การศึกษาความต้องการและแนวทางการพัฒนา งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนในเขตจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันด้านการบริหารงานของงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนในเขตจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 2) ศึกษาความต้องการด้านการดำเนินงานบริหารสวนพฤกษศาสตร์ในโรงเรียนในพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และ 3) สร้างแนวทางการพัฒนาวิธีดำเนินงานของงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนในเขตจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ให้มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น โดยเป็นการศึกษาวิจัยแบบผสานวิธีระหว่างวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพกับการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างที่ให้ข้อมูลเชิงคุณภาพเป็นผู้บริหารและครู-อาจารย์ จำนวน 30 คน และกลุ่มตัวอย่างที่ให้ข้อมูลเชิงปริมาณเป็นนักเรียนในโรงเรียนพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ จำนวน 400 คน ด้วยวิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามแบบประมาณค่า 5 ระดับ และแบบสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้าง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหาสาระ

ผลการศึกษาพบว่า 1) การบริหารสวนพฤกษศาสตร์โดยเน้นประโยชน์เชื่อมโยงแบบบูรณาการกับการเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ต่างๆ ในโรงเรียนอย่างครอบคลุม 2) ความต้องการของนักเรียนซึ่งถือเป็นบุคคลสำคัญในอนาคตมีความต้องการสูงสุดโดยรวม 4 ด้าน ได้แก่ (1) การนำพันธุ์ไม้มาปลูกในสวนพฤกษศาสตร์ (2) การกำหนดป้ายบอกตำแหน่งที่ชัดเจนทำให้ผู้ที่สนใจเข้าชมได้ง่าย (3) มีการลำดับและจัดกลุ่มพันธุ์ไม้ตามกลุ่มหรือภูมิภาคอย่างเหมาะสม และ (4) มีการจัดโต๊ะเก้าอี้เพื่อให้ผู้ที่ศึกษาพันธุ์ไม้ได้มีจุดพักและศึกษาอย่างเต็มที่ในบริเวณที่เหมาะสม ซึ่งแนวทางในการพัฒนาสวนพฤกษศาสตร์ดังกล่าว เมื่อผู้บริหารสถานศึกษาและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องได้ร่วมกันพิจารณาอย่างรอบคอบแล้ว จะสามารถทำให้งานสวนพฤกษศาสตร์ในโรงเรียนมีความสมบูรณ์สอดคล้องกับวัตถุประสงค์สำคัญและทำให้เกิดความยั่งยืนและเป็นประโยชน์ในระยะยาว