู้ต้องขังที่เป็นผู้เรียนใหม่ มีค่าเฉลี่ยระดับความชำนาญในการทอผ้าไหมเพิ่มขึ้นจาก 0 เป็น 2.85 เมื่อประเมินการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นใน 6 ด้าน พบว่า ผู้ต้องขังที่เป็นผู้เรียนใหม่มีการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นในทุกด้าน ทั้งนี้ผู้เรียนใหม่ชื่นชมครูสอนว่าเป็นครูที่ใจเย็น อดทน ใส่ใจผู้เรียน สอนเทคนิคการทอที่เข้าใจง่าย และสามารถนำไปใช้ได้จริง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Bunpirom, S. (2014). Self actualization for teacher. Bangkok: Triple Education. [In Thai]
Chantaeng, D. (2021). Intellectual cultural heritage-related knowledge management through the community participation: A case study of Phasin Nam-Ang, Uttaradit Province. The Liberal Arts Journal, 4(1), 50-86. [In Thai]
Chumchit, Y. (2015). Self actualization for teachers. (6th ed.). Bangkok: Odeonstore. [In Thai]
Chumduang, W. (2024). Creating artistic work and the power of creativity to enhance value sustainnable local artisans In Sukhothai Province. Journal of MCU Buddhapanya Review, 9(2), 267-278. [In Thai]
Hariphunchai Hand-Woven Fabric Institute. (n.d.). Lamphun woven cloth. Lamphun: Lamphun Provincial Administrative Organization. [In Thai]
Intra, C. (2021). The effects of knowledge management in the office of the permanent secretary for defense. The Journal of Development Administration Research, 11(2), 275 – 286. [In Thai]
Jankeaw, B., Narata, P., Nakayan, P., & Somboonchai, R. (2023). Local wisdom of natural dyed handwoven cotton fabric for conservation of Chang Kerng village weaving group, Bantan sub district, Hod district, Chiang Mai Province. In 18th National and International Conference on Humanities and Social Sciences (2/2023) (pp. 1-12). September 25, 2023. Thailand: Valaya Alongkorn Rajabhat University. [In Thai]
Lamphun Provincial Prison. (2023). Inmates statistics report for the day, March 31, 2023. Lamphun: Lamphun Provincial Prison. [In Thai}
Maharatsakul, P. (2013). Human resource management. Bangkok: Panyachondist. [In Thai]
Manee, W. (2016). KnowledgeManagement. MBU EducationJournal, 4(2), 144-145. [In Thai]
Ngiwsupa, A., Karunlanjakorn, S., & Mankhoksung, P. (2017). Guidelines of transferring local wisdom of the silk weaving group in Nong Khae Village, Tongkhob Sub-District, Khoksisuphan District, Sakon Nakhon Province to the new generation. Journal of Graduate School Sakon Nakhon Rajabhat University, 14(64), 95-102. [In Thai]
Pichai, P., Intanam, N., Kantaree, N., Intanam, T., & Soottilakmuneekool, S. (2023). Transfering processes of wisdom in Phasin Thiw Mook Jok Dao Weaving based on the Ubon Ratchathani city court style. Journal of Humanities & Social Sciences (JHUSOC), 21(3), 1-19. [In Thai]
Sati, P. (2023). Knowledge management on local wisdom: A case study of Ban Non Cotton Weaving Group, Tambon Kham Pom, Amphoe Wapi Pathum, Maha Sarakham Province. (Master's thesis, Political Science (Politics and Government), Mahasarakham University). [In Thai]
Sikkhajarn, S., Chothianthip, T., Maneephruek, W., Akkarapongpaiboon, T., & Jiamjan, J. (2019). A revisit of concepts of knowledge management in organizations. Journal of Academic for Public and Private Management, 1(1), 13-25. [In Thai]
Srikong, N. (2020). Knowledge management of brocade weaving group. Arts and crafts center in Ban Noen Thammang Nakhonsithammarat. (Master thesis, Education (Art Education), Srinakharinwirot University). [In Thai]
Sriwarom, K. (2019). The concept of knowledge management. Journal of Association of Professional Development of Educational Administration of Thailand (JAPDEAT), 1(4), 41 – 49. [In Thai]
Suppaso, P. (2016). Guidelines for imparting local wisdom knowledge to promote careers of local communities in Chaiyaphum Province. (Master thesis, Education in Nonformal and Informal Educational Administration, Sukhothai Thammathirat Open University). [In Thai]
Sutthichaimethi, P. (2023). Mixed research methodology in social sciences: Practical techniques. (2nd ed.). Bangkok, Thailand: Samlada Co., Ltd. [In Thai]
Thepsumethanon, P. (2017). Knowledge management. Rajapark Journal, 11(23), 83-84. [In Thai]
Thiensiri, J., Jongruaysap, S., Sakrangkun, B., Kaweera, S., Potipruek, N., Duangjai, N., … Chumjai, A. (2019). Guidelines for the development of prisoners to be Thai silk weaving instructors with participation model of Chiang Mai Women Correctional Institution. Bangkok: The Thailand Research Fund (TRF). [In Thai]
Thiensiri, J., Potipruek, N., Khueankhuap, S., & Sukrongchang, P. (2024). Knowledge management in research and transfer of the process of developing inmates to become silk weaving instructors for continuity in the practice of silk weaving profession in Lamphun Provincial Prison. Bangkok: National Research Council of Thailand (NRCT). [In Thai]
Thiensiri, J., Potipruek, N., Tanyuwatthana, T., Nootet, M., Kanthayawong, P., Thasuwan, S., … Tapanya, T. (2021). The expansion of the development of Thai silk weaving ability from Chiang Mai Women Correctional Institution to Lamphun Provincial Prison. Bangkok: National Research Council of Thailand (NRCT). [In Thai]
Thiensiri, J., Thiamthong, A., Kaweera, S., Potipruek, N., Tuisap, A., Sonsud, N., … Sritrakul, W. (2016). Thai silk weaving vocational curriculum development for Chiang Mai Women Correctional Institution. Bangkok: The Thailand Research Fund (TRF).[In Thai]
Timakum, T. (2010). Knowledge management of Lanna local wisdom concerning Pha Yok Lamphun Weaving. (Master Thesis, Arts Program in Information Studies, Chiang Mai University). [In Thai]
Todta, O., Jaiaodton, S., & Pilaboot, S. (2020). The Transfer of local wisdom on silk weaving Pakthongchai District, Nakhon Ratcasima Province. Academy Journal of Northern, 7(1), 88-99. [In Thai]
Vichalai, A. (2011). Learning resources and local wisdom. Chaingmai: Faculty of Education, Chiang Mai Rajabhat University. [In Thai]
Wiriyapinit, M. (2022). Reflections on knowledge management from 'challenges'. Bangkok: Chulalongkorn University Press. [In Thai]