ความหมายและลวดลายผ้าเขียนขี้ผึ้งชาติพันธุ์ม้ง หมู่บ้านแม่สาน้อย ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

          ความหมายและลวดลายผ้าเขียนขี้ผึ้งของชาวม้งมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติความเป็นมาของชาวม้ง 2) วิเคราะห์ความหมายและรูปแบบการสร้างลวดลายผ้าเขียนขี้ผึ้งบ้านแม่สาน้อย ตำบลโป่งแยงอำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ 3) เพื่อการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาของชาวม้ง โดยเลือกพื้นที่บ้าน แม่สาน้อย ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ผลการศึกษาพบว่าผ้าเขียนขี้ผึ้งเป็นงานหัตถกรรมของผู้หญิงชาวม้งลายที่เป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านสืบทอดมาตั้งแต่ยุคชาวม้งอพยพโยกย้ายถิ่นอาศัย ซึ่งปัจจุบันความหมายและลวดลายผ้าได้เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยของการค้าในปัจจุบัน ทำให้ชาวม้งคนรุ่นใหม่หลงลืมหัตถกรรมที่เป็นภูมิปัญญาอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของตน ผู้ให้ข้อมูลหลักในการศึกษาครั้งนี้ คือ นางป้าง รัตนดิลกกุล อาชีพผลิตผ้าเขียนขี้ผึ้งหมู่บ้านแม่สาน้อย โดยพบข้อมูลความหมายและการสร้างลวดลายของผ้าเขียนขี้ผึ้งชาวม้งทั้งหมด 9 ลวดลายความหมายจะเกี่ยวข้องกับสงครามในประเทศจีน การป้องกันภูตผีและการป้องกันโรคภัย ส่วนลักษณะของลวดลาย มาจากการตัดทอนจากรูปร่างเรขาคณิตที่ประกอบไปด้วยเส้นตรงแนวเฉียง จุดและพื้นที่ว่าง ซึ่งลวดลายต่าง ๆ นั้นมาจากแรงบันดาลใจใน สิ่งแวดล้อมรอบตัวในขณะนั้น นับว่าผ้าเขียนขี้ผึ้งของชาติพันธุ์ม้งกลุ่มม้งลาย เป็นการสร้างภูมิปัญญาที่ ผ่านฝีมืออันประณีตและผ่านความอดทนสูงที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่นชาติพันธุ์ม้งโดยเฉพาะของผู้หญิงชาวม้งกลุ่มม้งลายที่ควรอนุรักษ์และควรสืบสานภูมิปัญญาอันทรงคุณค่านี้เพื่อเป็นประโยชน์ของ ชาวม้งและผู้ที่สนใจในการศึกษาต่อไป