การศึกษาเชิงวิเคราะห์สัญลักษณ์ทางพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในยันต์ไทย

บทคัดย่อ

ยันต์ หมายถึง การย่อเรื่องที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและความเชื่ออื่นๆ ให้สั้นลงเพื่อสะดวกแก่การจดจำและนำไปใช้ โดยสื่อผ่านรูปทรง ลายเส้น รูปภาพ อักขระ ตัวเลข คาถา ชื่อยันต์ และองค์ประกอบอื่นๆ ซึ่งพัฒนามาจากความเชื่อในคัมภีร์อถรรพเวทผ่านทางศาสนาพราหมณ์และพุทธศาสนาแบบมันตรยาน ผสมผสานกับความเชื่ออื่นๆ ในสังคมไทยจนกลายเป็นอัตลักษณ์ของยันต์ตั้งแต่ยุคสุวรรณภูมิจนถึงปัจจุบัน รูปแบบของยันต์ไทยจะมีรูปทรงแบบเรขาคณิตคือ ทรงกลม สามเหลี่ยม สี่เหลี่ยม และรูปทรงอิสระที่มีอย่างหลากหลาย แต่ถ้ากล่าวถึงจุดมุ่งหมายของการใช้จะมี ๒ ประเภท คือ ยันต์ที่นำไปใช้ในทางที่ดี เช่น ป้องกันภัย ทำให้เกิดโชคลาภ เป็นต้น จัดเข้าในไสยศาสตร์ขาว และยันต์ที่นำไปใช้ในทางที่ไม่ดี เช่น ทำร้ายคนอื่นให้ฉิบหาย ใช้ทำเสน่ห์ให้หญิงรักชายหลงรัก เป็นต้น จัดเข้าในไสยศาสตร์ดำหรือมนต์ดำ