การสร้างสรรค์ชุดภาพถ่าย “วัดล้านนา” ด้วยกล้องรูเข็มร่วมกับกระบวนการไซยาโนไทป์

Main Article Content

ศักรินทร์ สุทธิสาร

บทคัดย่อ

การสร้างสรรค์ชุดภาพถ่าย “วัดล้านนา” เป็นการสร้างผลงานภาพถ่ายโดยใช้กระบวนการทางเลือกในการถ่ายภาพ (Alternative process Photography) ประกอบด้วยการถ่ายภาพด้วยกล้องรูเข็ม (Pinhole) และการพิมพ์ภาพด้วยกระบวนการไซยาโนไทป์ (Cyanotype Process) ซึ่งเป็นหนึ่งในการสร้างภาพแบบเอกรงค์ ผลงานแสดงออกผ่านทางรูปทรงของสถาปัตยกรรมของศาสนสถานในวัฒนธรรมล้านนา เพื่อสะท้อนความเชื่อและศรัทธาต่อพุทธศาสนาของชาวล้านนาในอดีตที่แสดงออกผ่านการก่อสร้างวัดวาอารามตามคติพุทธศาสนาแบบลังกาวงศ์ ต้องการนำเสนอความงามในศิลปะภาพถ่ายผ่านกระบวนการทางเลือกในการถ่ายที่เคยเป็นที่นิยมในอดีต แม้ปัจจุบันจะเสื่อมความนิยมไปแล้วในยุคที่เทคโนโลยีในการถ่ายภาพพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว แต่กระบวนการโบราณเหล่านี้ยังคงมีความสามารถสร้างสรรค์ความงามเชิงสุนทรีย์ และการสื่อสารในฐานะ “ภาพถ่าย” ได้ไม่ด้อยไปกว่าภาพถ่ายในปัจจุบัน เปรียบเสมือนศาสนสถานในอดีตที่ยังอยู่จนถึงปัจจุบัน ยังทำหน้าที่ความเป็นศูนย์รวมจิตใจทางศาสนาของผู้คนในจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเคยเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรล้านนาในอดีต และในเชิงความงามทางสถาปัตยกรรมของล้านนาได้เป็นอย่างดี มิได้เสื่อมถอยหรือลดคุณค่าลงไปตามกาลเวลา แต่กลับยิ่งทรงคุณค่าโดยเอกลักษณ์ภายในตัวเอง ผลงานชุดนี้มีวิธีการดำเนินการสร้างสรรค์ด้วยการรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับวัดในวัฒนธรรมล้านนา และได้รับอิทธิพลมาจากผลงานภาพถ่ายของ ทาคาชิ ฮอมมะ(Takashi 2021, Online) เครก บาร์เบอร์ (Barber 2021, Online) และเฮนรี่ ปีเตอร์ บอสเซอร์ (Bosse 2021, Online) นำมาวิเคราะห์เพื่อหามุมมองการจัดองค์ประกอบ และเทคนิคในการนำกระบวนการทางเลือกในการถ่ายภาพ 2 กระบวนการ มาทำงานร่วมกัน เนื่องจากทั้ง 2 กระบวนการมีข้อจำกัดในการสร้างสรรค์แตกต่างจากการถ่ายภาพสมัยใหม่ เพื่อนำผลที่ได้มาตอบสนองแนวคิดในการสร้างสรรค์เป็นผลงาน


ผลลัพธ์จากการสร้างสรรค์พบว่า การนำกระบวนการทางเลือกในการถ่ายภาพทั้ง 2 กระบวนการมาใช้ในการถ่ายภาพทางสถาปัตยกรรมแบบล้านนาของศาสนสถานภายในวัด ได้ผลงานภาพถ่ายเอกรงค์ที่เป็นที่พึงพอใจตามแนวคิดที่วางไว้ ซึ่งคาดหวังว่าผลงานจะส่งผลให้ผู้ชมได้รับรู้ทั้งในด้านสุนทรียะทางศิลปะการถ่ายภาพ ร่วมไปกับการเรียนรู้กระบวนการทางเลือกในการถ่ายภาพ และความตระหนักถึงเอกลักษณ์ทางพุทธศาสนาในล้านนาที่ถ่ายทอดออกมาในทางสถาปัตยกรรม

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

Atkins, A. “Polypodium Phegopteris (Northern beech fern).” Obelisk art history. Accessed January 10, 2021. https://arthistoryproject.com/artists/anna-atkins/polypodium-phegopteris-northern-beech-fern/.

Barber, C. “Ghosts In the Landscape.” The center for photography at Woodstock. Accessed January 16, 2021. http://cpw.org/past-exhibitions/craig-j-barber/.

Bosse, H. “Lowa Central Railway Bridge at Keithsburg.” Smithsonian. Accessed January 18, 2021. http://americanat.si.edu/artist/henry-bosse-6667/.

Buddhist Research Institute of MCU. “Samailānnāyukthō̜ng. [Lanna Era of Prosperity].” bri. Accessed January 2, 2021. http://bri.mcu.ac.th/lanna/?page_id=85.

Bunyasurat, W. “Khon Kap Phut Sathāpattayakam. [People with buddhist architecture].” Lannakadee. Accessed January 2, 2021. http://lannakadee.cmu.ac.th/area2/page2.php.

Herschel, J. “Chrysotypes.” Researchgate. Accessed January 11, 2021. https://www.researchgate.net/figure/Chrysotypes-by-Sir-JFW-Herschel-1842-Courtesy-of-the-Library-of-the-Royal-Society_fig4_301699839.

Kotsupho, P. “Phra Phut Sātsanā Nai ʻānāčhak Lānnā. [Buddhism in the Lanna Kingdom].” blogspot. Accessed January 2, 2021. http://phil-re4you.blogspot.com/2017/04/blog-post.html.

Lampichairit, S. “Klō̜ngrūkhem. [Pinhole Camera].” Surapongeiam. Accessed January 5, 2, 2021.http://surapongeiam.blogspot.com/2011/02/pinhole-camera.html.

Na Sittichok, P. “Kānthāiphāpphư̄angānʻō̜kbǣpnithētsinlapa.[Photography for art communication design].” Photovis. Accessed January 7, 2021. https://photovis.rmutr.ac.th/wp-content/uploads/2013/06/part-1-2.pdf.

Srisuwan, C. “Laksana Chapho̜ Khō̜ngwat Nai Watthanatham Lānnā Læ Kānčhat Phǣnphang. [The characteristics of the temple in Lanna culture and its layout].” Lanna-arch. Accessed January 2, 2021. http://www.lanna-arch.net/art/sculpture_habitat/habitat-5.

Takashi, H. “The Narcissistic City.” Lensculture. Accessed January 17, 2021. http://lensculture.com/takashi-homma/.