The Role of Phraya Boranratchathanin (Porn Tejagupta) in Administrative Management of Ayutthaya County during 1903-1929
Main Article Content
Abstract
This article is historical study whose primary objective was to study the role of Phraya Boranratchathanin (Porn Tejagupta) in administrative management of Ayutthaya county during 1903-1929. The key information was collected via relevant documents from both primary and secondary sources. The results revealed that during the term as governor (Khaluang Thesaphiban) of Ayutthaya county, he accomplishedly administered the county and other provinces in the following aspects: 1) government 2) court 3) education 4) hygiene 5) finance and taxation 6) civil work and 7) others. His performance achieved both King Chulalongkorn’s Royal Plans and the policies of Ministry of Interior whose minister was Krom Phraya Damrong Rajanupab, leading to the development of Ayutthaya county in every aspect. As a result, Phraya Boranratchathanin should be praised and recognized as one of important persons of Phranakhon Si Ayutthaya province.
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารรัชกาลที่ 5 ม.2/25. “เรื่องราชการเมืองสิงห์บุรีรวมเมืองพรหม 1 เมืองอินทร์ 1 เมือง เข้าเป็นเมืองสิงห์บุรี”. 28 สิงหาคม ร.ศ.115 - 15 ธันวาคม ร.ศ.115.
กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารรัชกาลที่ 5 ม.40/1. “เรื่องราชการมณฑลกรุงเก่า”. 5 มิถุนายน ร.ศ.114.
กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารรัชกาลที่ 5 ม.40/2. “กรมหมื่นมรุพงศ์สิริพัฒน์ ข้าหลวงเทศามณฑลกรุงเก่ารายงานราชการหัวเมืองในมณฑล”. 16 กันยายน ร.ศ.117.
กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารรัชกาลที่ 5 ม.40/2. “มณฑลกรุงเก่า”. 16 กันยายน ร.ศ.117.
กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารรัชกาลที่ 5 ย. 8/1. “เรื่องประกาศตั้งกรมพิเศษชำระความหัวเมือง”. วันที่ 21 กันยายน ร.ศ.115.
กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารรัชกาลที่ 5 ย.8/5. “รายงานข้าหลวงพิเศษชำระความหัวเมือง” 19 มกราคม ร.ศ.114 - 17 มกราคม ร.ศ.117.
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 11 วันที่ 23 ธันวาคม ร.ศ.113.
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 14 วันที่ 30 พฤษภาคม ร.ศ.116.
กรมศิลปากร. (2539). นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา. กรุงเทพฯ: กรมฯ.
กระทรวงมหาดไทย. (2511). ดำรงราชานุสรณ์ เพื่อเฉลิมพระเกียรติพลเอกและมหาอำมาตย์เอกสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เนื่องในการเสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพระอนุสาวรีย์ ณ กระทรวงมหาดไทย 1 เมษายน 2511. กรุงเทพฯ:
ม.ป.ท.
เกื้อกูล ยืนยงอนันต์. (2529). การเปลี่ยนแปลงภายในเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยาระหว่าง พ.ศ.2438-2500. กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
โกวิท วงศ์สุรวัฒน์. (2560). การปฏิรูปการปกครองในรัสเซียพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว : ประสบการณ์จากสิงคโปร์ ชวา และอินเดีย พ.ศ.2413-2415. วารสารการบริหารปกครอง, 6(1), 1-30.
จักรกฤษณ์ นรนิติผดุงการ. (2545). สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพกับกระทรวงมหาดไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.
ชัยยา โพธิ์แดง. (2528). การออกโฉนดที่ดินเมืองกรุงเก่า ระหว่าง พ.ศ.2444-2453. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ชินดนัย ไม้เกตุ. (2562). สถาปัตยกรรมบนเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยาช่วงสมัยมณฑลกรุงเก่า ปี พ.ศ.2438-2476. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา. (2554). พระยาโบราณราชธานินทร์ฯ (พร เดชะคุปต์) ใน กรุงเก่าเล่าเรื่อง. หน้า 4-25. วรรณศิริ เดชะคุปต์ และปรีดี พิศภูมิวิถี (บรรณาธิการ). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มติชน.
ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา และพระยาราชเสนา. (2545). เทศาภิบาล. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.
เตช บุนนาค. (2524). การปกครองแบบเทศาภิบาลเป็นระบบปฏิวัติหรือวิวัฒนาการ ใน มณฑลเทศาภิบาล : วิเคราะห์เปรียบเทียบ. หน้า 20-27. วุฒิชัย มูลศิลป์ และสมโชติ อ๋องสกุล (บรรณาธิการ). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แสงรุ้งการพิมพ์.
เตช บุนนาค. (2532). การปกครองระบบเทศาภิบาลของประเทศสยาม พ.ศ.2435-2458. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ถวัลย์ วรเทพพุฒิพงษ์. (2510). การเลือกตั้งกำนันผู้ใหญ่บ้าน. วิทยานิพนธ์พัฒนาบริหาร
ศาสตรมหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ทศพร ศรีสมาน. (2550). รำลึกถึงพระยาโบราณฯ ผู้ทรงคุณค่าต่อมณฑลกรุงเก่า. ความรู้คือประทีป. (1), 8-13.
นวลเพ็ญ ภาณุรัตน์. (2521). การจัดการปกครองมณฑลกรุงเก่าในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ.2438-2453). ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พัฑร์ แตงพันธ์. (2555). การพัฒนาชุมชนเมืองกับการอนุรักษ์โบราณสถานในเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยาและปริมณฑล พ.ศ.2482-2544. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ภาณุพงศ์ ชลสวัสดิ์. (2546). บทบาทของกิจการรถไฟในอำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ทศวรรษ 2440-2490. วารสารวิชาการอยุธยาศึกษา, 13(1), 38-56.
ระยับศรี กาญจนวงศ์. (2541). การจัดระเบียบการออกโฉนดที่ดินแบบใหม่ตามประกาศการออกโฉนดที่ดินมณฑลกรุงเก่า ร.ศ.120 (พ.ศ.2444) ใน พระพุทธเจ้าหลวงกับชาวกรุงเก่า. หน้า 32-44. ศรีธันว์ อยู่สุขขี (บรรณาธิการ). พระนครศรีอยุธยา: โรงพิมพ์เทียนวัฒนา.
วรรณศิริ เดชะคุปต์ และปรีดี พิศภูมิวิถี. (บรรณาธิการ). (2554). กรุงเก่าเล่าเรื่อง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.