การสร้างอัตลักษณ์อีสานผ่านภาพยนตร์สั้นในเทศกาลภาพยนตร์อีสาน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเนื้อหาและองค์ประกอบทางภาพยนตร์ที่แสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์อีสานที่ประกอบสร้างขึ้นจากภาพยนตร์สั้นในเทศกาลภาพยนตร์อีสานทั้งสิ้น 22 เรื่อง ที่จัดขึ้นในช่วง พ.ศ.2547-2559 ประกอบการสัมภาษณ์ผู้กำกับ ผลการวิจัยครั้งนี้พบว่า เนื้อหาและองค์ประกอบทางภาพยนตร์ รวมถึงแนวคิดในด้านต่างๆของผู้กำกับภาพยนตร์มีบทบาทสำคัญในการประกอบสร้างความหมายของอัตลักษณ์อีสานผ่านภาพยนตร์โดยแบ่งได้เป็น 2 ประเด็น 1.อีสานในภาพลักษณ์ใหม่ ที่เกิดจากเจตนารมณ์ในการลบมายาคติและภาพตัวแทนในเชิงลบเกี่ยวกับอีสานของผู้กำกับ โดยการนำเสนออัตลักษณ์อีสานผ่านภาพยนตร์สั้นในมุมมองใหม่ นำเสนอภาพวิถีชีวิตที่เรียบง่าย เงียบสงบ และน่าอยู่ของอีสาน ภาพของพื้นดินที่เขียวชะอุ่มอุดมสมบูรณ์ แทนที่ภาพเดิมของแผ่นดินอีสานที่เป็นพื้นดินที่แห้งแล้งแตกระแหง 2.การสร้างความหมายใหม่ภายใต้มายาคติเดิมของอีสาน การสร้างภาพของอีสานในภาพยนตร์ให้มีความน่าหวนคิดถึง (romanticize) มากขึ้น เช่น ภาพของทุ่งนาสีเขียวกว้าง ภาพสังคมชนบทที่มีความน่าอยู่ ผู้คนที่มีน้ำใจ ไม่ได้มีส่วนช่วยในการทำลายมายาคติเดิมของอีสาน แต่เป็นเพียงการสร้างความหมายใหม่ให้แก่อัตลักษณ์อีสานภายใต้กรอบมายาคติเดิมเท่านั้น