การวิจัยและพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างความเป็นมืออาชีพของครูมือใหม่: ระยะพัฒนา

Research and Development of a Program to Enhance the Professionalism of Novice Teachers: A Development Phase

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างความเป็นครูมืออาชีพของครูมือใหม่ สำหรับนักศึกษาของคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา โดยวิธีดำเนินการวิจัยและพัฒนาที่มีการใช้ข้อมูลพื้นฐานจากการประเมินความต้องการจำเป็นของนักศึกษาครูผู้ผ่านการฝึกประสบการณ์วิชาชีพในสถานศึกษาเป็นเวลาหนึ่งปีป้อนเข้าสู่ระยะพัฒนาโครงสร้างของโปรแกรม ซึ่งใช้วิธีอภิปรายกลุ่มเฉพาะโดยมีกลุ่มตัวอย่างเป้าหมายการวิจัยเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 คน และการประเมินคุณภาพโครงสร้างของโปรแกรมด้วยแบบประเมินที่ผ่านการพัฒนาคุณภาพด้านความตรง โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน การเลือกกลุ่มตัวอย่างผู้ทรงคุณวุฒิใช้วิธีเลือกแบบเจาะจงตามคุณสมบัติ ได้แก่ (1) ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านทางการพัฒนานักศึกษาครู ผู้มีประสบการณ์การปฏิบัติงานอย่างน้อย 5 ปี (2) ครูประจำการของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ที่มีประสบการณ์การสอนไม่ต่ำกว่า 10 ปี และ (3) ผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้  

          ผลการวิจัย พบว่า โครงสร้างสำคัญของโปรแกรม ประกอบด้วย จุดมุ่งหมาย 7 ข้อ ด้านเนื้อหา ได้แก่ รูปแบบการจัดการเรียนการสอนตามศาสตร์การสอน การออกแบบการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เทคนิคการบริหารจัดการชั้นเรียน การสร้างและพัฒนานวัตกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เทคนิควิธีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงพัฒนา (growth mindset) และหลักจริยธรรมและจรรยาบรรณสำหรับครู ด้านแนวการจัดกิจกรรมการอบรม แบ่งเป็น 3 ขั้น ได้แก่ ขั้นสั่งสมและสืบสวนองค์ความรู้ที่จำเป็น ขั้นการฝึกฝนทักษะ และขั้นสร้างสรรค์นวัตกรรม โดยมีกิจกรรมที่ประกอบด้วย การบรรยาย อภิปราย และศึกษากรณีตัวอย่าง การฝึกปฏิบัติ และการแสดงบทบาทสมมุติ จำนวนเวลาที่ใช้ในการพัฒนาประกอบด้วยเวลาการรับการอบรมภาคทฤษฎี ประมาณ 14 ชั่วโมง และภาคปฏิบัติใช้เวลาระหว่างการฝึกปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา ประมาณ 4 สัปดาห์ ผลการประเมินคุณภาพโครงสร้างของโปรแกรมโดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่ามีคุณภาพโดยรวมและรายโครงสร้างในระดับดีมาก