การพัฒนารูปสัญญะในผลงานประติมากรรมผ่านการศึกษาหลักธรรมทางพุทธศาสนา

Main Article Content

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สุทธิศักดิ์ ภูธรารักษ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมา ปรัชญาพุทธศาสนาแก่นธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า และหลักธรรมคำสอนจากพระอริยสงฆ์จำนวน 3 รูป ดังนี้ 1. สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต) 2. พระโพธิญาณเถร (ชา สุภัทโท) และ 3. พระธรรมโกศาจารย์ (พุทธทาสภิกขุ) และ 2) เพื่อศึกษาปริศนาธรรมจากผลงานศิลปกรรมของศิลปินไทยจำนวน 8 คน ดังนี้ 1. ศาสตราจารย์ชลูด นิ่มเสมอ 2. ศาสตราจารย์ปรีชา เถาทอง 3. ศาสตรเมธีนนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน 4. ศาสตราจารย์วิชัย สิทธิรัตน์ 5. ศาสตราจารย์เข็มรัตน์ กองสุข 6. อาจารย์มณเฑียร บุญมา 7. อาจารย์ประสงค์ ลือเมือง และ 8. อาจารย์คามิน เลิศชัยประเสริฐกุล โดยการวิเคราะห์รูปสัญญะในผลงานเก็บเป็นแรงบันดาลใจและนำมาประยุกต์สร้างสรรค์ใช้กับผลงานประติมากรรม


จากการวิจัยพบว่าหลักธรรมคำสอนผ่านพระอริยสงฆ์จำนวน 3 รูป มีความน่าสนใจและมีแบบฉบับเด่นแตกต่างกัน ส่วนการศึกษาผลงานของศิลปินจำนวน 8 คน พบว่า มีลักษณะเป็น 2 แนวทาง ดังนี้ 1) แนวทางที่ 1 ได้แก่ 1. ศาสตราจารย์ชลูด นิ่มเสมอ 2. ศาสตรเมธีนนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน 3. ศาสตราจารย์วิชัย สิทธิรัตน์ และ 4. ศาสตราจารย์เข็มรัตน์ กองสุข มีแนวทางเน้นการใช้รูปทรงเป็นสื่อความคิด ให้เนื้อหาที่อยู่ภายในส่งผ่านพลังของรูปทรงที่เกี่ยวกับหลักพุทธธรรม และ 2) แนวทางที่ 2 ได้แก่ 1. ศาสตราจารย์ปรีชา เถาทอง 2. อาจารย์มณเฑียร บุญมา 3. อาจารย์ประสงค์ ลือเมือง และ 4. อาจารย์คามิน เลิศชัยประเสริฐ ได้เน้นรูปแบบการนำเสนอแนวคิดโดยรูปทรงจะเป็นรูปสัญญะที่บอกเนื้อหาเรื่องราวทางพุทธธรรมส่วนรูปสัญญะในโครงงานวิจัยชุดนี้ ได้พัฒนารูปแบบจากหลักธรรมและผลงานศิลปินที่เป็นแรงบันดาลใจสร้างสรรค์ออกมาเป็นผลงานประติมากรรมจำนวน 1 ชุด

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Burawas, S. (1994). Phutpradchaya Mō̜ngčhāk tassana thāng witthayāsāt [Buddhist philosophy from a scientific point of view]. Bangkok: Sayam Publishing House.

Charoensinoran, C. (2012). san witthayā khrōngsāng niyom lang khrōngsāng niyom kap kāratthasāt [Structural Histology after structuralism with the study of political science]. Bangkok: Kledthai.

Garst, R. (2015). ʻǣphō̜ phō rop ri ʻē chan ʻāt: Ṣ̄ilpa h̄æ̀ng kār h̄yib yụ̄ [Appropriation art: The Art of Borrowing]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Kunavichayanon, S. (2002). čhāk Sayām kao sū Thai mai: wādūai khwām phlik phan khō̜ng sinlapa čhāk praphēnī sū samai mai læ rūamsamai [From Old Siam to New Thailand: On the Reversal of Art from Tradition to Modern and Contemporary]. Bangkok: Silpakorn University Art Gallery.

Nimsamer, C. (2001). ʻOngprakō̜p khō̜ng sinlapa [Composition of Art]. Bangkok: Thai Wattana Panich.

P. A. Payutto. (2016). Photčhanānukrom phutsānā Chabap pramūansap [Buddhist Dictionary. Vocabulary edition]. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University.

Peerklin, P. (2015). Kān dœ̄nthāng sū wihān hǣng čhit [Way to Vihara of Mind] [Doctoral dissertation]. Silpakorn University.

Phuddhadasa, P. (2012). Khūmư̄manut. [Khumuemanut]. Krungthep: Satapornbooks.

Sunpongsri, K. (2011). Sinlapa samai Mai [Modern art]. Bangkok: Chulalongkorn University Book Center.

Suphattho, C. (2022). Fưkplō̜iwāng [Practicing Letting Go]. Bangkok: Benjapol Printing.