ภาษากับอุดมการณ์ในวาทกรรมโฆษณาขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊ก เพื่อการรู้เท่าทันสื่อ: กรณีศึกษานักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
คำสำคัญ:
กลวิธีทางภาษา, อุดมการณ์, วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์, วาทกรรมโฆษณาขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊ก, การรู้เท่าทันสื่อบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกลวิธีทางภาษากับอุดมการณ์ใน วาทกรรมโฆษณาขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊ก ตามแนวคิดวาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ตั้งแต่กรกฎาคม-ธันวาคม พ.ศ. 2564 จำนวน 8 เพจ รวมทั้งสิ้น 326 ตัวบท และ 2) ศึกษาความสามารถในการรู้เท่าทันสื่อของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษมหลังจากได้รับการอบรมความรู้เกี่ยวกับกลวิธีทางภาษากับอุดมการณ์ในวาทกรรมโฆษณาขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊ก จำนวนกลุ่มตัวอย่าง 395 คน โดยใช้แบบทดสอบเป็นเครื่องมือในการวิจัย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ผลการวิจัย พบว่า 1) กลวิธีทางภาษาที่สื่ออุดมการณ์ในวาทกรรมโฆษณาขายสินค้าของเพจเฟซบุ๊ก มีดังนี้ กลวิธีทางวัจนภาษา ได้แก่ การเลือกใช้คำศัพท์ การใช้ทัศนภาวะ การใช้ประโยคแสดงความขัดแย้ง การอ้างถึง การกล่าวเกินจริง การใช้คำถามเชิงวาทศิลป์ การใช้อุปลักษณ์ และการใช้มูลบท กลวิธีทางอวัจนภาษา ได้แก่ การใช้ภาพประกอบการโฆษณา และการใช้อวัจนภาษาประกอบข้อความ กลวิธีทางภาษาดังกล่าวได้นำเสนอความคิดในวาทกรรมโฆษณาขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊ก ได้แก่ ชุดความคิดเกี่ยวกับความงาม ชุดความคิดเกี่ยวกับความทันสมัย และชุดความคิดเกี่ยวกับความสุข ทั้งนี้ความคิดความเชื่อต่าง ๆ สัมพันธ์กันอย่างเป็นระบบ ตอกย้ำและผลิตซ้ำสะท้อนถึง “อุดมการณ์บริโภคนิยม” และ 2) ความสามารถการรู้เท่าทันสื่อของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษมเกี่ยวกับกลวิธีทางภาษากับอุดมการณ์ในวาทกรรมโฆษณาขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊กหลังการอบรมสูงกว่าก่อนการอบรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
References
ปั้นคำหอม โพธาราม. (2564, 18 พฤศจิกายน). ส่งต่อความสุขแสนสดใสไปกับ #เค้กปั้นคำหอม [Status update]. Facebook. https://www.facebook.com/pankhamhomphotaram/posts/pfbid02aXVMrZW1MwLR6Qw85nFDEfbSjKrC9eK87dKKNduLhBX9HEx7QmR85WpJnFonQeS4l
ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580. (2561, 13 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 135 ตอนที่ 82 ก. 9, หน้า 34-39.
วิภาดา รัตนดิลก ณ ภูเก็ต และเทพี จรัสจรุงเกียรติ. (2562). สุนทรียะของอาหารที่รังสรรค์ผ่าน “เชฟ”: ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับการสร้างคุณค่าเชิงสัญญะ ในนิตยสารประเภทอาหาร. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 10(2), หน้า 188-212.
ศิริกาญจน์ จันทร์วิชโน. (2564). ทักษะการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ของนักศึกษาระดับปริญญาตรี สถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสารสนเทศศึกษา, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ. 2560–2564. สืบค้นจาก https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=6422
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2560-2579. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.
สุวิมล ติรกานันท์. (2551). ระเบียบวิธีการวิจัยทางสังคมศาสตร์: แนวทางสู่การปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Bloom, B.S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives Book 1: Cognitive Domain. London: Longman.
Fairclough, N. (1995). Language and Power. London: Longman.
Fitwhey อาหารเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ลดไขมัน. (2564, 20 กรกฎาคม). ถึงจะล้อค แต่ไม่บล้อคโปรตีน!!! ให้ Whey Protein ของฟิตเวย์ดูแลร่างกายให้คุณ [Status update]. Facebook. https://www.facebook.com/fitwhey/posts/pfbid024jTZAyyBcJyj1QWW7jJxKAZY9E9MxhdGQ2ykSQvyBok1w5u23G24Tvt5hWS5kgTGl
Meilinda เครื่องสำอางเมลินดา. (2564, 6 กรกฎาคม). ถึงจะเห็นแค่ครึ่งหน้า แต่ขนตาต้องเด้งไว้ก่อน [Status update]. Facebook. https://www.facebook.com/meilinda.fanpage/posts/pfbid0Annh8BrKc8sLDgtQC4EJWhGyBxwFK6FAyMsNzh6VkCEibxUYaQ1BnojvZwP2Pgupl
Meilinda เครื่องสำอางเมลินดา. (2564, 16 กันยายน). หวานจนมดขึ้น เซทแต่งตาโทนชมพู [Status update]. Facebook. https://facebook.com/meilinda.fanpage/posts/pfbid02L5jqo8ZwgGT5KXjt7nZNMZqNWX8dK5uE3YHkwG92SYmGUMk2gMwtjDnuwqpJiwjkl
Price 200 Baht -เสื้อผ้า เดรส ราคาถูก. (2564, 2 พฤศจิกายน). เซตในตำนาน รุ่น สก้อตเบสิค [Status update]. Facebook. https://facebook.com/price200byaiw49/posts/pfbid0BtMDMNkFkqKskYbRZGxjNrW93JNgXBWiTUhxkujowCKdYPXZg7LMgkVFn9SPfFunl
Potter, W.J. (2005). Media Literacy 3rd edition. Thousand Oaks, CA: SAGE.
Yamane, T. (1967). Elementary Sampling Theory. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
Yayoi Japanese Restaurant ร้านอาหารญี่ปุ่นยาโยอิ. (2564, 21 ตุลาคม). ศุกร์สิ้นเดือน.. รู้ยังจะกินอะไรพส ลองนี่เลย #ยาโยอิ #ฮิตโตะเบนโตะ ฮิตสุดดดดดด [Status update]. Facebook.https://facebook.com/YayoiRestaurantThailand/posts/pfbid02gFGeFW2RavE6xrffXaU3vyYqUJ7vA8Ts6EYbZYrzCbpJDh6XZzgbiccpgpdVxUiFl
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี
- บทความในวารสารวิชาการมนุษย์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี เป็นความคิดเห็นของผู้นิพนธ์ ไม่ใช่ความคิดเห็นของกองบรรณาธิการ และไม่ใช่ความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการและ/หรือของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี
- กองบรรณาธิการไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอก แต่ให้อ้างอิงแสดงที่มา
- บทความที่ได้รับตีพิมพ์จะมีการตรวจความถูกต้องเหมาะสมจากกองบรรณาธิการและผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาที่เกี่ยวข้อง (peer review) จำนวน 3 คน โดยผู้ทรงคุณวุฒิจะไม่ทราบผู้นิพนธ์ และผู้นิพนธ์ไม่ทราบชื่อผู้ทรงคุณวุฒิ (double-blind peer review)
