บทความวิจัย บทบาทหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของ ผู้สำเร็จการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มุ่งศึกษาและเปรียบเทียบบทบาทหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของผู้สำเร็จการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือทั้ง 11 แห่ง ในระดับปริญญาตรี จำนวน 52,601 คน ใช้การสุ่มตัวอย่างแบบง่าย โดยวิธีการเลือกแบบบังเอิญ เพื่อตอบแบบสอบถาม จำนวน 880 คน และเพื่อการสัมภาษณ์ จำนวน 44 คน เครื่องมือวิจัย คือ แบบสอบถาม และสัมภาษณ์ โดยใช้สถิติค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน ผลการวิจัย พบว่า 1) บทบาทหลักธรรมที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตภาพรวมอยู่ในระดับมาก ที่ส่งผลมากที่สุด คือ สังคหวัตถุ 4 ด้านอัตถจริยา และบทบาทหลักธรรมที่ส่งผลต่อการศึกษาเล่าเรียนภาพรวมอยู่ในระดับมาก ที่ส่งผลมากที่สุด คือ อิทธิบาท 4 ด้านวิริยะ 2) การเปรียบเทียบบทบาทหลักธรรมที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิต เพศชายกับเพศหญิงส่วนใหญ่ไม่แตกต่างกัน อายุที่แตกต่างกันมากที่สุด คือ อายุระหว่างต่ำกว่า 26 ปี กับ 28 ปี ส่วนในด้านสถานภาพสมรสที่แตกต่างกันมากที่สุด คือ ระหว่างสมรส กับ โสด และบทบาทหลักธรรมที่ส่งผลต่อการศึกษาเล่าเรียน ในด้านเพศชายกับเพศหญิงส่วนใหญ่ไม่แตกต่างกันเช่นกัน อายุที่แตกต่างกันมากที่สุด คือ ระหว่างต่ำกว่า 26 ปี กับ 26 ปี และระหว่าง 26 ปี กับ 27 ปี ส่วนในด้านสถานภาพสมรสที่แตกต่างกันมากที่สุด คือ ระหว่างสมรส กับ โสด ทั้งหมดแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ในด้านผลข้อมูลเชิงคุณภาพบทบาทหลักธรรมส่งผลทำให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี และส่งผลทำให้กลุ่มเป้าหมายสำเร็จการศึกษาตามหลักสูตรได้ทุกคน