การสังเคราะห์รูปแบบการจัดการความเครียดในภาวะวิกฤตชีวิตของผู้สูงอายุ

Abstract

A Synthesis of Stress Management of Life Crisis for Older Adults

The purposes of this research were to synthesize the research results on stress management models for life crisis through content analysis and meta- analysis. The sample consisted of 26 graduate research that were published between 1997 and 2015. The result of content analysis found three types of definitions of stress meaning found response meaning (66%) interaction meaning (27%) stimulus meaning (7%). Two types of life crisis were life crisis in body (88%) and life crisis in mind (12%).  Three stress management models for life crisis were stress management model for life crisis in mix type (43%) stress management model for life crisis in body (29%) and stress management model for life crisis in mind (29%). Methods for stress management model for life crisis in mix type included two types: 1) methods for stress management model for life crisis in body and mind were qigong yoga etc. 2) methods for stress management model for life crisis in body mind and Wisdom were Muscle Relaxation Meditation and Mind control etc. Methods of stress management model for life crisis in body were: touch massage muscle relaxation sueng dance etc. Methods of stress management model for life crisis in mind were: meditation listen to relaxing music etc. Meta – analysis results found stress management model for life crisis in body ( = -2.36) stress management model for life crisis in mind ( = -2.42) and stress management model for life crisis in mix type ( = - 2.97) were the same result. Use the highest mean effect size of stress management model for life crisis was stress management in mix type to develop stress management of life crisis for older adults.

Keywords: life crisis, stress management, elder, synthesis

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับรูปแบบการจัดการความเครียดในภาวะวิกฤตชีวิตของผู้สูงอายุ ด้วยเทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาและการวิเคราะห์
อภิมาน  กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ศึกษาเป็นงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา ซึ่งเป็นผลงานที่ตีพิมพ์เผยแพร่ในช่วงปี พ.ศ. 2540-2558 จำนวน 26 เรื่องจาก 11 มหาวิทยาลัย ผลวิจัยในการวิเคราะห์เนื้อหาพบว่าการให้ความหมายความเครียด มีการให้นิยามใน 3 แบบคือ แบบการตอบสนอง (66%) แบบปฏิสัมพันธ์ (27%) และแบบสิ่งเร้า (7%) ภาวะวิกฤตชีวิตที่ศึกษาพบภาวะวิกฤตชีวิตทางกาย (88%) และภาวะวิกฤตชีวิตทางใจ (12%)  รูปแบบการจัดการความเครียดในภาวะวิกฤตชีวิต พบรูปแบบที่ใช้ในการจัดการความเครียด 3 รูปแบบคือ รูปแบบการจัดการความเครียดแบบผสมผสาน (43%) รูปแบบการจัดการความเครียดด้านร่างกาย (29%) และรูปแบบการจัดการความเครียดด้านจิตใจ (29%) โดยพบวิธีการจัดการความเครียดที่ใช้ในรูปแบบการจัดการความเครียดแบบผสมผสาน จะใช้วิธีการจัดการความเครียดใน 2 ลักษณะคือ 1) วิธีการจัดการความเครียดแบบผสมผสานด้านร่างกายและจิตใจ เช่น ชี่กง โยคะ เป็นต้น และ 2) วิธีการจัดเครียดแบบผสมผสานด้านร่างกาย จิตใจ และความคิด เช่น การผ่อนคลายกล้ามเนื้อ การทำสมาธิแบบสติปัฏฐาน 4 และการควบคุมความคิด ร่วมกัน สำหรับวิธีการจัดการความเครียดที่ใช้ในรูปแบบการจัดการความเครียดด้านร่างกาย เช่น การนวดแบบต่างๆ  การผ่อนคลายกล้ามเนื้อ การออกกำลังกายด้วยการรำเซิ้ง และวีธีการจัดการความเครียดที่ใช้ในรูปแบบการจัดการความเครียดในรูปแบบการจัดการความเครียดด้านจิตใจ เช่น การทำสมาธิแบบต่าง ๆ การฟังดนตรีผ่อนคลาย  ส่วนการวิเคราะห์อภิมาน พบว่ารูปแบบการจัดการความเครียดด้านร่างกาย (  = -2.36) รูปแบบการจัดการความเครียดด้านจิตใจ (  = -2.42) รูปแบบการจัดการความเครียดแบบผสมผสาน (  = -2.97)  สามารถใช้จัดการความเครียดในภาวะวิกฤตชีวิตได้ไม่แตกต่างกัน

คำสำคัญ:  ภาวะวิกฤตชีวิต  การจัดการความเครียด  ผู้สูงอายุ  การสังเคราะห์งานวิจัย