แนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาอย่างมีประสิทธิภาพในยุคโลกาภิวัตน์

ผู้แต่ง

  • พระศรีวชิรวรเมธี (นรินทร์ บุราคร) มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
  • ศรัณย์ ฐิตารีย์ มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
  • ปิยะนุช ตันเจริญ มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
  • วรรณวิภา ไตลังคะ มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

คำสำคัญ:

การเผยแผ่, พระพุทธศาสนา, ประสิทธิภาพ, โลกาภิวัตน์

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในยุคโลกาภิวัตน์ ซึ่งเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเข้ามามีบทบาทสำคัญในการดำรงชีวิตของประชาชน การเผยแผ่พระพุทธศาสนามีพัฒนาการมาอย่างต่อเนื่อง อันมีรากฐานจากพุทธวิธีในสมัยพุทธกาลที่เน้นหลักโอวาทปาฏิโมกข์และไตรสิกขา โดยพระสงฆ์เป็นผู้มีหน้าที่ในการถ่ายทอดธรรมะ ทั้งนี้จากการศึกษาแนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาอย่างมีประสิทธิภาพในยุคโลกาภิวัตน์พบว่า 1) คณะสงฆ์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรกำหนดนโยบายและปรับปรุงยุทธศาสตร์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้เป็นไปในทิศทางเดียวกันอย่างชัดเจนและต่อเนื่อง โดยเน้นการบูรณาการหลักธรรมให้เหมาะสมกับทุกช่วงวัย 2) ควรพัฒนาด้านบุคลากรที่ทำหน้าที่เผยแผ่หลักธรรมให้มีศักยภาพสูง โดยเฉพาะทักษะด้านภาษาต่างประเทศ เทคโนโลยีดิจิทัล และความเข้าใจในบริบททางสังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มเป้าหมาย
3) ด้านรูปแบบและวิธีการ ส่งเสริมการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการเผยแผ่ธรรมะอย่างสร้างสรรค์และน่าสนใจ เช่น การใช้สื่อที่มีความหลากหลาย ทำเป็นคอนเทนต์สั้นกระชับ ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย และเชื่อมโยงกับชีวิตประจำวัน 4) ควรพัฒนาระบบการบริหารจัดการงานเผยแผ่ให้มีความคล่องตัว โปร่งใส และมีประสิทธิภาพ โดยการจัดสรรงบประมาณที่เพียงพอและทั่วถึง และสร้างเครือข่ายร่วมมือกับทุกภาคส่วนทั้งในประเทศและต่างประเทศ

เอกสารอ้างอิง

กรกต ชาบัณฑิต, เกษมชาติ นเรศเสนีย์, ภิศักดิ์ กัลยาณมิตร. (2556). ยุทธศาสตร์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุก. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์, 7(2), 55-67. Link: https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JournalGradVRU/article/view/31385/26963

ปัณณพงศ์ วงศ์ณาศรี, วีรนุช พรมจักร์. (2566). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในบริบทความเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยีสารสนเทศสมัยใหม่. วารสารรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. 3(6), 121-138. Link : https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jpsmbu/article/view/266747/178489

พัชรพฤกษ์ ซ่อมจันทึก และมานิตย์ อรรคชาติ. (2567). ผลกระทบของสื่อสังคมออนไลน์ต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศไทย. วารสารวิชาการวิจัยและนวัตกรรมสังคมศาสตร์ปริทัศน์. 4(2), 48-57. Link: https://so15.tci-thaijo.org/index.php/jarissr/article/view/1324/783

พระครูโฆษิตสังฆพิทักษ์. (2560). กลยุทธ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์ไทยในสังคมปัจจุบัน.วารสารวิชาการธรรมทรรศน์. 17(3), 211-223. Link : https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/97007/85395

พระครูปลัดเฉลิมพร อภิวโร, พระเมธีธรรมาจารย์, พระมหากฤษฎา กิตฺติโสภโณ. (2566).รูปแบบการเผยแผ่

พระพุทธศาสนาในยุควิถีใหม่ของพระสังฆาธิการกรุงเทพมหานคร. วารสารพุทธนวัตกรรมและกาจัดการ. 6(1), 1-15. Link : https://so06.tci-thaijo.org/index.php/bim/article/view/258283/175990

พระครูสังฆรักษ์สาธร บุญเอก. (2558). พุุทธวิธีการเผยแผ่่พระพุุทธศาสนาของพระสงฆ์์ไทยในสมััยปัจจุุบััน.นิตยสารเสียงธรรมจากมหายาน. 1(1), 1-14. Link : https://so09.tci-thaijo.org/index.php/nsc/article/view/1217/490

พระครูสิริสุตาภิมณฑ์. วันทนีย์ จันทร์เอี่ยม. (2559). แนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระภิกษุและสามเณรชนเผ่าในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค 7. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยธนบุรี. 10(22), 47-59. Link : https://so03.tci-thaijo.org/index.php/trujournal/article/view/56426/46999

พระณัฏฐกฤศ สุทฺธมโน (อุดมผล). (2560). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเถรวาทในประเทศอังกฤษ. วารสารจันทรเกษมสาร. 23(44), 33-47. Link : https://li01.tci-thaijo.org/index.php/crujournal/article/view/90358/70972

พระนัฐวุฒิ สิริจนฺโท (ศรีจันทร์), พระครูสุธีคัมภีรญาณ. (2561). คุณสมบัติของพระนักเผยแผ่ที่พึงประสงค์ในสังคมยุคใหม่. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น. 5(2), 165-176. Link : https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jg-mcukk/article/view/243797/165395

พระมหาสุเทพ สุวฑฺฒโน. (2562). กลยุทธ์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตสายต่างประเทศ. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 6(3) , 1363-1378. Link : https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/246920/168058

พระรุ่งตะวัน สิริวณฺโณ (แดงบุญเรือง). (2566). พุทธวิธีการเผยแผ่พุทธศาสนาในสื่อออนไลน์ ยุค 5 G. วารสารส่งเสริมและพัฒนาวิชาการสมัยใหม่. 1(4), 31-46. Link : https://so12.tci-thaijo.org/index.php/MADPIADP/article/view/642/747

พระวิเทศวิสุทธิคุณ (สมัคร สมคฺโค), พระปราโมทย์ วาทโกวิโท. (2568). กระบวนการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของสมัชชาสงฆ์ไทยในสหรัฐอเมริกาโดยพุทธสันติวิธี. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 13(2), 666-679. Link : https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/285494/188537

พระศรีพัชโรดม, ชยุต ภวภานันท์กุล. (2560). รูปแบบการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์ในสังคมไทย. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์. 13(2), 335-346.

พระสอนทะวี ทุมประเสริฐ. (2567). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาผ่านสื่อออนไลน์ของพระสงฆ์ในจังหวัดเชียงใหม่. เอกสารสืบเนื่องการประชุมสัมมนาวิชาการพระพุทธศาสนา ศิลปวัฒนธรรมระดับชาติและระดับนานาชาติครั้งที่ 4. 7(1), 87-104. Link : https://www.firstojs.com/index.php/JDW/article/view/1305/761

พระโสภณวชิรวาที. (2566). รูปแบบการเผยแผ่พระพุทธศาสนาตามหลักพุทธจิตวิทยาของพระพรหมบัณฑิต ศ.ดร. (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 11(6), 2363-2378. Link : https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/272028/180452

พระอุดมสิทธินายก (กำพล คุณงฺกโร). (2568). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตในประเทศสาธารณรัฐเกาหลี. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ. 8(4), 167-179. Link : https://so06.tci-thaijo.org/index.php/bim/article/view/286461/190497

พีรวิชญ์ คำเจริญ และวีรพงษ์ พลนิกรกิจ. (2561). การรู้เท่าทันดิจิทัล : วิวัฒนาการ ความหมาย และการสังเคราะห์ทักษะ. วารสารวิทยาการสารสนเทศและเทคโนโลยีประยุกต์. 1(2), 72-81. Link : https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/jait/article/view/153427/127506

เมธี เชษฐ์วิสุต. (2562). สื่อสังคมออนไลน์กับการเผยแผ่พระพุทธศาสนา. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา. 10(2), 521-531. Link : https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/228796/159690

วนิดา ชุลิกาวิทย์, มนต์เทียน มนตราภิบูลย์, พระมหาวุฒิชัย ธมฺมวิชฺโช, พระนิโรธ ชุติชโย, พระมหาพิพัฒน์ ปวฑฺฒโน. (2566). พลวัตการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในศตวรรษที่ 21. วารสารธรรมเพื่อชีวิต JOURNAL OF DHAMMA FOR LIFE. 29(2), 59-72. Link : https://so08.tci-thaijo.org/index.php/dhammalife/article/view/2080/1607

ว่าที่ ร.ต.หญิง สิรภัทร อาวอร่ามรัศมิ์, ดร.สถาพร ขันโต. (2562). ยุทธศาสตร์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติในทศวรรษหน้า (พ.ศ.2559 - 2568). วารสาร บัณฑิตศาส์น มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. 17(1), 1-13. Link: https://so04.tci-thaijo.org/index.php/mgsj/article/view/212110/147102

สุทธิพงษ์ ศรีวิชัย, ธานี สุวรรณประทีป, วิโรจน์ คุ้มครอง. (2567). การสร้างชุดความรู้เรื่องการพัฒนาพฤติกรรมการเรียนรู้ของบุคคลตามจริต 6 ในพระไตรปิฎก. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ฯ. 11(2), 158-171. Link : https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/272671/181553

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-29

รูปแบบการอ้างอิง

(นรินทร์ บุราคร) พ., ฐิตารีย์ ศ., ตันเจริญ ป., & ไตลังคะ ว. (2025). แนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาอย่างมีประสิทธิภาพในยุคโลกาภิวัตน์. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 16(2), 112–129. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/282982