กลวิธีการใช้คำศัพท์ในการรีวิวอาหารช่องกินกับกี้ แอปพลิเคชันติ๊กต็อก: มุมมองทางวัจนปฏิบัติศาสตร์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีการใช้คำศัพท์ในการรีวิวอาหารช่องกินกับกี้ แอปพลิเคชัน  ติ๊กต็อก ตามแนวคิดวัจนปฏิบัติศาสตร์ ด้วยวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากบัญชีผู้ใช้งานกินกับกี้ แอปพลิเคชันติ๊กต็อก จำนวน 31 คลิปวิดีโอ วิเคราะห์กลวิธีการใช้คำศัพท์ โดยการประยุกต์แนวคิดของ Fairclough (Fairclough, 1995 อ้างถึงใน จันทิมา อังคพณิชกิจ, 2561) และจิรัฐฏิการณ์ บุญต่อ (2565) พบว่า กลวิธีที่พบมากที่สุดคือ การใช้คำที่มีความหมายเชิงบวก 115 ข้อความ จำแนกได้ 5 ประเภท พบว่า การใช้คำเรียกรสชาติที่มีความหมายเชิงบวกมากที่สุด 52 ข้อความ รองลงมาการใช้คำเรียกผิวสัมผัสเชิงบวก 33 ข้อความ การใช้คำเรียกกลิ่นเชิงบวก 19 ข้อความ การใช้คำบอกปริมาณเชิงบวก 6 ข้อความ และการใช้คำเชิงบวกเพื่อเลี่ยงความหมายเชิงลบ 5 ข้อความ รองลงมาคือ การใช้ถ้อยคำที่มีการติดเครื่องหมายแฮชแท็ก (#) 97 ข้อความ การใช้คำภาษาอังกฤษ 9 ข้อความ การใช้คำเลียนเสียงพบน้อยที่สุด 3 ข้อความ ส่วนกลวิธีการใช้คำอ้างถึง จำแนกได้ 2 ประเภท คือ การใช้คำอ้างถึงบุคคลที่นำเสนอคลิปวิดีโอนำเสนออาหาร พบการใช้สรรพนามบุรุษที่ 1 คำว่า “กี้” ซึ่งเป็นชื่อเล่นของผู้นำเสนอ และการใช้คำอ้างถึงบุคคลที่รับชมคลิปวิดีโอ พบการใช้สรรพนามบุรุษที่ 2 คำว่า “ทุกคน” แทนผู้ที่รับชมคลิปวิดีโอ ผลการวิเคราะห์สะท้อนให้เห็นถึงมิติทางภาษาที่เชื่อมโยงกับทิศทางบริบททางสังคม โดยเฉพาะวัฒนธรรมการบริโภคและการสื่อสารในสังคมไทยร่วมสมัย เกิดการเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้บริโภคที่อาศัยข้อมูลของผู้ผลิตภาษาด้วยกลวิธีการใช้คำศัพท์ต่าง ๆ หรือที่เรียกว่า “นักรีวิว” ชี้นำการบริโภค ตลอดจนเพิ่มมูลค่าทางการตลาดให้แก่ธุรกิจด้านอาหาร