วิเคราะห์องค์ประกอบและกลยุทธ์การสื่อสารผ่านการเล่าเรื่องดิจิทัลเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงศรัทธา

ผู้แต่ง

  • สัยยาภรณ์ เรืองรัตนไพศาล นักศึกษาปริญญาเอก แขนงนวัตกรรมการสื่อสารทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่น สาขานิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • วิทยาธร ท่อแก้ว สาขาวิชานิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • หัสพร ทองแดง สาขาวิชานิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

คำสำคัญ:

การสื่อสารผ่านการเล่าเรื่อง , การเล่าเรื่องดิจิทัล , การท่องเที่ยวเชิงศรัทธา , สายมูเตลู , เศรษฐกิจสร้างสรรค์

บทคัดย่อ

        บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบและพลวัตของการสื่อสารผ่านการเล่าเรื่องในบริบทการท่องเที่ยวเชิงศรัทธา สำรวจบทบาทของสื่อดิจิทัลในฐานะเครื่องมือเชิงกลยุทธ์ และเสนอแนวทางการประยุกต์ใช้เพื่อการส่งเสริมอย่างยั่งยืน วิธีการศึกษาเป็นการสังเคราะห์และวิเคราะห์เอกสารเชิงคุณภาพจากหลากหลายแหล่ง ผลการวิเคราะห์พบว่า เรื่องเล่าคือ หัวใจสำคัญในการสร้างความหมายและความศักดิ์สิทธิ์ โดยมีองค์ประกอบหลักคือโครงเรื่อง ตัวละคร และแก่นเรื่อง ในยุคดิจิทัลพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวสามารถอธิบายได้ผ่านกรอบแนวคิด AISAS ซึ่งแสดงให้เห็นว่า สื่อดิจิทัลได้กลายเป็นเครื่องมือเชิงกลยุทธ์ในการขยายผลเรื่องเล่าและได้เปลี่ยนแปลงบทบาทของนักท่องเที่ยวสู่การเป็นผู้ร่วมสร้างคุณค่า ผ่านการแบ่งปันประสบการณ์ แต่การเติบโตนี้ก่อให้เกิดความท้าทายเชิงดุลยภาพระหว่างความจริงแท้ทางวัฒนธรรมกับการค้า บทความนี้จึงเสนอให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียปรับบทบาทสู่การเป็นนักเล่าเรื่องเชิงกลยุทธ์ที่เข้าใจพฤติกรรมผู้บริโภคตลอดเส้นทาง AISAS เพื่อสร้างประสบการณ์ที่ลึกซึ้ง บริหารจัดการความน่าเชื่อถือ และขับเคลื่อนการท่องเที่ยวเชิงศรัทธาอย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2566, 25 กันยายน). ททท. ปลุกกระแสท่องเที่ยวสายมู สนับสนุน E-Book “Connecting to Spiritual Thailand” โปรโมท 60 สถานที่แห่งศรัทธาและความเชื่อทั่วประเทศไทย. Forbes Thailand. https://forbesthailand.com/preview/71337

กรุงเทพธุรกิจ. (2566, 17 สิงหาคม). รัฐบาลหนุนท่องเที่ยวเชิงศรัทธา วัฒนธรรม แนะใช้วิจารณญาณบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์. https://www.bangkokbiznews.com/politics/1084069

ขจิตขวัญ กิจวิสาละ. (2564). ศาสตร์การเล่าเรื่องในสื่อสารศึกษา. วารสารศาสตร์, 14(3), 9-27.

ข่าวสดออนไลน์. (2566, 10 ธันวาคม). ชวนท่องเที่ยวเชิงศรัทธา ตาม 3 รอยเส้นทางธรรม. https://www.khaosod.co.th/newspaper/newspaper-inside-pages/news_8002645

ธนาภรณ์ วงศ์ชู. (2566). แนวทางการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงศรัทธา (สายมู) เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเมืองรอง [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พัทธนันท์ อธิตัง, เตชิตา สุทธิรักษ์, กุลวดี จันทร์วิเชียร, วิสุตร์ เพชรรัตน์, และวราพร กาญจนคลอด. (2567). การท่องเที่ยวสายมูเตลู: วัดเจดีย์ (ไอ้ไข่) จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 11(1), 244-253. https://doi.org/10.14456/jmsnpru.2024.18

พระมหาอำพล ธนปญฺโญ (ชัยสารี), พระกฤษฎา ปญฺญาวโร (รูปดี), พระมหานิธิชัย ธมฺมปาโล (สุวรรณชาติ), สามเณรปิยะวัฒน์ วงคำจันทร์, และไตรวิทย์ เทษะนอก. (2567). ความเหลื่อมล้ำทางดิจิทัลในสังคมไทย. วารสารสหศาสตร์การพัฒนาสังคม, 2(5), 19-29. https://doi.org/10.14456/jisdiadp.2024.13

ภาควิชาเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษา. (2561). เทคโนโลยีสื่อดิจิทัลในชีวิตประจำวัน. มหาวิทยาลัยราชภัฏ บ้านสมเด็จเจ้าพระยา.

ริณา ทองธรรมชาติ. (2567, 20 กรกฎาคม). มูเตลู: มิติของความเชื่อกับการท่องเที่ยวเชิงประเพณีและวัฒนธรรม. มหาวิทยาลัยขอนแก่น. https://www.kku.ac.th/th/192430/

ณชรต อิ่มณะรัญ. (2564). รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์เรื่อง องค์ประกอบทางการสร้างสรรค์วีล็อกเพื่อการสื่อสารการท่องเที่ยว. มหาวิทยาลัยรังสิต

ลงทุนแมน. (2566, 14 กรกฎาคม). ท่องเที่ยวสายมู อาวุธใหม่ ท่องเที่ยวไทย. ลงทุนแมน. https://www.longtunman.com/46203

สุรพร อ่อนพุทธา, วิญญู ปรอยกระโทก, และสัจจากาจ จอมโนนเขวา. (2566). คุณภาพการบริการที่ส่งผลต่อการรับรู้คุณค่าและการตัดสินใจท่องเที่ยว: นักท่องเที่ยวเจนซีสายมูเตลู. สยามวิชาการ, 75-94.

Abdurrahim, M. S., Prasyubi, M. A., & Hapsari, R. D. V. (2019). Development of AISAS model to see the effect of tourism destination promotion on social media on visiting decisions. Jurnal Aplikasi Manajemen, 17(1), 142-150. https://doi.org/10.21776/ub.jam.2019.017.01.16

Bononi, E. (2024). The role of social media in Japan's overtourism crisis [Bachelor's thesis, Haaga-Helia University of Applied Sciences]. Theseus. http://urn.fi/URN:NBN:fi:amk-2024060318679

Davey, N. G., & Benjaminsen, G. (2021). Telling tales: Digital storytelling as a tool for qualitative data interpretation and communication. International Journal of Qualitative Methods, 20, 16094069211022529. https://doi.org/10.1177/16094069211022529

Sugiyama, K., & Andree, T. (2011). The Dentsu way: Secrets of cross switch marketing from the world's most innovative advertising agency. McGraw-Hill.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-21

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ