The Power of Art: กระบวนการสร้างสุขภาวะทางสังคม กรณีศึกษา แมงสี่หูห้าตาของเมืองเชียงราย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 3 ประการ ได้แก่ 1)  เพื่อศึกษากระบวนการสร้างพลังทางศิลปะ โดยใช้อัตลักษณ์ของท้องถิ่นแมงสี่หูห้าตา 2) เพื่อพัฒนาการเรียนรู้และการมีส่วนร่วม ในการใช้สัญลักษณ์ทางศิลปะกับการสร้างสุขภาวะทางสังคม และ 3) เพื่อพัฒนานวัตกรรมแห่งศิลปะ ในการสร้างสุข ภาวะทางสังคม การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participation Action Research) โดยใช้วิธีการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลในเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ กลุ่มชาวบ้าน จำนวน 50 คน หมู่บ้านเขาควาย ตำบลรอบเวียง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย

จากการศึกษาพบว่า (1) กระบวนการสร้างพลังทางศิลปะ มี 4 ขั้นตอน คือ 1) การจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่น  2) การสร้างสรรค์ใหม่ 3) การเผยแพร่องค์ความรู้ 4) การประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างการรับรู้ (2) พัฒนาการเรียนรู้ มี 4 ด้าน คือ 1) การพัฒนาการเรียนรู้ผ่านกิจกรรม  2) การพัฒนาการเรียนรู้ผ่านผู้นำ 3) การพัฒนาการเรียนรู้กระบวนการกลุ่ม 4) การพัฒนาการเรียนรู้ผ่านกระบวนการความคิดสร้างสรรค์ และการพัฒนาการมีส่วนร่วม มี 4 กิจกรรม คือ 1) การให้ข้อมูลข่าวสาร 2) การรับฟังความคิดเห็น 3) การเกี่ยวข้อง 4) ความร่วมมือ 5) การเสริมอำนาจแก่ประชาชน   (3) นวัตกรรมแห่งศิลปะในการสร้างสุขภาวะทางสังคม มี 3 นวัตกรรม คือ 1) การพัฒนานวัตกรรมด้านศิลปะ มาทคอตแมงสี่หูห้าตา ìน้องคำสุขî จากงานกีฬาแห่งชาติเชียงรายเกม ครั้งที่ 46  2) การสร้างแมงสี่หูห้าตาของอำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย และ 3) การพัฒนานวัตกรรมสร้างป้ายแมงสี่หูห้าตาสอนธรรมะชุมชนดอยเขาควาย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย เพื่อสร้างเสริมสุขภาพจิตให้มีความเบิกบาน สร้างสุนทรียภาพแก่สังคม