การพัฒนาชุมชนปลอดภัยอย่างมีส่วนร่วมพื้นที่เปราะบางชายแดน จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เพื่อศึกษาการพัฒนาชุมชนปลอดภัยอย่างมีส่วนร่วมพื้นที่เปราะบางชายแดนจังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 7 หน่วยงาน 2 หมู่บ้าน โดยศึกษาจากประชากร จำนวน 200 คน เข้าร่วมกิจกรรมจากผู้นำชุมชน ตัวแทนชุมชน อาสาสมัคร สตรีแม่บ้าน นักเรียน นักศึกษา อาจารย์ ผ่านกิจกรรมค่ายสุขภาพและความปลอดภัยติดต่อกันจำนวน 3 วัน 2 คืน โดยกระบวนการแรงสนับสนุนทางสังคมอย่างมีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ความถี่ ร้อยละ
         ผลการวิจัยพบว่า

         ผู้นำชุมชน ตัวแทนชุมชน อาสาสมัคร สตรีแม่บ้าน นักเรียน นักศึกษา อาจารย์ เกิดการเรียนรู้เชิงแลกเปลี่ยนกันอย่างมีส่วนร่วม ชุมชนผู้นำชุมชนนักศึกษาได้เข้าถึงปัญหาระดับชุมชนจากการระดมความคิดและการพูดคุยกันสรุปประเด็นปัญหาได้ 3 ประเด็นหลักคือการจัดการขยะในครัวเรือนและชุมชน การขาดการแยกขยะ ห้องน้ำสะอาดตลาดปลอดภัย ทำให้เกิดการปฏิบัติการแก้ไขปัญร่วมกันอย่างมีส่วนร่วมกันเหมาะสมปลอดภัย โดยอาจารย์อบรมเรื่องอนามัยสิ่งแวดล้อมในชุมชน ปราชญ์ชุมชนออกแบบเตาเผาขยะพร้อมสอนนักศึกษา นักเรียนร่วมเรียนรู้เทคนิคการทำงาน อุปกรณ์แยกขยะในชุมชนอย่างง่ายเพื่อความปลอดภัย นักศึกษาช่วยเรื่องห้องน้ำสะอาดตลาดปลอดภัย เกิดการเรียนรู้วิถีพึ่งพากันในชุมชนการเติมอาหารที่บ้านฉันมี การทำบุญตักบาตรเช้า การห่อข้าวต้มมัดโบราณใบมะพร้าวอ่อน และการบายศรีสู่ขวัญรับแขกเยี่ยมบ้านอย่างอบอุ่นเกิดเป็นลูกรักลูกแพง ผลการประเมินความพึงพอใจในกิจกรรมการพัฒนาชุมชนปลอดภัยอย่างมีส่วนร่วมพื้นที่เปราะบางชายแดนจังหวัดอุบลราชธานี ส่วนใหญ่อยู่ที่ระดับมากที่สุดร้อยละ 98.50  และมีคะแนนเฉลี่ย 4.89 (SD.=0.17) สรุปผลการเรียนรู้พัฒนาชุมชนอย่างมีส่วนร่วมและการเข้าถึงรู้จักธรรมชาติชุมชนที่แท้จริงสามารถดึงปราชญ์ผู้รู้ในชุมชนสามารถสร้างศักยภาพชุมชนแก้ปัญหาชุมชนได้อย่างเหมาะสมปลอดภัยในอนาคตได้