กระบวนทัศน์วิถีพุทธที่สัมพันธ์กับการใช้พลังงานไฟฟ้าในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำแม่โขง

บทคัดย่อ

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษากระบวนทัศน์วิถีพุทธที่สัมพันธ์กับการใช้พลังงานไฟฟ้า ในประเทศไทยและ สปป.ลาว 2) เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบ กระบวนทัศน์วิถีพุทธ ที่สัมพันธ์กับการใช้พลังงานไฟฟ้า  3) จัดทำข้อเสนอนโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาการใช้พลังงานไฟฟ้าที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต วัฒนธรรม และบริบทของประเทศไทย และจัดทำคู่มือการใช้พลังงานไฟฟ้า โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ พื้นที่ประเทศไทย จังหวัดเชียงรายและหนองคาย พื้นที่ สปป.ลาว แขวงบ่อแก้วและแขวงสาละวัน และการวิจัยเชิงปริมาณ พื้นที่ประเทศไทย จังหวัดปทุมธานี ตัวอย่างได้แก่ ผู้ใช้พลังงานไฟฟ้า พระภิกษุสามเณรและชาวบ้านในประเทศไทย จำนวน 30 คน และในประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว จำนวน 30 คน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจงและกลุ่มผู้เกี่ยวข้องในจังหวัดปทุมธานี จำนวน 500 คน เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบ

ผลการวิจัยพบว่า

1. กระบวนทัศน์วิถีพุทธที่สัมพันธ์กับการใช้พลังงานไฟฟ้าพบกรอบพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามศิล 5 หกประการคือ 1) ขยัน 2) ซื่อสัตย์ 3) เสียสละ 4) กตัญญู 5) ประหยัด  6) สะอาด
2. องค์ประกอบกระบวนทัศน์วิถีพุทธที่สัมพันธ์กับการใช้พลังงานไฟฟ้า มี 7 องค์ประกอบได้แก่ 1)พุทธศาสนิกชนที่ดี 2) วิถีชีวิตคนชนบทและภูมิทัศน์บ้านเรือนแบบกุฏิสงฆ์ 3) การผลิตไฟฟ้าพร้อมจัดระบบชุมชนศีล 5 4) วัด 5) ความกตัญญู 6) บวร บ้าน - วัด – ส่วนราชการ 7) งานวัดตามบุญประเพณี 12 เดือน
3. ข้อเสนอนโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาการใช้พลังงานไฟฟ้า ได้แก่ ส่งเสริมและสนับสนุนให้ข้าราชการได้ฝึกอบรมตน ส่งเสริมและสนับสนุนการมีส่วนร่วมของชุมชน ส่งเสริมให้วัดเป็นแหล่งศูนย์รวมจิตใจชองชุมชน ส่งเสริมให้ประชาชนรักษาแบบแผนวิถีไทยวิถีพุทธ ส่งเสริมให้ บ้าน วัด โรงเรียนมีความสัมพันธ์กัน ส่งเสริมให้ภาครัฐและประชาชนฟื้นฟูประเพณีงานบุญประเพณี 12 เดือน