จารึกศังกร : จุดเชื่อมโยงประวัติศาสตร์ชาติอินโดนีเซีย

ผู้แต่ง

  • อุเทน วงศ์สถิตย์ ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • ดอกรัก พยัคศรี นักวิชาการ 5 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

คำสำคัญ:

ไศเลนทร์, ชวา, ฮินดู, พุทธศาสนา, ศังกร

บทคัดย่อ

 บทความนี้มีจุดมุ่งหมายที่จะแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของจารึกศังกร ประเทศอินโดนีเซียในฐานะที่เป็นจุดเชื่อมโยงประวัติศาสตร์ชาติอินโดนีเซียยุคคลาสสิคในช่วงที่ราชวงศ์ไศเลนทร์ได้ปกครองพื้นที่ในเกาะชวา และมีความรุ่งเรืองจนสามารถสร้างมหาสถานที่ยิ่งใหญ่ อย่างบุโรพุทโธ มหาสถานพุทธศาสนานิกายมหายาน และปรัมบานันมหาสาถานศาสนาฮินดูไศวะนิกาย จารึกศังกรทำให้เห็นถึงความเปลี่ยนผ่านการสนับสนุนทางศาสนาของพระเจ้าปณัมกรัณ จากศาสนาฮินดูไศวะนิกายอันเป็นศาสนาที่พระเจ้าสัญชยะ พระบิดาของพระองค์ได้นับถือมาแต่เดิมมาเป็นพุทธศาสนา นิกายมหายาน นอกจากนี้จารึกศังกรยังได้เชื่อมโยงจารึกที่สำคัญของอินโดนีเซียอีก 3 หลัก ได้แก่ จารึกโซโยเมอระโต ที่กล่าวถึง เสเลนทระ ตระกูลผู้ปกครองชวายุคแรกต้นตระกูลของราชวงศ์ไศเลนทร์ นับถือศาสนาฮินดู ไศวะนิกาย จารึกจังกัล ที่กล่าวถึง  การสร้างศิวลึงค์บนภูเขาของพระเจ้าสัญชยะ และจารึกกาละสัน ที่กล่าวถึงการสร้างเทวาลัย แด่พระนางตารา พระโพธิสัตว์ฝ่ายหญิงในพระพุทธศาสนา ซึ่งจารึกทั้ง 4 หลักนี้ก็ทำให้เห็นถึงความต่อเนื่องของสายตระกูลของราชวงศ์ไศเลนทร์ โดยไม่มีการแยกพระเจ้าศรีสัญชยะออกไปจากราชวงศ์ไศเลนทร์ แล้วไปตั้งราชวงศ์ของตนเองว่า ราชวงศ์สัญชยะ 

เอกสารอ้างอิง

Bambang, S., & Endang, H. (Eds.). (2008). Sejarah nasional Indonesia (2nd ed.). Jakarta: Balai Pustaka.

Boechari. (1966). Preliminary report on the dicovery of an Old-Malay inscription at Sodjomerto. Madjalah Ilmu-Ilmu Sastra Indonesia, 3(2-3), 241-251.

_______ . (2012). Melacak Sejarah Kuno Indonesia Lewat Prasasti: Tracing ancient Indonesian history through inscriptions. Jakarta: Kepustakaan Populer Gramedia.

Bosch, F. D. K. (1952). Sriwijaya, de Sailendrawamsa en de Sanjayawamsa. [n.p.].

Chedha, T. (2015). Candi Kalasan. Retrieved from https://db.sac.or.th/seaarts/en/detail.php?tb_id=180

Griffiths, A. (2021). The sanskrit inscription of Śaṅkara and its interpretation in the national history of Indonesia. Journal of the Humanities and Social Sciences of Southeast Asia, 177, 1-26.

Khatshima, K. (2021). Kalasan inscription. Bangkok: Silpakorn University.

Zakharov, A. O. (2012). The Sailendras reconsidered: Nalanda-Sriwijaya centre working paper series no. 12. Singapore: Institue of Southeast Asian Studies in Singapore.

จารึกศังกร ที่มา: อาโล กริฟฟิธส์

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-12-21

รูปแบบการอ้างอิง

วงศ์สถิตย์ อ., & พยัคศรี ด. (2022). จารึกศังกร : จุดเชื่อมโยงประวัติศาสตร์ชาติอินโดนีเซีย. วารสารอักษราพิบูล, 3(2), 19–32. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/APBJ/article/view/256021

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย