การพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ รหัสวิชา ศ 30210 รายวิชาศิลปะพื้นบ้าน เรื่องการออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
คำสำคัญ:
หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม, ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน, ทักษะความสามารถในการออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่, ความพึงพอใจต่อกิจกรรมการเรียนการสอนบทคัดย่อ
การพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ
รหัสวิชา ศ 30210 รายวิชาศิลปะพื้นบ้าน เรื่องการออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่
ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
สโรชา กวาวภิวงศ์[1] อารีย์ ปรีดีกุล
มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
พรทิพย์ ครามจันทึก
มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
รับต้นฉบับ: 4 เม.ษ. 2564 วันที่ส่งต้นฉบับ: 4 เม.ษ. 2564 รับตีพิมพ์:
บทความวิจัย
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ คือ เพื่อสร้างและหาคุณภาพของหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ รายวิชาศิลปะพื้นบ้าน เรื่อง การออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 และเพื่อศึกษาผลการทดลองใช้หลักสูตรที่สร้างขึ้น ดังนี้ (1) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกับเกณฑ์ ร้อยละ 70 ของคะแนนเต็ม (2) ศึกษาความสามารถในการออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4สูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 70 ของคะแนนเต็ม และ (3) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนการสอนหลักสูตรที่พัฒนา
กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนบ้านไร่พิทยาคม จำนวน 26 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย (1) หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม (2) คู่มือการใช้หลักสูตร และ (3) แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 10 แผน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบไปด้วย (1) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (2) แบบวัดทักษะความสามารถในการออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่ และ (3) แบบสอบถามความพึงพอใจ ใช้เวลาในการวิจัย 40 ชั่วโมง สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า ได้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ รายวิชาศิลปะพื้นบ้าน เรื่อง การออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่ ที่มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก คู่มือการใช้หลักสูตรและแผนการจัดการเรียนรู้ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนสูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 70 ของคะแนนเต็ม ทักษะความสามารถของนักเรียนสูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 70 ของคะแนนเต็ม และนักเรียนมีความพึงพอใจ ต่อกิจกรรมการเรียนการสอนอยู่ในระดับมาก
คำสำคัญ : หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ทักษะความสามารถในการออกแบบผ้าทอมือบ้านไร่ ความพึงพอใจต่อกิจกรรมการเรียนการสอน
[1]การติดต่อและการร้องขอบทความนี้ กรุณาส่งถึง สโรชา กวาวภิวงศ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม E-mail : sarocha.g@psru.ac.th
DOI: 10.14456/edupsru.2020
เอกสารอ้างอิง
โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว. 2539.
กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). การจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ.
กรุงเทพมหานคร: องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์.
กาญจนา คุณารักษ์. (2540). หลักสูตรและการพัฒนา. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร
วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์.
เจริญ นุเวที. (2561,13 พฤษภาคม). ประธานกลุ่มแม่บ้านทอผ้าบ้านไร่. [สัมภาษณ์].
_______. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551.กรุงเทพฯ. :
โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ใจทิพย์ เชื้อรัตนพงษ์. (2539). การพัฒนาหลักสูตร : หลักการและแนวปฏิบัติ. กรุงเทพฯ. :
อลีนเพรส.
ชนาธิป พรกุล. (2544). รูปแบบการจัดการเรียนการสอนที่ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง. กรุงเทพฯ. :
จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2559). การพัฒนาหลักสูตร : ทฤษฏีสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพฯ. : วีพรินท์.
ดิสนีย์ สิงหวรเศรษฐ์. (2552). ออกแบบสิ่งทอ. กรุงเทพฯ. : โอเดียนสโตร์.
ถวัลย์ มาศจรัส . (2546). คู่มือการเขียนและการจัดทําหลักสูตรสถานศึกษา.กรุงเทพฯ. :
21 เซนจูรี่.
ทวีเดช จิ๋วบาง. (2547). เรียนรู้ทฤษฏีสี. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์.
ธำรง บัวศรี. (2532). ทฤษฎีหลักสูตรการออกแบบและพัฒนา. กรุงเทพฯ : คุรุสภาลาดพร้าว.
บรรพต สุวรรณประเสริฐ. (2544). การพัฒนาหลักสูตรโดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ. (พิมพ์ครั้งที่ 2).
เชียงใหม่ : โนท์เลตเซ็นเตอร์.
บุญชม ศรีสะอาด. (2546). การวิจัยเบื้องต้น .กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาส์น.
ปกรณ์ ประจัญบาน (2552). สถิติขั้นสูงสำหรับการวิจัยและประเมิน (Advanced Statistics for Research and Evauation). พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ปทีป เมธาคุณวุฒิ. (2532). จิตวิทยาการเรียนการสอน. กรุงเทพฯ: สถาบันราชภัฏสวนดุสิต.
ปราโมทย์ จันทร์เรือง. (2553, ตุลาคม-มกราคม). “การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอน แบบ
บูรณาการทักษะการคิดและสร้างสรรค์ความรู้” วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
21(1) : 27-38
จำเริญ เชื้อประดิษฐ์. (2551).การพัฒนาหลักสูตรการทาเครื่องปั้นดินเผาพื้นบ้านทุ่งหลวง อำเภอคีรีมาศ
จังหวัดสุโขทัย สาหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต).
มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, พิษณุโลก.
ปิ่นอนงค์ พะนิจรัมย์. (2555).การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่องการออกแบบผลิตภัณฑ์ผ้าพื้นเมือง
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
วิทยานิพนธ์ ครุศาสตร์มหาบัณฑิต (สาขาวิชาการวิจัยการศึกษา). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ปรียาพร วงศ์อนุตรโรจน์. (2535). จิตวิทยาการบริหารบุคคล. กรุงเทพมหานคร :ศูนย์สื่อเสริม
กรุงเทพมหานคร
พวงรัตน์ ทวีรัตน์. 2543. วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. (พิมพค์ร้ังที่7)
กรุงเทพมหานคร : สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ.
พิสณุ ฟองศรี. (2549). วิจัยทางการศึกษา “แนวคิดทฤษฎี”. พิมพ์ครั้งที่ 2. เทียมฝ่าการพิมพ์.
กรุงเทพฯ.
พิชิต ฤทธิ์จรูญ. (2552). หลักการวัดและประเมินผลการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ : เฮ้าส์
ออฟ เคอร์มีสท์.
พิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร.(2551, มิถุนายน – กรกฎาคม).วิธีการทอผ้า. เข้าถึงได้
จาก http://www.thaitextilemuseum.com. (วันที่ค้นข้อมูล 20 ธันวาคม 2561)
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และพเยาว์ ยินดีสุข. (2548). การเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง.
กรุงเทพฯ : เดอะมาสเตอร์กรุ๊ป แบเนจเม็นท์.
ภัทรา นิคมานนท์. (2543). การประเมินผลการเรียน. กรุงเทพมหานคร : ทิพยวิสุทธิ์.
มะลิวรรณ ศรีพันธ์. (2558). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่องการทอผ้าฝ้ายย้อมโคลน กลุ่มสาระ
การเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 :การ
วิจัยแบบ ผสานวิธี. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต
(สาขาวิชาการวิจัยการศึกษา). บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์.
รุ่งเรือง ราชมณี. (2558). การวิจัยแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษารายวิชา
เพิ่มเติม เรื่อง การ ออกแบบลายผ้ามัดหมี่ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทยโส้บ้านโพนจาน
จังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์ ครุศาสตร์มหาบัณฑิต (สาขาการวิจัยการศึกษา).
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ศิริ ผาสุก. (2545). ผ้าไหมพื้นบ้าน. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ. : โอเดียนสโตร์.
ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. (2539). เทคนิคการวิจัยทางการศึกษา. กรุงเทพฯ. : โอเดียนสโตร์.
วิชัย ประสิทธิ์วุฒิเวชช์. (2542). พัฒนาหลักสูตรสานต่อที่ท้องถิ่น. กรุงเทพฯ. : เซนเตอร์ดีสคัฟเวอรี่
วิชัย ดิสสระ. (2535). การพัฒนาหลักสูตรและการสอน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ. : ชมรมเด็ก
ศิริ ผาสุก. (2555). ผ้าไหมพื้นบ้าน. (พิมพ์ครั้งที่1). กรุงเทพฯ. : โอเดียนสโตร์
สงัด อุทรานันท์. (2532). พื้นฐานและหลักการพัฒนาหลักสูตร. (พิมพ์ครั้งที่3). กรุงเทพฯ. : ครุศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สรัญญา ภักดีสุวรรณ. (2553/พฤษภาคม). คณะมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์. วารสาร
ช่อพะยอม. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม. (21)2 : 24-25.
สันต์ ธรรมบำรุง. (2527). หลักสูตรและการบริหารหลักสูตร. กรุงเทพฯ. : การศาสนา.
สุคนธจรินทร์ ไกรศรวัชร. (2561). การเป็นผู้ประกอบการ. กรุงเทพฯ. : อักษรเจริญทัศน์.
สุนีย์ ภู่พันธ์. (2546). แนวคิดพื้นฐานการสร้างและการพัฒนาหลักสูตร. เชียงใหม่ : แสงศิลป์.
สุทธิวงศ์ พงษ์ไพบูลย์. (2555). บทบาทของสถานศึกษากับภูมิปัญญาไทย. กรุงเทพฯ. : เธิร์ดเวฟ
เอ็ด ดู ดูเคชั่น.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2558). ทิศทางของแผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564). กรุงเทพฯ. : สำนักงาน
คณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (ม.ป.ป.). หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551.
เข้าถึงได้จาก : http://academic.obec.go.th. ( วันที่ค้นข้อมูล 23 พฤศจิกายน 2561).
สมหญิง ชูประยูร . (2557). องค์ความรู้การพัฒนาผลิตภัณฑ์ไหมไทย. เข้าถึงได้จาก:
https://qsds.go.th/wp-content/uploads/2017/pdf/2015-02-05-Knowledge_book.pdf.
(วันที่ค้นข้อมูล : 25 ธันวาคม 2561).
สมภพ จงจิตต์โพธา. (2559). ทฤษฏีสี. (พิมพ์ครั้งที่1). กรุงเทพฯ. : วาดศิลป์.
สมนึก ภัททิยธานี. (2546). การวัดผลการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กาฬสินธุ์ : ประสานการพิมพ์.
อนุวัติ คูณแก้ว. (2559). การวัดผลและประเมินผลการศึกษาแนวใหม่. (พิมพ์ครั้งที่2). กรุงเทพ :
สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์.
อชิรญาณ์ อินต๊ะแสน. (2558). การพัฒนาสาระการเรียนรู้ท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ เรื่อง
ผ้าทอไทลื้อ จังหวัดน่าน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. วิทยานิพนธ์ ครุศาสตร์
มหาบัณฑิต (สาขาวิชาศิลปศึกษา). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
เอกรินทร์ สี่มหาศาล.(2546). กระบวนการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาแนวคิดสู่ปฏิบัติ.กรุงเทพฯ. :
บุ๊คพอยท์.
อุดม เชยกีวงศ์.(2545). หลักสูตรท้องถิ่น : ยุทธศาสตร์การปฏิรูปการเรียนรู้. กรุงเทพฯ. :
บรรณกิจ 1991.