ชุมชนชาวไทยทรงดำ: การอพยพและการตั้งถิ่นฐานในปักษ์ใต้

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการอพยพและตั้งถิ่นฐานของชาวไทยทรงดำในปักษ์ใต้ ด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษาเก็บข้อมูลด้วยการสังเกตการณ์ บันทึกประวัติชีวิตบุคคล สัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่มชาวไทยทรงดำที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในจังหวัดชุมพรและสุราษฎร์ธานี โดยผู้วิจัยวางข้อถกเถียงว่าการศึกษาประวัติศาสตร์การอพยพและการตั้งถิ่นฐานของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยทรงดำส่งผลให้มีข้อมูลที่จำเป็นต่อการทำความเข้าใจปรากฎการณ์ต่างๆ ของชาวไทยทรงดำตามมา
จากการวิจัยพบว่าชุมชนของชาวไทยทรงดำในจังหวัดชุมพรมีชุมชนที่มีพลวัตรทางสังคม 3 ชุมชน คือ ชุมชนบ้านดอนรวบ บ้านคอเตี๊ย และบ้านบางหลง ส่วนในจังหวัดสุราษฎร์ธานีมี 3 ชุมชน คือ ชุมชนบ้านดอนมะลิ เทศบาลเมืองนาสาร และบ้านแหลมยูง ชุมชนของชาวไทยทรงดำเหล่านี้อพยพมาจากจังหวัดเพชรบุรี ราชบุรี นครปฐม และสุพรรณบุรี ซึ่งทุกชุมชนผสมผสานความเชื่อเข้ากับพุทธศาสนาก่อนที่จะอพยพลงมา จึงส่งผลให้มีการสร้างศูนย์วัฒนธรรมไทยทรงดำภายในพื้นที่ทางพุทธศาสนา ทำให้การดำเนินกิจกรรมทางสังคมของชาวไทยทรงดำปัจจุบันดำเนินอยู่ภายใต้อิทธิพลของพุทธศาสนาเป็นส่วนใหญ่ แต่อย่างไรก็ตามการนับถือกะละฮ้อง การเลี้ยงผีบรรพบุรุษ พิธีเสนเรือน และพิธีปาดตง ยังคงยึดถือปฏิบัติพิธีกรรมกันอย่างเคร่งครัด นอกจากนั้นสถานภาพทางสังคมของผู้ชายก็ยังคงได้รับการยอมรับตามจารีตประเพณีของไทยทรงดำอย่างดั้งเดิม