จารึกของอาณาจักรพุกาม

บทคัดย่อ

บทความวิชาการเรื่องนี้มีจุดประสงค์เพื่อนำเสนอข้อมูลทั่วไปของจารึกสมัยอาณาจักรพุกาม ซึ่งอาณาจักรนี้ตั้งอยู่ในเขตที่ราบใจกลางของประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา ยุคโบราณ จารึกสมัยอาณาจักรพุกาม (พุทธศตวรรษที่ 14-19) ประมาณการว่ามีจำนวนไม่ต่ำกว่า 550 รายการ ใช้ภาษาในการบันทึก 7 ภาษา ได้แก่ ภาษาบาลี ภาษาพม่า ภาษามอญ ภาษาปยู ภาษาสันสกฤต ภาษาจีน และภาษาทมิฬ อักษรที่พบในจารึกมีทั้งหมด 7 ชนิด ได้แก่ อักษรปยู อักษรมอญโบราณ อักษรพม่าโบราณ อักษรจีน อักษรทมิฬ อักษรเทวนาครี และอักษรอินเดียใต้ วัตถุที่ใช้จารึกมีอยู่หลายประเภท เช่น ศิลา แผ่นดินเผา พระพิมพ์ โลหะ วัตถุจารึกพบมากที่สุด คือ ศิลา เนื้อหาของจารึกอาณาจักรพุกามแบ่งตามวัตถุประสงค์ได้เป็น 7 ประเภท ประเภทที่ 1 เพื่อให้รายละเอียดเกี่ยวกับของที่อุทิศถวายให้ศาสนา ประเภทที่ 2 เพื่อบันทึกความรู้สึกของผู้จารึก ประการที่ 3 เพื่อบันทึกเหตุการณ์สำคัญที่ผู้จารึกได้กระทำและประสงค์จะเผยแพร่สู่สาธารณชน ประเภทที่ 4 เพื่อเล่าเรื่องการสร้างถาวรวัตถุและรายละเอียดของสิ่งที่สร้าง ประเภทที่ 5 เพื่อเป็นการสาปแช่งทำให้ผู้ที่คิดจะลบล้างหรือทำลายสิ่งที่มีผู้สร้างถวายไว้กับพระพุทธศาสนาได้เกิดความเกรงกลัวและไม่กล้าทำการดังกล่าว ประเภทที่ 6 เพื่อบันทึกเรื่องราวในพระพุทธศาสนา  และประเภทที่ 7 เพื่อบันทึกกฎหมายและคดีความ สำหรับแจ้งให้ประชาชนได้ทราบ ใช้เป็นแนวทางการปกครองและตัดสินคดี อาณาจักรพุกามล่มสลายลงไปเพราะถูกกองทัพมองโกลโจมตีในปี พ.ศ.1830