การจัดตั้งวงเครื่องสายอีสาน

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องการจัดตั้งวงเครื่องสายอีสาน เป็นการศึกษาจากเอกสาร ตำรา และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง มีวัตถุประสงค์การวิจัย 2 ประการ คือ 1) เพื่อการจัดตั้งวงเครื่องสายอีสานโดยการประสมวงของเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานเหนือชนิดที่มีสาย 2) เพื่อประพันธ์ลายพื้นบ้านอีสานสำหรับการบรรเลงในวงเครื่องสายอีสาน

ผลการวิจัยพบว่า ปัจจุบันวงดนตรีพื้นบ้านอีสานได้มีการพัฒนารูปแบบขึ้นอย่างหลากหลายด้วยบริบทของวัฒนธรรมดนตรีสมัยนิยม ผู้วิจัยจึงมีแนวคิดในการจัดตั้งวงเครื่องสายอีสานโดยการนำเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานเหนือ ชนิดที่มีสายประกอบด้วยพิณโปร่ง ซออีสาน ไหซอง และขิมอีสาน นำมาประสมวงนอกจากนี้ได้เพิ่มเครื่องดนตรี กลองตึ้งโจ๊ะ ฉิ่ง ฉาบเล็ก และขอลอ เพื่อประกอบจังหวะ เมื่อบรรเลงแล้วพบว่าคุณภาพของเสียงมีความสอดประสานด้วยมิติของเสียงที่เกิดจากการประสมวงของเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานเหนือชนิดที่มีสาย มวลเสียงมีความนุ่มนวลไพเราะเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ผู้วิจัยจึงทำการวิเคราะห์คุณภาพเสียงของวงเครื่องสายอีสาน เพื่อประพันธ์ลายพื้นบ้านอีสานที่เป็นลายบรรเลงและลายประกอบการแสดง จำนวน 3 ลาย ได้แก่ ลายศรีสราญดอกจาน ลายนารีศรีดอกจาน และลายอุดรซันไฌน์ โดยใช้แนวคิดหลักการประพันธ์ลายพื้นบ้านอีสาน จึงได้ลายพื้นบ้านอีสานที่มีทวงทำนองสอดคล้องและเหมาะสมกับวงเครื่องสายอีสาน ก่อเกิดปรากฏการณ์ใหม่ทางด้านคุณค่าวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านอีสานซึ่งเป็นการพัฒนาวงการการศึกษาด้านดนตรีและสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการศึกษาการจัดตั้งวงดนตรีและการประพันธ์ลายพื้นบ้านอีสานเพื่อจัดการแสดงเผยแพร่ต่อไป