กลวิธีการบรรเลงสู่การสร้างสรรค์บทเพลงสำหรับเครื่องสีในวงดนตรีไทย

ผู้แต่ง

  • สมภพ เขียวมณี คณะศิลปนาฏดุริยางค์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์
  • สุพรรณี เหลือบุญชู คณะศิลปนาฏดุริยางค์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์
  • ดุษฎี มีป้อม คณะศิลปนาฏดุริยางค์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์

คำสำคัญ:

กลวิธีการบรรเลง, การสร้างสรรค์บทเพลง, เครื่องสีในวงดนตรีไทย

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง กลวิธีการบรรเลงสู่การสร้างสรรค์บทเพลงสำหรับเครื่องสีในวงดนตรีไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างสรรค์บทเพลงจากกลวิธีการบรรเลงเครื่องสีในวงดนตรีไทย โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการศึกษาเอกสาร งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการเก็บข้อมูลภาคสนาม วิเคราะห์ สังเคราะห์ต่อยอดองค์ความรู้สู่การสร้างสรรค์บทเพลง ผลการศึกษาพบว่า

ผู้วิจัยนำกลวิธีการบรรเลงของเครื่องสีในวงดนตรีไทย จำนวน 29 กลวิธีมาสร้างสรรค์บทเพลงชุด “สามสำเนียงเสียงซอ” จำนวน 1 ชุด ประกอบด้วย 1) เพลงสายสุภัค เถา มีลักษณะเป็นเพลงบังคับทาง เพื่อแสดงกลวิธีการบรรเลงรวมวง บรรเลงด้วยวงปัญจมิตร เครื่องดนตรีประกอบด้วย ซอสามสาย ซอด้วง ซออู้ ขลุ่ยเพียงออ ฆ้องวงใหญ่ โทน รำมะนามโหรี และฉิ่ง 2) เพลงสำเนียงเสนาะ สามชั้น เป็นเพลงทางพื้นมาประพันธ์เป็นทางเดี่ยว 3 ทาง ได้แก่ ทางเดี่ยวซอสามสาย ทางเดี่ยวซอด้วง และทางเดี่ยวซออู้ เพื่อแสดงกลวิธีการบรรเลงเพลงเดี่ยว

บทเพลงชุด “สามสำเนียงเสียงซอ” ที่ประพันธ์ขึ้นมีความไพเราะ น่าฟัง สามารถแสดงกลวิธีการบรรเลงและลักษณะสำนวนกลอนที่สะท้อนอัตลักษณ์ของซอสามสาย ซอด้วง และซออู้ได้อย่างเด่นชัด

ประกอบด้วย ซอสามสาย ซอด้วง ซออู้ ขลุ่ยเพียงออ ฆ้องวงใหญ่ โทน รำมะนาและฉิ่ง และ  2) เพลงสำเนียงเสนาะ สามชั้น เป็นเพลงทางพื้นมาประพันธ์เป็นทางเดี่ยว 3 ทาง ได้แก่ ทางเดี่ยว ซอสามสาย ทางเดี่ยวซอด้วง และ ทางเดี่ยวซออู้ เพื่อแสดงกลวิธีการบรรเลงเพลงเดี่ยว

บทเพลงชุด “สามสำเนียงเสียงซอ” ที่ประพันธ์ขึ้นมีความไพเราะ น่าฟัง สามารถแสดงกลวิธีการบรรเลงและลักษณะสำนวนกลอนที่สะท้อนอัตลักษณ์ของซอสามสาย ซอด้วงและซออู้ได้อย่างเด่นชัด

เอกสารอ้างอิง

Department of Fine Arts. Music. Bangkok: Amarin, 1992.

กรมศิลปากร. ดุริยางคศิลป์. กรุงเทพฯ : อมรินทร์, 2535.

Office of the Permanent Secretary, Ministry of University. Thai Music Standard Criteria and Evaluation Criteria. Bangkok: Prints, 2001.

สำนักงานปลัดทบวงมหาวิทยาลัย. เกณฑ์มาตรฐานดนตรีไทยและเกณฑ์การประเมิน. กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์, 2544.

Phukhaothong, Sangat. Thai music and the entry to Thai music. 1st edition. Bangkok: Ruean Kaew Printing House, 1989.

สงัด ภูเขาทอง. การดนตรีไทยและทางเข้าสู่ดนตรีไทย. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : เรือนแก้วการพิมพ์, 2532.

Tramot, Montri. Duriyasan of Montri Tramot. Bangkok: Kasikornbank, 1995.

มนตรี ตราโมท. ดุริยสาส์น ของมนตรี ตราโมท. กรุงเทพฯ : ธนาคารกสิกรไทย, 2538.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-08-24

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย | Research Article