การวัดระดับอำนาจเหนือตลาดการส่งออกข้าวนึ่งไทย

Abstract

การวัดระดับอำนาจเหนือตลาดการส่งออกข้าวนึ่งไทย

MEASURING THE DEGREE OF MARKET POWER IN THAI PARBOILED RICE EXPORT  

บทคัดย่อ

            วัตถุประสงค์ในการวิจัยครั้งนี้ เพื่อศึกษาอำนาจเหนือตลาดของการส่งออกข้าวนึ่งไทย โดยทำการประมาณค่าอุปสงค์ผกผันในแบบจำลองด้วยวิธีประมาณค่าตัวแปรเครื่องมือ (Instrumental Variables) เพื่อศึกษาอำนาจเหนือตลาด (Lerner Index) ในประเทศปลายทาง 4 ประเทศ ได้แก่ ไนจีเรีย ซาอุดิอาระเบีย เบนิน และเยเมน โดยใช้ข้อมูลทุติยภูมิรายไตรมาสตั้งแต่ไตรมาสที่ 1 ปี 2541 – ไตรมาสที่ 4 ปี 2556 ผลการศึกษา พบว่า ไทยมีอำนาจเหนือตลาดส่งออกข้าวนึ่งเพียงประเทศเทศเดียว ซึ่งนั่นก็คือ ประเทศเบนิน แต่มีอำนาจเหนือตลาดค่อนข้างต่ำ ค่าสัมประสิทธ์อำนาจเหนือตลาดเท่ากับ 0.025 แสดงให้ทราบว่าไทยสามารถกำหนดปริมาณการส่งออกและปรับราคาขายข้าวนึ่งในเบนินได้เล็กน้อย เพราะเมื่อไทยปรับลดปริมาณส่งออกข้าวนึ่งลงร้อยละ 1 ราคาส่งออกข้าวนึ่งจะปรับตัวขึ้นสูงร้อยละ 0.025 ส่วนในอีก 3 ประเทศ ซึ่งได้แก่ ไนจีเรีย ซาอุดิอาระเบีย และเยเมน พบว่าไทยไม่มีอำนาจเหนือตลาดในประเทศดังกล่าว ข้อเสนอแนะที่ได้จากการศึกษา คือ รัฐควรบริหารจัดการด้านต้นทุนการผลิต เพราะจะทำให้มีความได้เปรียบในการส่งออกข้าวนึ่งไปยังแอฟริกา นอกจากนี้รัฐควรส่งเสริมหรือผลักดันให้มีการส่งออกข้าวนึ่งในภูมิภาคแอฟริกาให้มากกว่านี้