วิถีวัฒนธรรมชาวพุทธกับการสืบสานประเพณีการเทศน์มหาชาติในล้านนา

ผู้แต่ง

  • เชษฐ์ นิมมาทพัฒน์

คำสำคัญ:

วิถีวัฒนธรรม, การสืบสานประเพณี, การเทศน์มหาชาติ, ล้านนา

บทคัดย่อ

ล้านนา ประกอบด้วย 8 จังหวัดในภาคเหนือตอนบนได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย ลำปาง ลำพูน พะเยา แพร่ น่าน และจังหวัดแม่ฮ่องสอน มีคุณลักษณะสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม มีการบอกเล่าเรื่องราวในการพัฒนาทางสังคมและมนุษย์ผ่านทางประวัติศาสตร์อันเป็นผลเกี่ยวเนื่องกับวัฒนธรรม องค์ความรู้ และการให้คุณค่าของสังคม  ผ่านการอนุรักษ์สืบสานวัฒนธรรมประเพณี ล้านนาที่สำคัญ คือการฟังเทศน์มหาชาติในช่วงเดือนยี่ ìยี่ ในภาษาถิ่นเหนือ แปลว่า สอง  เป็งîหมายถึงวันที่พระจันทร์เต็มดวงเดือน 2

ด้วยเหตุนี้ ประเพณีการทำบุญการฟังเทศน์มหาชาติจึงมีบทบาทต่อประชาชนในล้านนาและเป็นการสืบสานวัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ในบทความนี้จึงต้องการที่จะนำเสนอวิถีวัฒนธรรมของชาวพุทธกับการสืบสานประเพณีการเทศน์มหาชาติในล้านนาที่สอดแทรก การบำเพ็ญ ทานบารมี ซึ่งเป็นเหตุ  การบำเพ็ญบารมี คือการกระทำความดี ทำให้เกิดผลดีทั้งแก่ตัวผู้กระทำและประชาชนโดยส่วนรวมโดยแท้เกี่ยวกับพุทธศาสนา

References

กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม. (2558). องค์ความรู้เรื่องการเทศน์มหาชาติเวสสันดรชาดก.กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

เกษม บุญศรี. (2538). ประเพณีทําบุญเนื่องในพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: คุรุสภา.

คณะกรรมการชำระพจนานุกรม. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542. กรุงเทพมหนาคร : บริษัทนานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

ชัชวาล เรื่องประพันธ์. (2539). สถิติพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.

ธิติพล กันตีวงศ์. (2551). ทำนองเทศน์มหาชาติ กัณฑ์มัทที ในประเพณีตั้งธัมม์หลวง. วารสารวิจิตรศิลป์. 1(1), 97.

พรประพิตร์ เผ่าสวัสดิ์, (2558). เทศน์มหาชาติล้านนา: ลักษณะเฉพาะทางดุริยางคศิลป์ที่พบในประเพณีศาสนา. รายงานวิจัย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระครูเกษมธรรมทัต (พระอาจารย์สุรศักดิ์ เขมรังสี). (2552). บนวิถีแห่งธรรม. กรุงเทพมหานคร: สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย.

พระครูพิมลกัลป์ยาณธรรม. (2557). การศึกษาคติธรรมที่ปรากฏในการทำบุญวันเกิดตามหลักพระพุทธศาสนา. วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูวินัยธรมานพ ปาละพันธ์ (กนฺตสีโล). (2553). สืบสานการเทศน์มหาชาติ. กรุงเทพมหานคร: เอดิสัน เพรสโพรดักส์.

พระครูวิมลศิลปะกิจ. (2557). การเสริมสร้างพลังชุมชนโดยการมีส่วนร่วมของพระสงฆ์ในภารกิจการพัฒนาเทศบาลตำบลเวียงเหนือ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

อุดม รุ่งเรืองศรี. (2546). วรรณกรรมล้านนา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-12-29