โมไนยปฏิปทา : วิถีบำเพ็ญธรรมของฆราวาสในโลกสมัยใหม่

บทคัดย่อ

บทความนี้เสนอแนวทางใหม่ในการดำเนินชีวิตของฆราวาสผู้ใฝ่ธรรม โดยชี้ให้เห็นว่า การเข้าถึงความสงบและปัญญาไม่จำเป็นต้องบวชเป็นพระ หากแต่สามารถฝึกได้ในชีวิตประจำวัน ผ่านแนวทางที่เรียกว่า ìโมไนยปฏิปทาî ซึ่งเป็นข้อธรรม 12 ประการจากพระพุทธเจ้าเพื่อฝึกตนให้พึ่งตนเอง มีวินัยทางจิต และหลุดพ้นจากพันธะทางโลก
ผู้เขียนได้สังเคราะห์ข้อธรรมเหล่านี้ในบริบทชีวิตฆราวาสยุคใหม่ ไม่ว่าจะเป็นผู้มีครอบครัว ทำงานภายใต้ระบบทุนนิยม ใช้สื่อออนไลน์ ผู้สูงอายุ นักเรียน นักศึกษา คนในภาวะเปราะบาง คนเมือง และผู้เผชิญความสูญเสีย จากนั้นสังเคราะห์เป็นโมเดล เอ็มñยูñเอ็นñไอ ซึ่งมี 4 แกนหลัก ได้แก่ 1. เอ็ม ñ พึ่งตนด้วยสติ  ฝึกยืนหยัดด้วยใจมั่นคง ไม่ไหวเอนตามคำชม คำด่า หรือแรงกดดันจากสังคม 2. ยู ñ มั่นคงในคุณธรรม ยึดมั่นในความดี แม้ไร้คำชม หรืออยู่ในระบบที่ล่อลวงให้ลดจริยธรรม 3. เอ็น ñ ฝึกใจเหนืออารมณ์ รู้ทันความโกรธ ความโลภ ความเศร้า ไม่ตกเป็นทาสของอารมณ์ 4. ไอ ñ สงบภายใน นำสู่ปัญญา สร้างพื้นที่เงียบในใจ เพื่อฟังเสียงภายในและเข้าใจความจริงตามธรรม เมื่อฝึกทั้ง 4 ด้านนี้ร่วมกัน ฆราวาสจะสามารถบวชใจได้ในชีวิตประจำวัน โดยไม่ต้องละทิ้งหน้าที่ทางโลก แต่ใช้ชีวิตอย่างมีสติ สมดุล และสงบท่ามกลางโลกที่เปลี่ยนแปลง