การมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาไฟป่า และหมอกควันในเขตพื้นที่ป่าดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • ยุทธนา กิติ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • ณัฐกร วิทิตานนท์ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การมีส่วนร่วม, ปัญหาไฟป่า, หมอกควัน

บทคัดย่อ

          งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาไฟป่าและหมอกควัน และ 2) ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาไฟป่าและหมอกเป็นการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) มีเครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ โดยมีกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 400 คน ที่มาจากการคำนวณขนาดกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้สูตรทาโร่ ยามาเน่ ที่ระดับความคลาดเคลื่อน 0.05 ที่มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบบังเอิญ (Sampling Random) แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากแบบสัมภาษณ์มาวิเคราะห์โดยใช้สถิติ เชิงพรรณนา ประกอบด้วย ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ (Multiple regression analysis) ผลการวิจัย พบว่า 1) การมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาไฟป่าและหมอกควัน โดยรวมทั้ง 4 ด้าน อยู่ในระดับปานกลาง (equation=2.57) เมื่อพิจารณารายด้านพบว่าการมีส่วนร่วม ในระดับปานกลาง ได้แก่ ด้านการรับผลประโยชน์ (equation=3.40) และการมีส่วนร่วมในระดับน้อย ได้แก่ ด้านการตัดสินใจ (equation=2.29) ด้านการปฏิบัติการ (equation=2.42) ด้านการประเมินผล (equation=2.20) 2) ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาไฟป่าและหมอกควันอย่างมีนัยสำคัญมี 5 ตัวแปร โดย เพศ การมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา และระยะทางจากบ้านไปถึงพื้นที่ป่าที่เคยเกิดไฟป่ามีนัยสำคัญที่ระดับ (Sig<0.01) และรายได้รวมในครัวเรือนและการได้รับข่าวสารเกี่ยวกับสถานการณ์ไฟป่า มีนัยสำคัญที่ระดับ (Sig<0.05)

เอกสารอ้างอิง

ทวีชัย คำทวี. (2566). ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย โครงการเวที PM 2.5 Forum ระดับประเทศ เรื่องอากาศสะอาด: ความรับผิดชอบร่วมของรัฐ เอกชน และประชาชนโดยมูลนิธิเพื่อลมหายใจเชียงใหม่. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).

วรวิสม์ประภา รักเผ่าพันธ์. (2562). มลพิษหมอกควันภาคเหนือ: แก้อย่างไรให้ยั่งยืน. https://www.bot.or.th/Thai/ResearchAndPublications/

ศูนย์วิจัยสิ่งแวดล้อม มหาลัยเชียงใหม่. (2566). จุดความร้อนในระดับภูมิภาค. https://www.facebook.com/EnvironmentalScienceResearch Center/?locale=th_TH

สถาพร พงษ์พิพัฒน์วัฒนา. (2566). การพัฒนาทางเลือก” ข้อเสนอแก้ปัญหาฝุ่น PM 2.5 ที่เริ่มด้วยการมอง “คน” เป็นศูนย์กลาง. https://knowledge. tijthailand.org/th/article/detail/transboundary-haze-pollution-and-alternative-development

องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่. (2563). องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่ แจกหน้ากากอนามัย N95 เพื่อป้องกันฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ให้แก่ประชาชน. https://chiangmaipao.go.th/cmpao/news-detail/5641/

IQAir. (2562). สำรวจคุณภาพอากาศของคุณ. https://www.iqair.com/

Cohen, J., & Uphoff, N. (1977). Rural Development Participation: Concept and Measures for Project Design Implementation and Evaluation. Rural Development Committee Center for International Studies, Cornell University.

Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis (3rd ed.). New York.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-29

รูปแบบการอ้างอิง

กิติ ย., & วิทิตานนท์ ณ. . (2025). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาไฟป่า และหมอกควันในเขตพื้นที่ป่าดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสังคมศาสตร์ นิติรัฐศาสตร์, 9(1), 179–198. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/Lawpol_Journal/article/view/271946

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย