การออกแบบตราสัญลักษณ์เพื่อปรับภาพลักษณ์หน่วยงานศูนย์กลางทางวัฒนธรรมด้านสุขภาพ : กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบตราสัญลักษณ์ใหม่ให้กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เพื่อเป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาปรับปรุงภาพลักษณ์การแพทย์แผนไทยให้มีอัตลักษณ์และเป็นสากลโดยเริ่มจากหน่วยงานราชการในการเป็นองค์กรต้นแบบเพื่อการปรับตัวและเปลี่ยนแปลงรูปแบบให้ทันยุคทันสมัย เหมาะสมกับสังคมปัจจุบันมากยิ่งขึ้น โดยวิธีการวิจัยครั้งนี้เริ่มจากการศึกษาความเป็นมา ความหมายตราสัญลักษณ์เดิม ค้นคว้าเอกสารและการประชุมกลุ่มผู้บริหารของการพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ศึกษาประวัติ ความเป็นมา ความสำคัญ อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของการแพทย์แผนไทยและองค์กรกลางและผู้กำหนดนโยบาย กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข จากนั้นวิเคราะห์ สร้างข้อกำหนดการออกแบบ และสังเคราะห์ด้วยการออกแบบรูปแบบใหม่ที่ร่วมสมัย มีความหมายและง่ายต่อการจดจำ

ผลจากการศึกษาพบว่า ตราสัญลักษณ์กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกเดิม ได้จากการผสมผสานรูปแบบสัญลักษณ์ของการแพทย์แผนไทย ได้แก่ เฉลว และดอกบัว ซึ่งเฉลวมีความหมายถึงสัญลักษณ์ป้องกันสิ่งชั่วร้ายลงหม้อยาไทยโบราณ และดอกบัวมีความเป็นรูปลักษณะไทยและเป็นสมุนไพรที่ใช้ประโยชน์ได้ทุกส่วนของพืช โดยผสานเข้ากับสัญลักษณ์ของการแพทย์แผนตะวันตกคือ คธามีงูพันสองตัว(Caduceus) ปลายคธามีรูปปีก 2 อันซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการแพทย์แผนตะวันตก โดยได้รับอิทธิพลจากตราสัญลักษณ์ของกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งกรมต่างๆ  ในกระทรวงสาธารณสุขต่างใช้โครงสร้างตราสัญลักษณ์เดียวกัน ด้วยเหตุนี้กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกจึงมีนโยบายปรับภาพลักษณ์ใหม่ โดยเริ่มจากชื่อและตราสัญลักษณ์ ผลจากการออกแบบนำมาประเมินร่วมกับการประชุมกลุ่มผู้บริหาร บุคลากรภายในและผ่านการพิจารณา จากนั้นได้เปลี่ยนชื่อและรูปแบบตราสัญลักษณ์ของกรมใหม่โดยใช้ชื่อ “กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก”โดยมีการเผยแพร่ร่วมกับตราสัญลักษณ์เดิมเพื่อการประชาสัมพันธ์ตราสัญลักษณ์ใหม่

สุดท้ายทดลองเผยแพร่ร่วมกับตราสัญลักษณ์เดิมเพื่อการประชามสัมพันธ์ตราสัญลักษณ์ใหม่ ประกอบกับเอกสารส่งพิมพ์ของกรม ต่อยอดเป็นตรารับรองผลิตภัณฑ์ โดยการประกอบการตกแต่งในอาคาร งานเว็บไซต์ สิ่งพิมพ์ งานนิทรรศการ โล่รางวัล การพัฒนาสู่ตรารับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ของกรมพัฒนาฯ

คำสำคัญ: การออกแบบ,ตราสัญลักษณ์, ภาพลักษณ์,การแพทย์แผนไทย, กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก

Abstract

This research aims to design a new logo for Department for Development of Thai Traditional medicine and Alternative medicine as a starting point for improving the image of Thai traditional medicine to have an identity and internationalization. Start by government agencies in being master organization to adapt and change pattern to period and up to date style for more appropriate for current society. by beginning study of original logo, documents and focus group with managements in Department for Development of Thai Traditional medicine and Alternative medicine by studying the history, importance and cultural identity of Medicine and central of organization and policy makers. Then analyze the Create a design requirements and synthesis of new contemporary style with meaningful and easy to remember.

The study found that the old Logo of Department for Development of Thai Traditional medicine and Alternative medicine are from the combination of symbolic form of medicine, including Chaleaw and lotus, Chaleaw is meant to symbolize protection from evil things into a Thai ancient drug pot and Lotus is Thai characteristics and medicinal use of all parts of the plant combined with Western medicine is the symbol of a snake scepter two (Caduceus) the scepter with two wings, the wings, the symbol of Western medicine. Influenced by the logo of the Ministry of Health and the Department of Health use of the same symbol. For this reason, Department for Development of Thai Traditional medicine and Alternative medicine has adopted the new image by the start of the name and logo. The design with the management group has changed its name and format of the new logo by name. “Department of Thai Traditional medicine and Alternative medicine " It is published with the original logo to publicity the new logo.

Final experimental was published in conjunction with the Public Relations new logo. Together with papers published by the Department to develop product brand endorsing by the decoration in the building,

The website, publications, exhibitions, award plaques, development to exchange guarantee product quality of the Department.            

Keyword: Design, Logo, Image, Thai traditional medicine, Department of Thai Traditional medicine and Alternative medicine