แนวคิดชุมชนเมืองที่พอเพียง: หนทางฝ่าวิกฤติของชุมชนเมืองไทย The Urban Sufficiency Concept: The Survival Way for Thai Cities

บทคัดย่อ

ภาวะโลกร้อนมีต้นเหตุสำคัญมาจากการพัฒนาทางเศรษฐกิจที่อิงกับอุตสาหกรรม เป็นหลัก อันเป็นการพัฒนาที่ตั้งอยู่บนรากฐานของวงจรที่ขาดสมดุลหรือความไม่พอเพียง ที่เกินพอดี ปัญหาโลกร้อนได้เริ่มก่อตัวขึ้นหลังการปฏิวัติอุตสาหกรรมเป็นต้นมา พร้อม ๆ กับการขยายตัวของชุมชนเมืองสมัยใหม่ การขยายตัวอย่างรวดเร็วและการบริโภคอย่างฟุ้งเฟ้อของชุมชนเมือง ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่กระตุ้นให้เกิดการเบียดเบียนสิ่งแวดล้อมอย่างเกินพอ ดี อันนำมาซึ่งปัญหาที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อนในที่สุด ดังนั้น หากสามารถจัดการให้ชุมชนเมืองมีความพอเพียง ทั้งในด้านการอุปโภคและการบริโภคที่พอเพียง ย่อมสามารถช่วยบรรเทาปัญหาโลกร้อนลงได้ ก่อนที่จะกลายเป็นวิกฤติจนเกินกำลังรับมือในอนาคต บทความนี้มีความมุ่งหมายเพื่อนำเสนอแนวทางการจัดการสภาพแวดล้อมในชุมชนเมือง เพื่อช่วยบรรเทาปัญหาจากภาวะโลกร้อน โดยนำเสนอในรูปของแนวคิด “ชุมชนเมืองที่พอเพียง” ซึ่งมีหลักการสำคัญคือ การมุ่งสนองความต้องการในระดับที่ไม่น้อยเกินจนขัดสนและไม่มากเกินจนเบียด เบียนผู้อื่นและสิ่งแวดล้อม โดยเริ่มจากความต้องการระดับพื้นฐานให้มั่นคง ก่อนไปสู่ในระดับที่สูงขึ้นตามลำดับขั้น สัมพันธ์กับหน่วยชุมชนที่มีหลายลำดับขั้น โยงใยเป็นเครือข่ายความพึ่งพากันภายในเมือง แนวคิดนี้จะเป็นกลไกสำคัญในการสร้างความพอเพียงในชุมชนเมือง อันเป็นหนทางสำคัญในการบรรเทาปัญหาภาวะโลกร้อน และเกื้อหนุนให้ชุมชนเมืองไทยมุ่งสู่หนทางแห่งความพอเพียงสืบต่อไป

Global Warming problems stem from industrialized economic development. The problem emerged with the beginning of the industrial revolution.  The industrial revolution, in turn, led to urbanization and the excessive consumption. These situations brought about the exploitation of natural resources, which led to Global Warming. The solution to the problem is the management of community consumption levels. The Global Warming, as a result, can be reduced before it becomes an unsolvable problem. This article aims at researching the way in which environment in urban areas can be managed so as to relieve many Global Warming problems.  Such an objective relies on the concept of “Urban Sufficiency”. The underlying principle of Urban Sufficiency is to meet demands at moderate levels. Urban Sufficiency starts with the fulfilling of basic needs prior to meeting other requirements at higher levels. This concept is also relevant to Thai communities, which are interconnected to each other and have different levels of sufficiency.  As such, Global Warming problems can be reduced.