ความสัมพันธ์ระหว่างการแสดงภักติในภักติศตกะกับนารทภักติสูตร

ผู้แต่ง

  • Rachapon Sangsri คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • Aroonwan Aroonwan คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

ภักติศตกะ, นารทภักติสูตร, ภักติในศาสนาฮินดู, วรรณคดีสันสกฤตในลังกา

บทคัดย่อ

ภักติศตกะเป็นกวีนิพนธ์พุทธศาสนาภาษาสันสกฤต ผู้ประพันธ์คือ รามจันทรภารตี  ภักติศตกะมีสาระสำคัญ คือ การแสดงความนอบน้อมสรรเสริญพระพุทธเจ้าอย่างสูงในหลายแง่มุม และมีลักษณะเด่น คือ การนำแนวคิดภักติในศาสนาฮินดูมาปรับใช้ในกวีนิพนธ์  บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการแสดงภักติในภักติศตกะกับแนวคิดเรื่องภักติในศาสนาฮินดู ในการนี้ผู้วิจัยเลือกใช้นารทภักติสูตรเป็นตัวแทนของคัมภีร์ว่าด้วยแนวคิดและหลักคำสอนต่าง ๆ เกี่ยวกับลัทธิภักติ เปรียบเทียบกับภักติศตกะ  ผลการศึกษาพบว่า ภักติศตกะมีเนื้อหาค่อนข้างสอดคล้องกับนารทภักติสูตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเด็นรูปแบบการแสดงภักติ  ทว่ามีความแตกต่างจากแนวคิดหลักในนารทภักติสูตรตรงที่ไม่ได้เน้นเรื่องการสร้างความสัมพันธ์อันลึกซึ้งและความปรารถนาที่จะรวมเป็นหนึ่งเดียวกับพระพุทธเจ้า

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต). (2538). ไตรลักษณ์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: คอมฟอร์ม จำกัด.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2564). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ (พิมพ์ครั้งที่ 35). ม.ป.ท.

อรุณวรรณ คงมีผล. (2561). สารัตถะและความสำคัญของศาสตร์แห่งอัญมณีอินเดียโบราณ (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

Bechert, H. (1997). Bhaktiśataka oder Bauddhaśataka von Gauḍadeśīya Śri-āmacandra Bhāratin. In Untersuchungen zur buddhistischen Literatur (Edit by H. Bechert, S. Bretfeld, P. K. Pülz) (pp. 9-34). Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.

Bhat, G. K. (1979). A Note on Śataka Kāvya. Indologica Taurinensia, 6(7), 97-106.

Bhattacharyya, A. (1977). Historical geography of ancient and early medieval Bengal. Calcutta: Sanskrit Pustak Bhandar

Culter, N. (1897). Songs of experience: the poetics of Tamil devotion. Calcutta: Indiana University Press.

De, S. K. (1959). Aspects of Sanskrit Literature. Calcutta: Firma Klm Private limited.

Heim, M. (2022). Words for the Heart, A Treasury of Emotions from Classical India. New Jersey: Princeton University Press.

Monier-Williams, M. (1899). A Sanskrit-English Dictionary. Oxford: Oxford University Press.

Narada Bhaktisutra. (2008). (Swami Sivananda, Trans.) (4th edition). The Rishikesh: Divine Life Society.

Nārada Bhaktisūtras. (2009). (Swami Bhuteshananda, Trans.) (2nd edition). Kolkata: Trio Process.

Norio, S. (1997). A Study of buddhist bhaktism with special reference to the esoteric buddhism. Journal of Indian and Buddhist Studies, 45(2), 28-32.

Ranade, R.D. (1983). Indian Mysticism: Mysticism in Maharashtra. Albany: State University of New York Press.

Seelakkhandha, C.A. (Ed.). (1948). Vṛittaratnākara of Paṇḍit Kedārabhatta with The Commentary Vṛittaratnākarapañcikā by śrī ramacandra Kavi Bhāratī (6th edition). Bombay: Niranaya Press.

Swami Akhandananda Saraswati. (2009). Raas Rasa: The Mysticism of Raas Leela. n.p.

Winternitz, M. (1933). A History of indian literature, Volume 2. Calcutta: The University of Calcutta.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-08

รูปแบบการอ้างอิง

Sangsri, R., & Aroonwan, A. (2025). ความสัมพันธ์ระหว่างการแสดงภักติในภักติศตกะกับนารทภักติสูตร. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 32(1), 1–31. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jbscu/article/view/276755

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย