รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะด้านการส่งเสริมสุขภาพภาคประชาชนเชิงรุก ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน

บทคัดย่อ

         การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์และข้อมูลพื้นฐาน ด้านการส่งเสริมสุขภาพภาคประชาชนเชิงรุกของ อสม. 2) พัฒนารูปแบบการพัฒนาสมรรถนะด้านการส่งเสริมสุขภาพภาคประชาชนเชิงรุกของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน และ 3) ประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะฯ เป็นการวิจัยผสมผสานวิธีเชิงปริมาณและคุณภาพ ตัวอย่างได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน อสม.ที่เป็นตัวอย่างสำหรับทดลอง 15 คน และตัวอย่างสำหรับใช้รูปแบบ 20 คน โดยเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่แบบสังเคราะห์เอกสาร แบบสอบถาม คู่มือการใช้รูปแบบ แบบทดสอบก่อนและหลังการเข้าร่วมกิจกรรม สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ และค่าเฉลี่ย

ผลการวิจัยพบว่า้อยละ

1. สถานการณ์และข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพภาคประชาชนเชิงรุกของ อสม.พบว่าเป็นการดำเนินงานตามกรอบในการดำเนินงานของกระทรวงสาธารณสุข อสม.ส่วนใหญ่ต้องการได้รับการพัฒนาความรู้ “อย่างเข้าถึงที่สุด” ได้ลงมือปฏิบัติให้มากกว่าที่ทำอยู่ รู้เท่าทันเหตุการณ์  มีการพัฒนากระบวนการทำงาน  มีการทำงานเป็นทีมแบบเครือข่ายและมีการสร้างการมีส่วนร่วมด้วยการประชุมทบทวนกันต่อเนื่อง
2. รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะด้านการส่งเสริมสุขภาพภาคประชาชนเชิงรุกของ อสม.เป็นรูปแบบกระบวนการอบรมปฏิบัติการ ประกอบด้วย 1) หลักการและเหตุผล 2) จุดมุ่งหมายในการพัฒนา 3) กรอบแนวคิดของรูปแบบ 4) เนื้อหาสาระ 5) ขั้นตอน กิจกรรม  6) สื่อประกอบการจัดกิจกรรม  และ 7) การประเมินผล และมีผลการทดลองพบว่ากลุ่มทดลองมีคะแนนก่อนเข้าร่วมกิจกรรมตามรูปแบบมีคะแนนเฉลี่ย 16.61 และหลังเข้าร่วมกิจกรรม มีคะแนนเฉลี่ย 18.54
3. ประสิทธิผลของรูปแบบ พบว่า กลุ่มใช้จริงมีคะแนนการทดสอบก่อนเข้าร่วมกิจกรรมของรูปแบบมีคะแนนเฉลี่ย 15.57 และหลังเข้าร่วมกิจกรรมมีคะแนนเฉลี่ย 18.04 และมีคะแนนการประเมินสมรรถนะด้านการจัดทำแผน ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดและมีความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบอยู่ในระดับมาก