โรงเรียนผู้สูงวัยกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลเมืองพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการดำเนินงานของโรงเรียนผู้สูงวัย เทศบาลเมืองพิบูลมังสาหาร 2) ศึกษาคุณภาพชีวิตของนักเรียนโรงเรียนผู้สูงวัย และ 3) ศึกษาแนวทางในการพัฒนาการดำเนินงานด้านการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่เหมาะสมของเทศบาลเมืองพิบูลมังสาหาร โดยใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสาน เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถามเพื่อเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างนักเรียนโรงเรียนผู้สูงวัยที่ลงทะเบียนเรียนในปี 2560 จำนวน 99 คน และใช้แบบสัมภาษณ์เพื่อเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์ผู้บริหาร เจ้าหน้าที่เทศบาล และคณะกรรมการนักเรียน จำนวน 13 คน และสังเกตการณ์การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนของโรงเรียน นำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เชิงปริมาณ หาความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ t-test โดยกำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพทำการวิเคราะห์เนื้อหา จัดหมวดหมู่ แล้วนำเสนอในเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า โรงเรียนผู้สูงวัยเทศบาลเมืองพิบูลมังสาหาร ก่อตั้งในปี พ.ศ. 2559 จากการริเริ่มของกลุ่มชมรมผู้สูงอายุและชมรมจักรยานอำเภอพิบูลมังสาหาร ได้รับการสนับสนุนจากกองทุนสุขภาพท้องถิ่น เทศบาลเมืองพิบูลมังสาหาร และหน่วยงานต่าง ๆ หลักสูตรจัดการเรียนการสอนในระยะเวลา 52 สัปดาห์ ประกอบด้วย 6 รายวิชา กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศชาย ร้อยละ 42.4 เพศหญิง ร้อยละ 55.6 ส่วนใหญ่อายุอยู่ในช่วง 61 - 70 ปี มีสุขภาพแข็งแรง กลุ่มตัวอย่างส่วนน้อยมีโรคประจำตัวที่พบ คือ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีรายได้มาจากบุตรและเบี้ยยังชีพ คุณภาพชีวิตของนักเรียนผู้สูงวัยในภาพรวม อยู่ในระดับสูง คิดเป็นร้อยละ 4.51 เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า คุณภาพชีวิตของนักเรียนผู้สูงวัยทุกด้านอยู่ในระดับสูง ทั้งด้านจิตใจ ด้านสังคม ด้านสติปัญญา และด้านร่างกาย คิดเป็นร้อยละ 4.58 4.56 4.50 และ 4.40 ตามลำดับ ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับคุณภาพชีวิตของนักเรียนผู้สูงวัย พบว่า เพศ ไม่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิต ในขณะที่อายุ รายได้ อาชีพ และสถานภาพสมรสมีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิต แนวทางในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ นักเรียนผู้สูงวัยต้องการให้เทศบาลเมืองพิบูลมังสาหาร และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องพัฒนาด้านอาชีพ ดูแลสุขภาพ และจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการดำเนินงานและจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง