การประยุกต์ข้อมูลลาดตระเวนเชิงคุณภาพเพื่อการสร้างแบบจำลองการกระจาย ของเสือโคร่ง ในกลุ่มป่าตะวันตกของประเทศไทย APPLYING SMART PATROL DATABASE FOR CREATING SPECIES DISTRIBUTION MODEL OF PANTHERA TIGRIS CORBETTI IN WESTERN FOREST COMPLEX, THAILAND.

ผู้แต่ง

  • นันทชัย พงศ์พัฒนานุรักษ์ Nantachai Pongpattananurak
  • ชาตรี อริยะพิทักษ์ Chatree Ariyaphithak คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  • อนรรฆ พัฒนวิบูลย์ Anak Pattanavibool สมาคมอนุรักษ์สัตว์ป่า (WCS) ประเทศไทย
  • สุชาติ โภฌชงค์ Suchart Podchong กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

DOI:

https://doi.org/10.14456/jem.2020.10

คำสำคัญ:

เสือโคร่ง, แบบจำลองการกระจายสิ่งมีชีวิต, ลาดตระเวนเชิงคุณภาพ, กลุ่มป่าตะวันตก, ประสิทธิภาพของแบบจำลอง

บทคัดย่อ

กลุ่มป่าตะวันตกถือได้ว่าเป็นกลุ่มป่าที่มีการใช้ระบบลาดตระเวนเชิงคุณภาพอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุดของประเทศไทย การศึกษาครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายประยุกต์ใช้ข้อมูลลาดตระเวนเชิงคุณภาพมาพัฒนาและเปรียบเทียบแบบจำลองทางสถิติที่แตกต่างกัน 9 แบบจำลอง เพื่อพัฒนาแผนที่แสดงศักยภาพหย่อมถิ่นอาศัยของเสือโคร่งในกลุ่มป่าตะวันตก จากการคัดกรองข้อมูลระหว่างปี พ.ศ. 2555 - 2559 พบการปรากฎของเสือโคร่ง 2,118 จุด การทดสอบไคกำลังสองพบว่าแบบจำลองความสูงเชิงเลข ร้อยละความลาดชัน และดัชนีพืชพรรณที่พบทั้งกลุ่มป่าตะวันตกแตกต่างจากข้อมูลที่ได้จากการลาดตระเวนเชิงคุณภาพอย่างไม่มีนัยสำคัญเชิงสถิติ (p-value = 0.2322 p-value = 0.2335 และ p-value = 0.2313 ตามลำดับ) สะท้อนถึงการเป็นตัวแทนข้อมูลในกลุ่มป่าตะวันตกได้เป็นอย่างดี การศึกษาพบว่าแบบจำลองทางสถิติ random forest มีประสิทธิภาพสูงสุด พบพื้นที่เหมาะสมต่อการกระจายของเสือโคร่งร้อยละ 18.72  ของพื้นที่กลุ่มป่าตะวันตก จำแนกเป็นหย่อมถิ่นอาศัยทั่วไป (1,824 ตร.กม.) หย่อมถิ่นอาศัยเพื่อการสืบพันธุ์ (181 ตร.กม.) และหย่อมถิ่นอาศัยเพื่อการดำรงไว้ซึ่งประชากร (1,502 ตร.กม.) และยังพบพื้นที่เหมาะสมอีกไม่น้อยอยู่นอกกลุ่มป่าตะวันตก และยังคงถูกรบกวนจากกิจกรรมของมนุษย์อย่างเข้มข้น จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องแก้ไขและบังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจัง เพื่อลดผลกระทบต่อการดำรงอยู่ของเสือโคร่งและเหยื่อในระยะยาว

References

Allouche, O., Tsoar, A. & Kadmon, R. (2006). Assessing the Accuracy of Species Distribution Models: Prevalence, Kappa and the True Skill Statistic (TSS). Journal of Applied Ecology, 43, 1223-1232.

Barbet-Massin, M., Jiguet, F., Albert, C. H. & Thuiller, W. (2012). Selecting Pseudo-Absences for Species Distribution Models: How, Where and How Many?. Methods in Ecology and Evolution, 3(2), 327-338.

Beier, P., Majka, D. & Jenness, J. (2005). Conceptual Steps for Designing Wildlife Corridors. Retrieved May 15, 2019, from http://corridordesign.org/dl/docs/ConceptualStepsForDesigning Corridors.pdf

Bhumpakphan, N. (2001). Importance and Value of Wildlife Resources in Western Forest Complex [In Thai]. Bangkok: Deuan Tula printing house.

Department of National Parks Wildlife and Plant Conservation. (2017). Smart Patrol Manual for Protected Area Management [In Thai]. Bangkok: Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Saeng Mueang Printing.

Duangchantrasiri, S. (2008). Abundance of the Tiger (Panthera tigris (Linn.)) and their Prey in Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary, Uthai Thaani Province [In Thai]. Master’s thesis, Kasetsart University.

Duangchantrasiri, S., Umponjan, M., Simcharoen, S., Pattanavibool, A., Chaiwattana, S., Maneerat, S., Kumar, N. S., Jathanna, D., Srivathsa, A. & Karanth, K. U. (2016). Dynamics of a Low-Density Tiger Population in Southeast Asia in the Context of Improved Law Enforcement. Conservation Biology, 30(3), 639-648.

Duangchantrasiri, S., Jornburom, P., Jinamoy, S., Pattanvibool, A., Hines, J. E., Arnold, T. W., Fieberg, J. & Smith, J. L. D. (2019). Impact of Prey Occupancy and Other Ecological and Anthropogenic Factors on Tiger Distribution in Thailand's Western Forest Complex. Ecology and Evolution, 9(5), 2449-2458.

Duengkae, P., Chaiyes, A. & Pongpattananurak, N. (2014). Modeling Suitable Areas for Bos javanicus Under Current and Channging Climate Scenarios in Thailand [In Thai]. Journal of Wildlife in Thailand, 21, 150-165.

Elith, J., Graham, C.H., Anderson, R.P., Dudík, M., Ferrier, S., Guisan, A., Hijmans, R.J., Huettmann, F., Leathwick, J.R., Lehmann, A., Li, J., Lohmann, L.G., Loiselle, B.A., Manion, G., Moritz, C., Nakamura, M., Nakazawa, Y., Overton, J.McC.M., Peterson, A.T., Phillips, S.J., Richardson, K., Scachetti-Pereira, R., Schapire, R.E., Soberón, J., Williams, S., Wisz, M.S. & Zimmermann, N.E. (2006). Novel Methods Improve Prediction of Species’ Distributions from Occurrence Data. Ecography, 29, 129-151.

Faculty of Forestry. (2012). Executive Summmary Ecological Corridor Study for Important Forest Complexs in Thailand. Bangkok: Faculty of Forestry, Kasetsart University.

Faengbubpha, K., Maneerat, S., Jinamoy, S., Pliosungnoen, M., Tifoong, J., Khanphukhieo, S., Ariyaphithak, C. & Pattanavibool, A. (2016). Smart Database for Smart Patrol System [In Thai]. Bangkok: Wildlife Conservation Society Thailand program, Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Kasetsart University.

Fielding, A. H. & Bell, J. F. (1997). A Review of Methods for the Assessment of Prediction Errors in Conservation Presence/Absence Models. Environmental Conservation, 24(1), 38-49.

Freeman, E. (2012). Presence-Absence Model Evaluation. Retrieved March 23, 2017, form https://www.rdocumentation.org/packages/PresenceAbsence/versions/1.1.9

Guisan, A. & Thuiller, W. (2005). Predicting Species Distribution: Offering more than Simple Habitat. Ecology Letters, 8, 993-1009.

Guo, C. B., Lek, S., Ye, S. W., Li, W., Liu, J. S. & Li, Z. J. (2015). Uncertainty in Ensemble Modelling of Large-Scale Species Distribution: Effects from Species Characteristics and Model Techniques. Ecological Modelling, 306, 67-75.

Hötte, M. H. H., Kolodin, I. A., Bereznuk, S. L., Slaght, J. C., Kerley, L. L., Soutyrina, S. V., Salkina, G. P., Zaumyslova, O. Y., Stokes, E. J. & Miquelle, D. G. (2016). Indicators of Success for Smart Law Enforcement in Protected Areas: A Case Study for Russian Amur Tiger (Panthera tigris altaica) reserves. Integrative Zoology, 11, 2-15.

IUCN. (2016). The IUCN Network List of Threatened Species. Retrieved March 21, 2016, form www.iucnredlist.org

Jenks, K. E., Kitamura, S., Lynam Antony, J., Ngoprasert, D., Chutipong, W., Steinmetz, R., Sukmasuang, R., Grassman, L. Jr. I., Cutter, P., Tantipisanuh, N., Bhumpakphan, N., Gale, G. A., Reed David, H., Leimgruber, P. & Songsasen, N. (2012). Mapping the Distribution of Dholes, Cuon alpinus (Canidae, Carnivora), in Thailand. Mammalia, 76(2), 175-184.

Kanagaraj, R., Araujo, M. B., Barman, R., Davidar, P., De, R., Digal, D. K., Gopi, G. V., Johnsingh, A. J. T., Kakati, K., Kramer-Schadt, S., Lamichhane, B. R., Lyngdoh, S., Madhusudan, M. D., Ul Islam N. M., Parida, J., Pradhan, N. M. B., Puyravaud, J. P., Raghunath, R., Rahim, P. P. A., Muthamizh S. K., Subedi, N., Trabucco, A., Udayraj, S., Wiegand, T., Williams, A. C. & Goyal, S. P. (2019). Predicting Range Shifts of Asian Elephants Under Global Change. Diversity and Distributions, 25(5), 822-838.

Maiorano, L., Chiaverini, L., Falco, M. & Ciucci, P. (2019). Combining Multi-State Species Distribution Models, Mortality Estimates, and Landscape Connectivity to Model Potential Species Distribution for Endangered Species in Human Dominated Landscapes. Biological Conservation, 237, 19-27.

Marescot, L., Lyet, A., Singh, R., Carter, N. & Gimenez, O. (2019). Inferring Wildlife Poaching in Southeast Asia with Multispecies Dynamic Occupancy Models. Ecography, 42, 1-12.

Patil, N., Gopalaswamy, A. M. & Karanth, K. U. (2011). Dispersing Tiger Makes a Point. Oryx, 45, 472-475.

Phillips, S. J. & Dudík, M. (2008). Modeling of Species Distributions with Maxent: New Extensions and a Comprehensive Evaluation. Ecography, 31(2), 161-175.

Phillips, S. J., Dudik, M., Elith, J., Graham, C. H., Lehmann, A., Leathwick, J. & Ferrier, S. (2009). Sample Selection Bias and Presence-Only Distribution Models: Implications for Background and Pseudo-Absence Data. Ecological Applications, 19(1), 181-197.

Planisong, K., Trisurat, Y., Sookchaloem, D., Bhumpakphan, N. & Podchong, S. (2018). Co-habitats Model oof Gaur and Elephant at Phu Khieo Wildlife Sanctuary, Chaiyaphum Province [In Thai]. Thai Journal of Science and Technology, 8(2), 116-126.

Podchong, S., Schmidt-Vogt, D. & Honda, K. (2009). An Improved Approach for Identifying Suitable Habitat of Sambar Deer (Cervus unicolor Kerr) Using Ecological Niche Analysis and Environmental Categorization: Case Study at Phu-Khieo Wildlife Sanctuary, Thailand. Ecological Modelling, 220(17), 2103-2114.

Pongpattananurak, N. (2014). Prioritizing Forest Complexes of Thailand Using Landscape Metrics [In Thai]. Thai Journal of Forestry, 33(2), 61-76.

R Core Team. (2016). R: A Language and Environment for Statistical Computing. Vienna, Austria: R Foundation for Statistical Computing. Retrieved April 20, 2016, form http://cran.r-project.org

Rabosky, A. D., Cox, C., Rabosky, D., Title, P., Holmes, I., Feldman, A. & McGuire, J. (2016). Coral Snakes Predict the Evolution of Mimicry across New World Snakes. Nature Communications, 7, 11484.

Robert, J. H. & Jacob V. E. (2012). raster: Geographic Analysis and Modeling with Raster Data. R package version 2.0-12. Retrieved May 19, 2017, form http://CRAN.R-project.org/package=raster

Royal Thai Armed Forces Headquarters. (2016). Vector Map of Thai Waterways. Bangkok: Royal Thai Survey Department, Royal Thai Armed Forces Headquarters.

Simcharoen, A., Savini, T., Gale, G. A., Simcharoen, S., Duangchantrasiri, S., Pakpien, S. & Smith, J. L. D. (2014). Female Tiger Panthera tigris Home Range Size and Prey Abundance: Important Metrics for Management. Oryx, 48(3), 370-377.

SMART Patrol Monitoring Center. (2019). Annual Report 2019 [In Thai]. Bangkok: Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation.

Srikosamatara, S. & Suteethorn, V. (1995). Populations of Gaur and Banteng and Their Management in Thailand. Natural History Bulletin of the Siam Society, 43(1), 55-83.

Thuiller, W., Georges, D., Engler, R. & Breiner, F. (2016). Biomod2: Ensemble Platform for Species Distribution Modeling. Retrieved March 8, 2018, form https://cran.r-project.org/web/packages/biomod2 /biomod2.pdf

Thuiller, W., Lafourcade, B., Engler, R. & Araújo, M. (2009). Biomod - a Platform for Ensemble Forecasting of Species Distributions. Ecography, 32, 369-373.

Thunhikorn, S. (2003). Habitat Utilization of the Malayan Tapir (Tapirus illdicus) in Khlong Saeng Wildlife Sanctuary, Surat Thani Province [In Thai]. Journal of Wildlife in Thailand, 11, 81-100.

Trisurat, Y., Pattanavibool, A., Gale, G. A. & Reed, D. H. (2010). Improving the Viability of Large-Mammal Populations by Using Habitat and Landscape Models to Focus Conservation Planning. Wildlife Research, 37(5), 401-412.

USGS. (2016). Earth Explorer: Query and Order Satellite Images, Aerial Photographs, and Cartographic Products through the U.S. Geological Survey. Retrieved July 10, 2016, form https://earthexplorer.usgs.gov

Vermote, E., Justice, C., Claverie, M. & Franch, B. (2016). Preliminary Analysis of the Performance of the Landsat 8/Oli Land Surface Reflectance Product. Remote Sensing of Environment, 185, 46-56.

WEFCOM. (2004). GIS Database and its Applications for Ecosystem Management. Bangkok: Department of

National Parks, Wildlife and Plant Conservation.

Wildlife Research Division. (2010). Status of Large Mammals in Thailand [In Thai]. Bangkok: Wildlife Research Division, Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation.

Yodyoi, Y., Pongpattananurak, N., & Chimchome, V. (2015). Impact of Land Use Change in Tambon Thaisamakkee in Gaur's Habitats, Dong Phayayen - KhaoYai Forest Complex. Journal of RESGAT, 16, 1-9.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-12-28

How to Cite

Nantachai Pongpattananurak น. พ., Chatree Ariyaphithak ช. อ., Anak Pattanavibool อ. พ., & Suchart Podchong ส. โ. (2020). การประยุกต์ข้อมูลลาดตระเวนเชิงคุณภาพเพื่อการสร้างแบบจำลองการกระจาย ของเสือโคร่ง ในกลุ่มป่าตะวันตกของประเทศไทย APPLYING SMART PATROL DATABASE FOR CREATING SPECIES DISTRIBUTION MODEL OF PANTHERA TIGRIS CORBETTI IN WESTERN FOREST COMPLEX, THAILAND. วารสารการจัดการสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน, 16(2), 42–59. https://doi.org/10.14456/jem.2020.10

ฉบับ

บท

บทความวิจัย Research