การพัฒนาทักษะการคิดเชิงคำนวณด้วยการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานตามแนวคิดสะเต็มศึกษาร่วมกับ Formula coding ด้วยโปรแกรม Microsoft Excel เรื่อง สารละลายสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
คำสำคัญ:
ปัญหาเป็นฐานตามแนวคิดสะเต็มศึกษา, ทักษะการคิดเชิงคำนวณ, โปรแกรม Microsoft Excel, การเขียน Formula coding, สารละลายบทคัดย่อ
งานวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานตามแนวคิดสะเต็มศึกษาร่วมกับ Formula coding ด้วยโปรแกรม Microsoft Excel เรื่อง สารละลาย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 และเพื่อศึกษาผลการพัฒนาทักษะการคิดเชิงคำนวณของนักเรียนจากการจัดการเรียนรู้ดังกล่าว กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยคือนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 40 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแผนการจัดการเรียนรู้ แบบสะท้อนผลการจัดการเรียนรู้ แบบวัดทักษะการคิดเชิงคำนวณ และแบบบันทึกกิจกรรม การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหา และตรวจสอบความน่าเชื่อถือแบบสามเส้าด้านแหล่งข้อมูล และวิธีรวบรวมข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวทางการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานตามแนวคิดสะเต็มศึกษาร่วมกับโปรแกรม Microsoft Excel เรื่อง สารละลาย ขั้นยืนยันปัญหาครูควรใช้ประเด็นเกี่ยวกับสารเคมีตกค้างในการเกษตร และแบ่งปัญหาออกเป็นส่วนย่อย ขั้นชี้แจงปัญหาควรพิจารณารูปแบบปัญหาที่มีรายละเอียดคล้ายกันนำมาระบุรายละเอียดที่สำคัญ ขั้นวางแผนควรออกแบบขั้นตอนการแก้ปัญหาด้วยการบูรณาการกับสะเต็ม และ Formula coding ด้วยโปรแกรม Microsoft Excel และขั้นประเมินแนวทางการแก้ปัญหาที่เหมาะสมที่สุด และ 2) หลังการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานตามแนวคิดสะเต็มศึกษาร่วมกับ Formula coding ด้วยโปรแกรม Microsoft Excel พบว่าทักษะการคิดเชิงคำนวณของนักเรียนมีการพัฒนาจากระดับ พอใช้ เป็นระดับ ดี
เอกสารอ้างอิง
ภาสกร เรืองรอง, รุจโรจน์ แก้วอุไร, ศศิธร นาม่วงอ่อน อพัชชา ช้างขวัญยืน และศุภสิทธิ์ เต็งคิว. (2561). Computational Thinking กับการศึกษาไทย. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 10(3), 322-330.
ลือชา ลดาชาติ และโชคชัย ยืนยง. (2559). What Thai Science Teachers Should Learn From The Programme for International Student Assessment. วารสารปาริชาต, 28(2), 108–137.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2561). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สิรินภา กิจเกื้อกูล. (2557 ). การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ทิศทางสำหรับครูศตวรรษที่ 21. สำนักพิมพ์จุลดิสการพิมพ์.
ศุภวัฒน์ ทรัพย์เกิด. (2559). การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างการคิดเชิงประมวลผลด้วยการจัดการเรียนรู้แบบสะเต็มศึกษา วิชาการโปรแกรมและการประยุกต์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุกูลนารี. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
ศรายุทธ ดวงจันทร์. (2561). ผลการใช้แนวสะเต็มศึกษาในวิชาฟิสิกส์ที่มีต่อความสามารถในการคิดเชิงคำนวณของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิรัฐ อิ่มแช่ม. (2563). ผลของการใช้แชทบอทที่มีการช่วยเสริมศักยภาพการเรียนรู้ออนไลน์ที่มีต่อการคิดเชิงคำนวณของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีบุคลิกภาพที่แตกต่างกัน. วารสารศึกษาศาสตร์ มสธ, 13(1), 45-57.
ศิริลักษณ์ ชาวลุ่มบัว. (2558). การพัฒนาหลักสูตรบูรณาการแบบ STEM รายวิชาวิทยาศาสตร์เพิ่มเติมเรื่อง อ้อย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 26(1), 224-236.
อาทิตยา จิตร์เอื้อเฟื้อ. (2563). การพัฒนาการรู้สะเต็มของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ผ่านการมีส่วนร่วมชุมชนผนวกค่ายบูรณาการสะเต็มศึกษาในแหล่งเรียนรู้ท้อถิ่น จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 22(2), 302-315.
Barell, J. (1998). Problem-Based Learning : An Inquiry Approach. skylight training publishing inc.
Bebras.org. (2023, Aprill,1). Statistics. https://www.bebras.org/statistics.html
Estes, D. M., Liu, J., Zha, S., and Reedy, K. (2014). Designing for problem-based learning in a collaborative STEM lab: A case study. TechTrends, 58(8), 90-98. https://doi.org/10.1007/s11528-014-0808-8
Kemmis, S., and McTaggart, R. (1988). The Action Research Planner. Deakin University Press.
Lee, S. J., Lee, M., Park, Y. S. (2019). A Study on an Educational Model for Computational Thinking Development with Excel Program. Journal of Digital Contents Society, 20(1), 65-74.
Ling, L. U., Saibin, C. T., Naharu, N., Labadin, J., and Aziz, A. N. (2018). An evaluation tool to measure computational thinking skills: Pilot investigation. In Herald NAMSCA (Ed), ICOTAL 2018. (pp. 606-614). University of Technology MARA.
Lou, S.J., Shih, R. C., DieZ, C., and Tseng, K. H. (2011). The impact of problem-based learning strategies on STEM knowledge integration and attitudes: an exploratory study among female Taiwanese senior high school students. International Journal of Technology and Design Education, 10798(21), 195-215.
Matsumoto, P. S., and Cao, J. (2017). The Development of Computational Thinking in a High School Chemistry Course. Journal of Chemical Education, 94(9), 1217-1224. https://doi.org/10.1021/acs.jchemed.6b00973
McKenna, J. (2017). Computational thinking in STEM classroom. https://robomatter.com/blog-ct-in-stem-classroom/
Rodriguez, B.R. (2015). Assessing computational thinking in computer science unplugged activities. Cororado School of Mines.
Weintrop, D., Beheshti, E., Horn, M., Orton, .K., Jona, K., Trouille, L., and Wilensky, .U. (2014). Defining Computational thinking for Science, Technology, Engineering, and Math. https://ccl.northwestern.edu/2014/CT-STEM_AERA_2014.pdf
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์เป็นของคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
