คุณลักษณะเฉพาะของพุทธสาวก : กรณีศึกษาหลวงปู่หล้าตาทิพย์ (พระครูจันทสมานคุณ)

ผู้แต่ง

  • จิตรเทพ ปิ่นแก้ว

คำสำคัญ:

คุณลักษณะเฉพาะ, พุทธสาวก, หลวงปู่หล้าตาทิตย์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มุ่งศึกษาคุณลักษณะเฉพาะของพุทธสาวก: กรณีศึกษาหลวงปู่หล้าตา ทิพย์ (พระครูจันทสมานคุณ) วัตถุประสงค์ในการศึกษาวิจัยเพื่อศึกษาคุณลักษณะเฉพาะของ พุทธสาวก เพื่อศึกษาประวัติและผลงานของหลวงปู่หล้าตาทิพย์ และเพื่อวิเคราะห์คุณลักษณะ เฉพาะของหลวงปู่หล้าตาทิพย์ ผลจากการศึกษาวิจัยพบว่า คุณลักษณะเฉพาะของพุทธสาวก ด้านรัตตัญญูได้แก่ พระอัญญาโกณฑัญญะ ด้านมีฤทธิ์ ได้แก่ พระโมคคัลลานะ พระเรวตขทิรวนิยะ พระกาฬุทายี พระสาคตะ และ พระปิณโฑลภารทวาชะ ด้านเมตตา ได้แก่ พระอัญญาโกณฑัญญะ พระมหา กัสสปะ พระอานนท์ พระเรวตขทิรวนิยะ และ พระองคุลิมาล ด้านตาทิพย์ ได้แก่ พระอนุรุทธะ ด้านปรารภความเพียร ได้แก่ พระโสณโกฬิวิสะ ด้านผู้ว่าง่าย ได้แก่ พระนาลกะ พระราหุล และ พระราธะ ด้านธุดงค์ ได้แก่ พระมหากัสสปะ ด้านความกตัญญู ได้แก่ พระสารีบุตร และ พระราหุล ด้านใฝ่การศึกษา ได้แก่ พระอานนท์ และ พระราหุล ด้านมีวิชชา ได้แก่ พระยสะ พระคยากัสสปะ พระองคุลิมาล และ พระจูฬปันถก ด้านการแสดงธรรมและตอบปัญหาธรรม ได้แก่ พระกุมารกัสสปะ ประวัติและผลงานของหลวงปู่หล้าตาทิพย์ หลวงปู่หล้าตาทิพย์ เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2441 ที่บ้านปง ตำบลออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ บิดาชื่อเงิน บุญมาคำ มารดาชื่อ แก้ว บุญมาคำ มีพี่น้องทั้งหมด 4 คน หลวงปู่หล้าตาทิพย์เป็นคนที่ 4 หลวงปู่หล้าตาทิพย์บรรพชาเป็นสามเณรในช่วงเข้ารุกขมูล คือ ประเพณีเข้าโสสาน กรรมซึ่งเป็นพิธีสำคัญอย่างหนึ่งของพระพุทธศาสนาในล้านนา ในช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือน กุมภาพันธ์ เมื่ออายุครบ 20 ปี บริบูรณ์ ก็ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุตามประเพณี ได้ฉายาว่า จนฺโท โดยมีครูบาปินตา เป็นพระอุปัชฌาย์ ท่านเป็นผู้มีบุคลิกภาพและปฏิปทาจริยาวัตรที่ งดงาม กิริยามารยาทเรียบร้อย อ่อนน้อมถ่อมตน มีนำใจโอบอ้อมอารีเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อเพื่อน สหธรรมิก ไม่โอ้อวด เป็นคนสุขุม พูดจาไพเราะ สุภาพ นำเสียงนุ่มนวลแสดงถึงความเมตตา ท่านได้รับพระราชทานสมณศักดิ์โปรดเกล้าฯ เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ชั้น โท ในราชทินนามที่ พระครูจันทสมานคุณ ท่านได้ส่งเสริมงานด้านการจัดการและบริหารการ ศึกษาพระปริยัติธรรมทั้งแผนกธรรมและบาลีของคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่มาโดยตลอด และ ได้ให้การสนับสนุนอนุเคราะห์พระภิกษุสามเณรโดยให้ทุนการศึกษาบาลี นักธรรมแบบต่อเนื่อง และมอบทุนการศึกษา แก่นักเรียน นิสิต นักศึกษา เป็นประจำทุกปี งานด้านการปกครอง เป็น เจ้าอาวาสวัดป่าตึง ตำบลออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้า คณะตำบลออนใต้ และได้รับแต่งตั้งเป็นพระอุปัชฌาย์ คุณลักษณะเฉพาะของหลวงปู่หล้าตาทิพย์ สรุปได้ 8 ประการ คือ ด้านรัตตัญญู ด้านปฏิปทาจริยาวัตรและบุคลิกภาพ ด้านความกตัญญู ด้านมีเมตตา ด้านการให้ทาน ด้าน การแสดงธรรม ด้านตาทิพย์และด้านสถาปัตยกรรม

References

คณาจารย์. (2515). อสีติมหาสาวกนิพพาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์วิทยาคาร.

ฉลาด บุญลอย และ คณะ. (2515). พจนานุกรรมบาลี ไทย อังกฤษ สัสสกฤต. กรุงเทพมหานคร:
แพร่วิทยา.

ตรีมิตรและคณะ. (2530). ประวัติแห่งอนุพทธ 80 องค์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง.
ทวี วรคุณ. เล่าเรื่องโรงพยาบาลสงฆ์. จัดพิมพ์ โดยเสด็จพระราชกุศลงานออกพระเมรุ
พระศพสมเด็จ.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2535). พระไตรปิฏกภาษาบาลี. ฉบับมหาจุฬาเตปิฏก. 2550.
กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เสฐียรพงษ์ วรรณปก. (2544). พุทธสาวกพุทธสาวิกา. กรุงเทพมหานคร: สถาบัน
บันลือธรรม จัดพิมพ์.

เสฐียรพงษ์ วรรณปก. (2543). ชีวิตตัวอย่าง : หมอชีวกโกมารภัจ. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2018-07-15