รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. สร้างรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่และ 2. นำรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ไปใช้ประชากรที่ใช้ในการศึกษาได้แก่ (1) นักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ ที่กำลังศึกษาอยู่ในปีการศึกษา 2558 - 2559 จำนวน 2,189 คน (2) บุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ ประกอบด้วยบุคลากรต่าง ๆ ที่ปฏิบัติงานในปีการศึกษา 2558 - 2559 ในโรงเรียนบัวใหญ่คือผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียน จำนวน 5คน ครูผู้สอนโรงเรียนบัวใหญ่จำนวน 116คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนบัวใหญ่จำนวน 15คน และผู้ปกครองนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ที่มีบุตร หลานกำลังศึกษาอยู่ในปีการ 2558 - 2559 จำนวน 2,189คน กลุ่มตัวอย่างได้แก่ 1) นักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่จำนวน 240คน กำหนดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้ตารางเครจซี่และมอร์แกน (Krejcieand Morgan,
1970) และใช้วิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้น (Stratified Random Sampling) 2) บุคลากรที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนประกอบด้วย 2.1) ผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียน จำนวน 5 คน 2.2) ครูผู้สอนโรงเรียนบัวใหญ่จำนวน 89 คน 2.3) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 14 คน 2.4) ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 240 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ 1) รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ 2) แบบประเมินความเหมาะสมของรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่3)แบบสอบถามเกี่ยวกับพฤติกรรมของนักเรียน 4) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ค่าสัมประสิทธิความแปรผัน (C.V.) สถิติค่าที (t-test)

ผลการวิจัยพบว่า

1. รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ มี6 องค์ประกอบ คือ (1) หลักการของรูปแบบ ประกอบด้วย1.1) หลักการรูปแบบการพัฒนา1.2)แนวทางการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์1.3) หลักการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง 1.4) หลักการบูรณาการการเรียนการสอน 1.5) หลักการจัดกิจกรรม นักเรียน (2) วัตถุประสงค์ของรูปแบบ (3) ระบบและกลไกของรูปแบบ ประกอบด้วย 3.1) ผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนบัวใหญ่ 3.2) ฝ่ายบริหารวิชาการ 3.3) ฝ่ายบริหารกิจการนักเรียน 3.4) ฝ่ายบริหารทั่วไป 3.5) ฝ่ายบริหารส่งเสริมและบริการ (4) วิธีดำเนินงานของรูปแบบ ประกอบด้วย 4.1] พัฒนาศักยภาพในการเรียนรู้4.2) การบูรณาการภาคีเครือข่าย4.3)การสร้างภูมิคุ้มกันด้วยสื่อเทคโนโลยี (5)การประเมินผลรูปแบบ) (6) เงื่อนไขของรูปแบบ ประกอบด้วย 6.1) ฝ่ายบริหารสถานศึกษาจะต้องตระหนักและให้ความสำคัญในการกำหนดนโยบายเพื่อพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์4 ประการ ได้แก่ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ 6.2) จัดให้มีโครงการเกี่ยวกับการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์6.3)ฝ่ายบริหารต้องมีระบบการประสานงานที่มีคุณภาพและมีความต่อเนื่องเป็นระบบ 6.4) มีการกำกับติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่อง

2. ผลการนำรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่ไปใช้ 

2.1ผลการประเมินหลังการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ่พบว่าความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและผู้ปกครองนักเรียนมีความเห็นสอดคล้องกันว่า ในภาพรวมหลังการทดลองใช้รูปแบบนักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ใน 4 ประการ ได้แก่ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ อยู่ในระดับมากที่สุด ( =4.50) บุคคลทั้งสี่ประเภทมีความคิดเห็นในเรื่องดังกล่าวแตกต่างกันปานกลาง (C.V.= 13.16)และพบว่าเมื่อเปรียบเทียบก่อนการทดลองใช้รูปแบบนักเรียนมีพฤติกรรมอยู่ในระดับปานกลาง แต่หลังการทดลองนักเรียนมีพฤติกรรมดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ = .01
2.2 ผลการประเมินผลความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต ่อรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ ่ พบว ่านักเรียนมีความพึงพอใจต ่อการใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ ่ใน 4 ประการ ได้แก่ มีวินัย ใฝ ่เรียนรู้อยู ่อย ่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะในภาพรวมอยู ่ในระดับมากที่สุด ( =4.52) ความคิดเห็นของนักเรียนในเรื่องดังกล่าวแตกต่างกันปานกลาง (C.V.=13.71) ด้านที่มีระดับมากที่สุด ได้แก่ ด้านการสร้างภูมิคุ้มกันด้วยสื่อเทคโนโลยี( ¯x
=4.55) ด้านผู้บริหาร และครู ( =4.54) และด้านการจัดบรรยากาศภายในสถานศึกษา ( =4.53) ตามลำดับ 2.3 ผลการติดตามประเมินผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนบัวใหญ ่ พบว ่าความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา ครูคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและผู้ปกครองนักเรียนมีความเห็นสอดคล้องกันว่า ในภาพรวมการติดตามการทดลองใช้รูปแบบนักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ใน 4 ประการ ได้แก่ มีวินัย ใฝ ่เรียนรู้อยู ่อย ่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะอยู่ ่ในระดับมากที่สุด ( =4.64) บุคคลทั้งสี่ประเภทมีความคิดเห็นในเรื่องดังกล่าวแตกต่างกัน ปานกลาง (C.V.= 11.42) และพบว ่ าหลังการทดลองนักเรียนยังคงมีพฤติกรรมอยู ่ในระดับม ากที่สุดและสูงขึ้นอย ่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ = .01 ยังคงมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ทั้งสามด้านนั้นอยู ่ในระดับดี