กระบวนการเรียนรู้ลำตัดตามแนวพระราชปณิธาน สืบสาน รักษา และต่อยอด: กรณีศึกษาแหล่งเรียนรู้มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมลำตัด และเพลงพื้นบ้านภาคกลางพ่อหวังเต๊ะ - แม่ศรีนวล

บทคัดย่อ

        การศึกษากระบวนการเรียนรู้ลำตัดตามแนวพระราชปณิธาน สืบสาน รักษา และต่อยอด ของแหล่งเรียนรู้มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมลำตัดและเพลงพื้นบ้านภาคกลางพ่อหวังเต๊ะ - แม่ศรีนวล มีความมุ่งหมายเพื่อนำเสนอแนวทางกระบวนการเรียนรู้ลำตัดของแหล่งเรียนรู้ฯและเพื่อนำเสนอความสอดคล้องของกระบวนการเรียนรู้ตามแนวพระราชปณิธานสืบสาน รักษา และต่อยอดในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งสามารถเป็นต้นแบบของการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณค่าและความสำคัญของศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านอื่น ๆ อย่างเป็นรูปธรรมเพื่อขยายผลสู่การร่วมธำรงรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติไทย จากการศึกษาพบว่า กระบวนการเรียนรู้ลำตัดของแหล่งเรียนรู้ฯ สอดคล้องกับแนวพระราชปณิธานสืบสาน รักษา และต่อยอด โดยแบ่งการเรียนรู้เป็น 3 ขั้น ได้แก่ 1) ขั้นนำ มีความสอดคล้องกับแนวทาง “สืบสาน” มุ่งเน้นสืบทอดเรื่องราวผ่านเรื่องเล่าจากกระบวนกรผู้ชำนาญ 2) ขั้นกระบวนการ มีความสอดคล้องกับแนวทาง “รักษา” มุ่งเน้นการดำรงแนวทางการถ่ายทอดความรู้และการแสดงแบบฉบับคณะหวังเต๊ะ และ 3) ขั้นสรุป มีความสอดคล้องกับแนวทาง “ต่อยอด” มุ่งเน้นเปิดพื้นที่สร้างสรรค์ให้ผู้ร่วมกระบวนการมีอิสระในการออกแบบการแสดง และสร้างสรรค์เนื้อหาอย่างเหมาะสม ซึ่งผลสัมฤทธิ์ของผู้ร่วมกระบวนการแสดงให้เห็นว่า แนวทางกระบวนการเรียนรู้ลำตัดตามแนวพระราชปณิธานสามารถส่งเสริมการเรียนรู้และการมีส่วนสำคัญต่อการธำรงคุณค่ามรดกวัฒนธรรมลำตัดอย่างเป็นรูปธรรม และสามารถขยายผลสู่การธำรงรักษาศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านแขนงอื่นของชาติไทย