การสร้างสรรค์งานเรขศิลป์ สื่อสารอัตลักษณ์วิถีเมืองเก่า จังหวัดสงขลา

ผู้แต่ง

  • พงษธร เครือฟ้า คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
  • อารยะ ศรีกัลยาณบุตร คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

เรขศิลป์, อัตลักษณ์, เมืองเก่าสงขลา

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาแนวทางงานเรขศิลป์  เพื่อนำไปใช้ในการสื่อสารอัตลักษณ์วิถีเมืองเก่า จังหวัดสงขลา การดำเนินการวิจัยใช้วิธีการรวบรวม จากวรรณกรรม การลงพื้นที่ และสรุปข้อมูล ในด้านอัตลักษณ์ที่ปรากฏประกอบกับ และการสัมภาษณ์จากผู้เชี่ยวชาญด้านอัตลักษณ์ของจังหวัดสงขลา ซึ่งพบว่ามีพัฒนาการ จากเมืองสงขลาฝั่งบ่อยาง สู่เมืองสงขลาฝั่งแหลมสน และเมืองสงขลาหัวเขาแดง สามารถระบุอัตลักษณ์เป็นเมืองแห่งพหุวัฒนธรรม ที่มีทั้งชาวไทยพุทธพื้นถิ่น ชาวจีนและชาวอิสลาม (มาลายู) ได้สารที่ต้องการสื่อ (Key Massage) คือ “ซิงกอร่า นครแห่งความสุขสงบของ การรวมกันของ 3 วัฒนธรรม” จากนั้นนำไปวิเคราะห์เพื่อระบุ บุคลิกภาพ ได้ 3 บุคลิกภาพ คือ ความสงบสุข การรวมกันและ ความมีวัฒนธรรม

ผู้วิจัยทำการวิเคราะห์แนวทางออกแบบเรขศิลป์ โดยใช้ข้อมูลจากภาพถ่ายตัวแทนทางวัฒนธรรมมาสังเคราะห์ เป็น 2 องค์ประกอบทางการออกแบบ ได้แก่ ชุดสีสองชุดสี คือ สีใกล้เคียง (Analogous) และ ชุดสีใกล้เคียงสีคู่ตรงข้าม (Split-complementary) และ รูปแบบรูปทรงในสองลักษณะ คือ การใช้การรวมเป็นผืนแผ่นเดียวกัน (United)และ การใช้การเหลื่อมทับกัน (Overlapped) จากนั้นกำหนดกรอบแนวคิดการออกแบบ (Design Brief) แล้วทดลองออกแบบงานเรขศิลป์ 3 แบบร่าง นำไปให้ผู้เชี่ยวชาญด้านเรขศิลป์ ประเมินเพื่อระบุแบบร่างที่เหมาะสมที่สุด 1 ทางเลือก ซึ่งแต่ละแบบร่างประกอบไปด้วย คือ 1. อัตลักษณ์องค์กร: ตราสัญลักษณ์ นามบัตร หัวกระดาษ ซองจดหมาย สมุดจดบันทึก 2. ของที่ระลึก: ถุงผ้า เสื้อ ปลอกหมอน 3. สื่อสิงพิมพ์โฆษณา: โปสเตอร์ 4. สื่อสภาพแวดล้อม:  ป้ายโฆษณา ธง และกำแพงศิลปะ ผลวิจัยงานเรขศิลป์ เพื่อสื่อสารอัตลักษณ์ วิถีเมืองเก่า จังหวัดสงขลา พบว่านอกจากการใช้ชุดสี และรูปร่างที่ค้นพบแล้ว ยังพบแนวทางที่เหมาะสมในการออกแบบตราสัญลักษณ์มีองค์ประกอบหลักเป็นตัวอักษรตัวย่อ s ตัวเดียว ซึ่งประกอบขึ้นด้วยภาพของสถาปัตยกรรมหลากหลายภาพ สร้างลวดลายในลักษณะเดียวกันกับตราสัญลักษณโดยใช้สีเดียวในป้ายต่าง ๆ และใช้สีหลายสีในของที่ระลึก โดยมีการแบงพื้นที่ด้วยเสนอรอบรูปตัว S

References

Hasani, Alavi and Natthapong Manlee. “The Development of Printed Media for Public Relations of Tourism of Songkhla Heritage using Augmented Reality.” Journal of Educational Technology and Communication Faculty of Education Mahasarakham University 4, no. 11 (May-August 2021): 7-19.

อาลาวีย์ ฮะซานี และ ณัฐพงษ์ หมันหลี. “การพัฒนาสื่อสิ่งพิมพ์เพื่อการประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวย่านเมืองเก่าสงขลาด้วยเทคโนโลยีความเป็นจริงเสริม.” วารสารเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีที่ 4, ฉบับที่ 11 (พฤษภาคม-สิงหาคม 2564): 7-19.

Kaewthep, Kanchana. A new consider in communication studies. Bangkok: Printmaking, 2010.

กาญจนา แก้วเทพ. แนวพินิจใหม่ในสื่อสารศึกษา. กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์, 2553.

Kliever, Janie. “Color Theory.” https://www.canva.com/learn/color-theory.

Kobayashi, Shigenobu. Color Image Scale. Tokyo: Kodansha International, 1991.

Lundgren, Alvalyn. “Design Fundamentals: Understanding Shape Relationships.” https://alvalyn.com/design-fundamentals-understanding-shape-relationships/.

Office of the National Economic and Social Development Council. “National Economic and Social Development Plan No. 12 (2017-2021).” https://www.nesdc.go.th/ewt_w3c/ewt_dl_link.php?nid=6422.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. “แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564).” https://www.nesdc.go.th/ewt_w3c/ewt_dl_link.php?nid=6422.

Poonwong, Thanom. History of Songkhla. Bangkok: Odeon Store, 2002.

ถนอม พูนวงศ์. ประวัติศาสตร์เมืองสงขลา. กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, 2545.

Rakissarakul, Tinwong and Thanyathorn Inchang. “A Study of Local Identity of The Lower Northern of Thailand for Graphic Design on Souvenir Package.” Research report, Rajamangala University of Technology Phra Nakhon, 2011.

ทินวงษ์ รักอิสสระกุล และ ธัญญธร อินทร์ฉ่าง. “การศึกษาอัตลักษณ์ท้องถิ่นประจำภาคเหนือตอนล่างเพื่อออกแบบเรขศิลป์บรรจุภัณฑ์ของที่ระลึก.” รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร, 2554.

Rattanaphan, Nattakarn, Nattapol Charoen and Chuleekorn Chanasit. A Study of Identity MICE City: A case of Songkhla. Research report, Prince of Songkla University, 2015.

ณัฐกานต์ รัตนพันธุ์, ณัฐพล เจริญ, และ ชุลีกร ชนะสิทธิ์. “การศึกษาอัตลักษณ์เมืองแห่งไมซ์ จังหวัดสงขลา.” รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 2558.

Songkhla Provincial Office. “History.” https://www.songkhla.go.th/content/history.

สำนักงานจังหวัดสงขลา. “ประวัติความเป็นมา.” https://www.songkhla.go.th/content/history.

Songkhla Provincial Office. “Resource Information: Songkhla Provincial Development Plan (2018-2021) Review edition 2022.” https://opendata.data.go.th/dataset/2561-2564-2565.

สำนักงานจังหวัดสงขลา. “ข้อมูลทรัพยากร : แผนพัฒนาจังหวัดสงขลา (พ.ศ. 2561-2564) ฉบับทบทวนปี 2565.” https://opendata.data.go.th/dataset/2561-2564-2565.

Tayarangsri, Seksan. “Cultural Communication Group Theory Concepts.” https://phdcommunication.wordpress.com/2013/02/28/แนวคิดทฤษฎีกลุ่มสื่อสา/.

เสกสรร ทายะรังสี. “แนวคิดทฤษฎีกลุ่มสื่อสารเชิงวัฒนธรรม (Cultural Communication)”. https://phdcommunication.wordpress.com/2013/02/28/แนวคิดทฤษฎีกลุ่มสื่อสา/.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-08-24

ฉบับ

บท

บทความวิจัย | Research Article