เรือมอันเร: นาฏกรรมพื้นบ้านในประเพณีสงกรานต์เขมรถิ่นไทย

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการแสดงพื้นบ้านในประเพณีสงกรานต์เขมรถิ่นไทย ชุด เรือมอันเร ดำเนินการวิจัยด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและการจัดกิจกรรมภาคสนาม มุ่งศึกษาการแสดงพื้นบ้านที่ปรากฏในประเพณีสงกรานต์เขมรถิ่นไทยพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ ผลการวิจัยพบว่า ประเพณีสงกรานต์ของชาวเขมรถิ่นไทยจัดขึ้นในช่วงเดือนที่ห้าตามจันทรคติ มีการแสดงพื้นบ้านนิยมเล่นเฉพาะประเพณี คือ เรือมอันเร มีรูปแบบการแสดงที่เป็นการเล่นและฟ้อนรำพื้นบ้าน โดยนำสากตำข้าวที่มีขนาดยาวจำนวน 1 คู่ มากระทบประกอบกับการบรรเลงดนตรีพื้นบ้านและการขับร้องเพลง เรือมอันเรแบบดั้งเดิมมีรูปแบบการแสดงที่เปิดโอกาสให้คนในชุมชนได้ฟ้อนรำล้อมวงที่มีการกระทบสากตำข้าวอยู่ตรงกลาง มีท่าทางการฟ้อนรำเดินข้ามและก้าวเท้าเข้าสากที่กำลังกระทบกันตามจังหวะเพลง และการเกี้ยวพาราสีของหนุ่มสาว บทเพลงและลีลาท่าทางการฟ้อนรำที่ถ่ายทอดอารมณ์ ความรู้สึกนึกคิด แสดงถึงความอัจฉริยะของศิลปินพื้นบ้านที่สร้างความสุขให้แก่คนในชุมชนมาอย่างยาวนาน และเรือมอันเรได้ถูกพัฒนารูปแบบและขั้นตอนการแสดงในรูปแบบนาฏศิลป์พื้นบ้านเชิงอนุรักษ์ สำหรับแสดงในวาระต่าง ๆ นอกเหนือจากประเพณีสงกรานต์ มีการกำหนดกระบวนท่ารำ ทำนองเพลง และเครื่องแต่งกายให้เป็นลักษณะเดียวกัน เรือมอันเรทั้งสองรูปแบบจึงเป็นเสมือนตัวแทนของนาฏกรรมพื้นบ้านและเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม แสดงถึงมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่สืบทอดอย่างยาวนานของกลุ่มวัฒนธรรมเขมรถิ่นไทย