พุทธธรรมเพื่อการพัฒนาตนเองของผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการวิเคราะห์วิธีการปฏิบัติตามแนวพุทธศาสตร์เพื่อพัฒนาผู้สูงอายุโดยการวิเคราะห์เอกสารเกี่ยวกับ การพัฒนาผู้สูงอายุตามแนวพุทธศาสตร์ของผู้เขียนที่มีซื่อเสียง จำนวน ๖๔ เรื่อง โดยพิจารณาปัญหาของผู้สูงอายุ และ ธรรมะสำหรับผู้สูงอายุในภาพรวมซึ่งจำแนกเป็น ๓ ประเด็น ได้แก่ ธรรมหลักสำหรับผู้สูงอายุ วิธีการปฏิบัติตามแนว พุทธศาสตร์ และผลสำเร็จในการพัฒนาผู้สูงอายุ ธรรมะสำหรับผู้สูงอายุในภาพรวม มีธรรมะหลักที่ใช้ในทุกกรณี คือ สติสัมปชัญญะ ส่วนวิธีการปฏิบัติสรุปรวม คือ การให้ทาน การรักษาศีล และการบำเพ็ญภาวนา ซึ่งเป็นการปฏิบัติที่ประสานเชื่อมโยงกัน และก่อให้เกิดผลสำเร็จ ในภาพรวมทั้งที่เป็นคุณค่าภายนอกและคุณค่าภายในรวม ๖ ด้าน ได้แก่ คุณค่าด้านร่างกาย คุณค่าด้านจิตใจ คุณค่า ด้านอารมณ์ คุณค่าด้านสังคม คุณค่าด้านปัญญา และคุณค่าด้านสติ คุณค่าเหล่านี้ช่วยให้ผู้สูงอายุมีความสุขแท้ตามนัย แห่งพระพุทธศาสนา