บรรทัดฐานที่ปกติและบรรทัดฐานที่ไม่ปกติที่ส่งผลต่อการรับรู้และพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนไทย: การทบทวนวรรณกรรม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับบรรทัดฐานที่ปกติและบรรทัดฐานที่ไม่ปกติส่งผลต่อการรับรู้และพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนไทย หลังจากนั้น ผู้เขียนได้นำเสนอในเชิงข้อเสนอแนะที่สามารถประยุกต์ใช้ได้กับประชาชนไทยในรูปแบบของแบบจำลองที่ได้จากการสังเคราะห์บทความวิจัย ผู้วิจัยใช้การสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงจากบทความวิจัยและบทความวิชาการที่ตีพิมพ์ในฐานข้อมูลระดับชาติและนานาชาติระหว่างปี 2563-2567 ในรูปแบบออนไลน์ ซึ่งได้บทความที่ตรงเกณฑ์ทั้งสิ้น 12 บทความ ผลการวิเคราะห์ พบว่า บรรทัดฐานที่ถูกทำให้เป็นปกติของการใช้ยาปฏิชีวนะ การสูบบุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มวัยรุ่น การบริโภคแอลกอฮอล์เพื่อสร้างอัตลักษณ์ความเป็นหญิง และการใช้กัญชาในกลุ่มวัยรุ่น คือ “ยาปฏิชีวนะสามารถฆ่าเชื้อไวรัสได้” “ยาปฏิชีวนะคือยาแก้อักเสบ” “การสูบบุหรี่ไฟฟ้าช่วยให้หยุดสูบบุหรี่มวนได้” “การสูบบุหรี่ไฟฟ้าอันตรายน้อยกว่าบุหรี่มวน” “ผู้หญิงที่ดื่มแอลกอฮอล์คือสัญลักษณ์ของอิสรภาพ” “กัญชารักษามะเร็งได้” “กัญชารักษาอาการวิตกกังวลและบรรเทาอาการนอนไม่หลับได้” เพื่อที่จะทลายบรรทัดฐานที่ถูกทำให้เป็นปกติและสร้างความเข้าใจที่ถูกต้อง รัฐบาล บุคลากรสาธารณสุข และหน่วยงานด้านสุขภาพควรสื่อสารด้วยความเป็นกลางโดยเปรียบเทียบให้เห็นถึงอันตรายที่แฝงมากับสินค้าเหล่านี้ถ้าบริโภคเกินขนาดหรือใช้ในทางที่ไม่ถูกต้อง โดยเปรียบเทียบกับสินค้าที่มีอยู่เดิม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความและความเห็นในวารสารนิเทศศาสตร์และนวัตกรรม นิด้า เป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน มิใช่ของคณะนิเทศศาสตร์และนวัตกรรมการจัดการ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
Ajzen, I. (2020). The theory of planned behavior: Frequency asked questions. Human Behavior and Emerging Technologies, 2(4), 314-324.
Alamar, B., & Glantz, S. A. (2006). Effect of increased social unacceptability of cigarette smoking on reduction in cigarette consumption. American Journal of Public Health, 96(8), 1359–1362.
Apisarnthanarak, A., & Mundy, L. M. (2008). Correlation of antibiotic use and antimicrobial resistance in Pratumthani, Thailand, 2000 to 2006. American Journal of Infection Control, 36(9), 681–682.
Asbridge, M., Valleriani, J., Kwok, J., & Erickson, P. G. (2016). Normalization and denormalization in different legal contexts: Comparing cannabis and tobacco. Drugs: Education, Prevention and Policy, 23, 212 - 223.
Assanangkornchai, S., & Vichitkunakorn, P. (2020). Does drinking initiation of young Thai drinkers vary over time and generation? Results of the national surveys on tobacco and alcohol consumption of the Thai populations 2007 to 2017. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 44(11), 2239–2246.
Assanangkornchai, S., Thaikla, K., Talek, M., & Saingam, D. (2022). Medical cannabis use in Thailand after its legalization: A respondent-driven sample survey. PeerJ, 10, e12809.
Caluzzi, G., Livingston, M., Holmes, J., MacLean, S., Lubman, D. I., Dietze, P., Vashishtha, R., Herring, R., & Pennay, A. (2022). Response to commentaries: (De)normalization of drinking and its implications for young people, sociality, culture and epidemiology. Addiction (Abingdon, England), 117(5), 1217–1219.
Carpenter, C. J. (2010). A meta-analysis of the effectiveness of health belief model variables in predicting behavior. Health Communication, 25(8), 661–669.
Center of Alcohol Studies (2022). Patterns and tendencies of alcohol drinking behavior of the Thai population. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://cas.or.th/wp-content/uploads/2022/05/FF-chapter-1-For-Print.pdf. (in Thai).
Champion, V. L., & Skinner, C. S. (2008). The health belief model. In K. Glanz, B. K. Rimer, & K. Viswanath (Eds.), Health behavior and health education: Theory, research, and practice (pp. 45–65). Jossey-Bass.
Doswell, W. M., Braxter, B. J., Cha, E., & Kim, K. H. (2011). Testing the theory of reasoned action in explaining sexual behavior among African American young teen girls. Journal of Pediatric Nursing, 26(6), e45–e54.
Dumbili, E. W. (2020). Cannabis normalization among young adults in a Nigerian city. Journal of Drug Issues, 50(3), 286-302.
Emerson, E. (1992). What is normalisation? In H. Brown, & H. Smith (Eds.), Normalisation: A reader for the nineties (pp. 1–18). Tavistock/Routledge.
Glanz, K., Rimer, B. K., & Viswanath, K. (2015). Health behavior: Theory, research, and practice (5th ed.). Jossey-Bass.
Hfocus. (2022, December 27). The Addiction Research Center revealed the proportion of children under 20 using cannabis within 3 years has increased tenfold. https://www.hfocus.org/content/2022/12/26694. (in Thai).
Kachentawa, K. (2023). Media literacy (2nd ed.). Ramkhamhaeng University. (in Thai).
Kaewthep, K. & Hinviman, S. (2017). The stream of theorists: Political economy and communication studies. Intanil. (in Thai).
Kalayasiri, R., & Boonthae, S. (2023). Trends of cannabis use and related harms before and after legalization for recreational purpose in a developing country in Asia. BMC Public Health 23, 911.
Kelly, B. C., Vuolo, M., Frizzell, L. C., & Hernandez, E. M. (2018). Denormalization, smoke- free air policy, and tobacco use among young adults. Social Science & Medicine (1982), 211, 70–77.
Kenney, S. R., Anderson, B. J., Bailey, G. L., & Stein, M. D. (2019). Drug use-related normative misperceptions and behaviors among persons seeking heroin withdrawal management. Journal of Addiction Medicine, 13(3), 215–219.
Klinsophon, T., Thaveeratitham, P., & Waongenngarm, P. (2023). Factors associated with the use of electronic cigarettes among youths. Journal of Medical Sciences, 43(6), 252-257.
Levine, J. (2018). Cannabis discourse: Facts and opinions in context. Amazon Digital Services LLC - KDP Print US.
Månsson, J. (2016). The same old story? Continuity and change in Swedish print media constructions of cannabis. Nordic Studies on Alcohol and Drugs, 33(3), 267-286.
Montaño, D. E., & Kasprzyk, D. (2008). Theory of reasoned action, theory of planned behavior, and the integrated behavioral model. In K. Glanz, B. K. Rimer, & K. Viswanath (Eds.), Health behavior and health education: Theory, research, and practice (4th ed., pp. 67–96). Jossey-Bass.
Pangtis, O., Chaiyun, S., & Ratipan, T. (2023). Alcohol drinking and feminine identity among female college students: An interpretative phenomenological analysis. Thai Journal of Clinical Psychology, 54(2), 32-45. (in Thai).
Parker, H. (2005). Normalisation as a barometer: Recreational drug use and the consumption of leisure by younger Britons. Addiction Research & Theory, 13, 205–215.
Parker, H., Aldridge, J., & Measham, F. (1998). Illegal leisure: The normalisation of adolescent recreational drug use. Routledge.
Parker, H., Williams, L., & Aldridge, J. (2002). The normalization of sensible recreational drug use: Further evidence from the north west England longitudinal study. Sociology, 36(4), 941–964.
Patanavanich, R., Aekplakorn, W., Glantz, S. A., & Kalayasiri, R. (2021). Use of e-cigarettes and associated factors among youth in Thailand. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 22(7), 2199–2207.
Pongsavee, K., & Manee-in, M. (2023). Alcohol consumption behaviors of undergraduate Thai students: A systematic review of the literature 2018 – 2022. Health Science Journal of Thailand, 6(1), 83-89. (in Thai).
Romo-Avilés, N., Marcos-Marcos, J., Tarragona-Camacho, A., Gil-García, E., & Marquina-Márquez, A. (2018). “I like to be different from how I normally am”: Heavy alcohol consumption among female Spanish adolescents and the unsettling of traditional gender norms. Drugs: Education, Prevention and Policy, 25(3), 262–272.
Rosenstock, I. M., Strecher, V. J., & Becker, M. H. (1988). Social learning theory and the health belief model. Health Education Quarterly, 15(2), 175–183.
Rost, M. (2021). To normalize is to impose a requirement on an existence. Why health professionals should think twice before using the term “Normal” with patients. Bioethical Inquiry 18, 389–394.
Sæbø, G., & Scheffels, J. (2017). Assessing notions of denormalization and renormalization of smoking in light of e-cigarette regulation. The International Journal on Drug Policy, 49, 58–64.
Saengungsumalee, S., Tantipiwattanasakul, K., Prajaknate, P., Pongthananikorn, S., & Thongtae, N. (2024). Factors associated with irrational antibiotic use behaviour among social media users in Thailand. Journal of Health Science of Thailand, 33(1), 27-37. (in Thai).
Sandberg, S. (2012). Is cannabis use normalized, celebrated or neutralized? Analysing talk as action. Addiction Research & Theory, 20, 372–381.
Shildrick, T. (2002). Young people, illicit drug use, and the question of normalisation. Journal of Youth Studies, 5, 35–48
Siddiqui, T. R., Ghazal, S., Bibi, S., Ahmed, W., & Sajjad, S. F. (2016). Use of the health belief model for the assessment of public knowledge and household preventive practices in Karachi, Pakistan, a dengue-endemic city. PLoS Neglected Tropical Diseases, 10(11), e0005129.
Siltrakool, B., Berrou, I., Griffiths, D., & Alghamdi, S. (2021). Antibiotics’ use in Thailand: Community pharmacists’ knowledge, attitudes and practices. Antibiotics (Basel, Switzerland), 10(2), 137.
Sirita, U. (2022). Construction and implications of cannabis discourse in Thailand’s cannabis legalization: A comparative study of English-language traditional and new media. Suranaree Journal of Social Science, 16(2), 95-118. (in Thai).
Stephens, E. (2019). #notnormal. Cultural Studies Review, 25(2), 278-280.
Sunpuwan, M., Punpuing, S., Jaruruengpaisan, W., & Wertheim, H. (2024). Understanding antibiotic use in the community setting in Thailand: Does communication matter?. PloS One, 19(4), e0298972.
Suwatpinyo, P., Kengkanpanich, M., & Kengkanpanich, T. (2021). Factors related to e-cigarette smoking among senior high school students in Bangkok metropolitan area. Thai Journal of Health Education, 44(2), 89-101. (in Thai).
Thai Health Promotion Foundation. (2021). Direction and goals for the 10-year period of Thai Health Promotion Foundation (2022-2031). Thai Health Promotion Foundation. (in Thai).
Thai Health Promotion Foundation. (2023). Thai Health Promotion Foundation adjusts communication strategy refrain from drinking during Buddhist Lent emphasis on preventing new drinkers, targeting children and women, creating awareness, reducing drinking, and reducing the risk of disease. https://www.thaihealth.or.th/สสส-ปรับกลยุทธ์การสื่อสาร/. (in Thai).
The MATTER. (2020, December 3). A new sustainable way of life Looking at future plans for health on the occasion of the Thai Health Promotion Foundation’s 19th anniversary https://thematter.co/brandedcontent/thaihealth_19th-anv/128743. (in Thai).
Williams, L., & Parker, H. (2001). Alcohol, cannabis, ecstasy and cocaine: Drugs of reasoned choice amongst young adult recreational drug users in England. International Journal of Drug Policy, 12, 397–413.
Wilson, H., Bryant, J., Holt, M., & Treloar, C. (2010). Normalisation of recreational drug use among young people: Evidence about accessibility, use and contact with other drug users. Health Sociology Review, 19, 164–175.
World Health Organization. (2023, May 17). Current context: The COVID-19 pandemic and continuing challenges to global health. https://www.who.int/about/funding/invest-in-who/investment-case-2.0/challenges
Wysocki, T. (2020). Normality: A two-faced concept. Review of Philosophy and Psychology, 11(4), 689–716.
