การเพิ่มมูลค่าบัวหลวงปทุมด้วยภูมิปัญญาผ้าฝ้ายมัดย้อมสีธรรมชาติ

Main Article Content

วีระศักดิ์ ศรีลารัตน์
ณัฐสิมา โทขันธ์

บทคัดย่อ

การศึกษาเพิ่มมูลค่าบัวหลวงปทุมด้วยภูมิปัญญาผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติเป็นทางเลือกหนึ่งในการลดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมแล้ว ยังเป็นการส่งเสริมอาชีพและอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย ผลการศึกษาพบว่า สีสกัดจากใบบัวแก่ ฝักบัวแห้ง และกลีบดอกบัว (สัดส่วน 1 : 5) ด้วยวิธีการต้มนาน 3 ชั่วโมง ให้สีน้ำตาลและได้รับความพอใจสูงสุด (4.42+0.08) สำหรับเทคนิคการมัดย้อมผ้าฝ้ายแบบการพับแล้วมัด การพับแล้วหนีบ และการขยำแล้วมัด ที่ผ่านการย้อมแบบ ย้อมร้อนด้วยสีกัดจากบัวใบบัว สีฝักและกลีบดอกบัวเป็นเวลา 1 ชั่วโมง พบว่า ทุกแบบได้รับความพึงพอใจมาก จากผู้ตอบแบบสอบถาม (n=100) โดยแบบลวดลายขยำแล้วมัดที่ย้อมจากสีสกัดฝักบัวให้ค่าคะแนนความ     พึงพอใจเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ สีสกัดจากใบบัว และกลีบดอกบัว ตามลำดับ ซึ่งสีสันของผ้ามัดย้อมสีไม่ฉูดฉาดจนเกินไปและลวดลายประณีตสะดุดตาจึงเหมาะสมต่อการทำเสื้อผ้าและดอกไม้ประดิษฐ์จากผ้า ตลอดจนทดแทนสีสังเคราะห์ และเป็นวิธีการย้อมที่ไม่ซับซ้อนเหมาะสมต่อการส่งเสริมธุรกิจชุมชนได้

Article Details

How to Cite
[1]
ศรีลารัตน์ ว. และ โทขันธ์ ณ. 2021. การเพิ่มมูลค่าบัวหลวงปทุมด้วยภูมิปัญญาผ้าฝ้ายมัดย้อมสีธรรมชาติ. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต. 9, 2 (ก.พ. 2021), 205–212.
บท
บทความวิจัย

References

Akinjogunla, O.J., A.A. Adegoke, I.P. Udokang and B.C. Adebayo-Tayo. 2009. Antimicrobial potential of Nymphaea lotus (Nymphaeaceae) against wound pathogens. Journal Medicinal Plants Research 3(3): 138-141.

Chochai, P. 2008. The development of the natural dyes dyeing of cotton yams: case study the dyeing with dyes from coconut bark and pterocarpus bark of the community in Tumbon Nabokham, Kamphaengphet province. The Golden Teak: Humanity and Social Science 14(2): 26-45. (in Thai)

Chuthaputti, A. 2003. Pharmacological effect of lotus. Journal of Thai Traditional and Alternative Medicine 1(1): 61-63. (in Thai)

Hongpakdee, P. 2013. Sacred lotus: Potential of Thai flower through ASEAN market. Khon Kean Agricultural Journal 41(3): 213-220. (in Thai)

Imsabai, W., S. Ketsa and W.G. van Doorn. 2010. Role of ethylene in the lack of floral opening and in petal blackening of cut lotus (Nelumbo nucifera) flowers. Postharvest Biology and Technology 58(1): 57-64.

Jitphusa, A. 2017. Optimization of time and rations of mixed fixing agents for dyeing of 100% cotton using instant coffee. RMUTSB Academic Journal 5(2): 136-145. (in Thai)

Kumtabtim, U. and R. Hongkrengkai. 2019. Metal and dyes removal from waste water using lotus leaves adsorbent. Science and Technology RMUTT Journal 9(2): 39-53. (in Thai)

La-ongsri, W., C. Trisonthi and H. Balslev. 2009. Management and use of Nelumbo nucifera Gaertn. in Thai wetlands. Wetlands Ecology and Management 17(4): 279-289.

Mehta, N.R., E.P. Patel, P.V. Patani and B. Shah. 2013. Nelumbo nucifera (Lotus): A review on ethanobotany, phytochemistry and pharmacology. Indian Journal of Pharmaceutical and Biological Research 1(4): 152-167.

Ngampipat, C. 2019. The design of tie-dye techniques pattern and dyeing with natural dyes: A case study of high school students at Mathayom Puranawas school, Taweewattana district, Bangkok province. Journal of Fine Arts Research and Applied Arts 6(1): 246-265. (in Thai)

Singchai, B., N. Trakulpukdee and S. Thonglim. 2017. Essential oil from Nelumbo nucifera Stamen. Thai Journal of Science and Technology 25(1): 26-34. (in Thai)

Sittinoppan, P., P. Kantuptim and P. Panbumrung. 2014. The development of tie-dyed prototype with natural dyes. Journal of Western Rajabath Universities 9(1): 81-89. (in Thai)

Subzar, A.S. 2014. Ethno-medicinal use and pharmacological activities of lotus (Nelumbo nucifera). Journal of Medicinal Plants Studies 2(6): 42-46.

Sukonthamanee, P. 2017. Color of Flora. Silpakorn University Journal 47(3): 183-202. (in Thai)

Thanikkun, T., S. Samuhasaneetoo and P. Penroj. 2015. Extraction conditions on properties of bioactive compounds of lotus leaves extract (Nelumbo nucifera Gaertn.). Naresuan University Journal: Science and Technology 23(2): 34-42. (in Thai)