Buddhist Psychology and the Promotion of Mind-Body Equilibrium Through the Threefold Training and Traditional Thai Medicine
Keywords:
Buddhist psychology, Health promotion, Mind-body equilibrium, Thai traditional medicine, Threefold trainingAbstract
The universal natural law according to Buddhism perceives life as a composite of interrelated and interacting body and mind. Faced with the myriad stimulants in the world, the equilibrium of body and mind may be affected, thus causing physical or mental ill nesses. Therefore, the maintenance of mind-body equilibrium leads to a healthy life – physically through proper consuming, metabolizing, excreting, and resting; mentally through a peaceful, stable, and emotionally-aware state of mind.
This research examines a sustainable maintenance of the mind-body equilibrium through the use of principles of Buddhist psychology – Citta, Jetasika, Rupa, Nibhana – in analyzing one’s life. A proper understanding of life can be gained through a process of self-development according to the “Threefold Training” which focuses on practicing the body, speech, and mind to achieve higher awareness and wisdom in conducting one’s life. This equilibrium may be further enhanced by incorporating principles of traditional Thai medicine, which can help maintain it in a durable and sustainable manner.
Downloads
References
โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์. (2549). หลักการพื้นฐานของสุขภาพองค์รวมในการบําบัดทางเลือกและสุขภาพองค์รวม, สืบค้นจาก http://www.dtam.moph.go.th/alternative/downloads/alter_treatment.pdf.
คู่มือการศึกษาจิตปรมัตถ์ พระอภิธัมมัตถสังคหะ ปริจเฉทที่ 1 จิตตสังคหวิภาค. (20 สิงหาคม 2561). สืบค้นจาก ้https://www.thepathofpurity.com
คู่มือการศึกษากัมมัฎฐานสังคหวิภาค พระอภิธัมมัตถสังคหะ ปริจเฉทที่ 9. (20 สิงหาคม 2561). สืบค้นจาก https://www.thepathofpurity.com.
ชยันต์ พิเชียรสุนทร, แม้นมาศ ชวลิต และวิเชียร จีรวงส์, (2544). คําอธิบายตําราโอสถพระนารายณ์. กรุงเทพมหานคร : อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์พับลิซซิ่ง.
พรรณทิพา ชเนศร์, (2558). คุณภาพชีวิตของผู้ใช้ยาสมุนไพรในการรักษาแบบแพทย์แผนไทยโดยการปรับสมดุลธาตุทั้ง 4 ตามหลักพุทธจิตวิทยา. พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาชีวิตและความตาย. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พรรณทิพา ชเนศร์, (2561). แบบจําลองพุทธจิตวิทยาการบําบัดดูแลและส่งเสริมสุขภาพองค์รวมในแพทย์แผนไทย. วิทยานินธ์หลักสูตรพุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต สาขาพุทธจิตวิทยา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมโกศาจารย์ (หลวงพ่อพุทธทาสภิกขุ). (2525). คู่มือมนุษย์ฉบับสมบูรณ์.กรุงเทพมหานคร.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2539). จะพัฒนาคนกันได้อย่างไร. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร :สหธรรมิก.
พระธรรมโมลี(ทองอยู่ ญาณวิสุทฺโธ). (2550). การศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดเรื่องสุขภาพแบบองค์รวมในพระพุทธศาสนาเถรวาทกับแนวคิดตะวันตก. สารนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต สาขาพุทธศาสนา. (บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2544). พุทธธรรม ฉบับเดิม. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์บริษัทสหธรรมิกจํากัด.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2535) พระไตรปิฎกบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ 2500. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539) พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช สาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ.(2555). เวชกรรมไทย 1 หน่วยที่ 1-7. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
วสันต์ ศิลปสุวรรณ และพิมพ์พรรณ ศิลปะสุวรรณ. (2542). การวางแผนงานและประเมินผลโครงการส่งเสริมสุขภาพ: ทฤษฏีและการปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตโต). (2561) การศึกษาฉบับง่าย. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์ผลิธัมม์.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) (2561). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. สืบค้นจาก https://www.watnyanaves.net/uploads/File/books/pdf/dictionary_of_buddhism_vocabulary_version.pdf
สุกาญฏา กลิ่นถือศีล. “รูปกลาปและเซลล์มนุษย์ในพระพุทธศาสนา”. วารสารมจร พุทธปัญญาริทรรศน์ 2, 2 (พฤษภาคม-สิงหาคม 2560) : 67-78.
สุภลักษณ์ ศิวลักษณ์. (2538). ปรัชญาการศึกษา. กรุงเทพมหานคร : ประชาธรรม.
สุ่ม วรกิจพิศาล. (2460). เวชสาตร์วัณณ์ ตําราแพทย์แบบเก่า เล่ม 1, กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พิศาล บรรณนิติ์.
สินศักดิ์ชนม์ อุ่นพรมมี. (2556). รายงานการประชุมระดับโลกเรื่องการสร้างเสริมสุขภาพ โครงการสวัสดิการวิชาการ สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข 2013. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนาเพรส จํากัด.
เสาวภา พรสิริพงษ์. (2538). การศึกษาภูมิปัญญาหมอพื้นบ้านไทย พ่อใหญ่อาจารย์แคน ลาวงศ์. กรุงเทพมหานคร : สหธรรมมิก.
อรุณพร อิฐรัตน์ และวีรพัฒน์ เงาธรรมทรรศน์. (2541) “สัมพันธ์ระหว่างการแพทย์แผนไทยและ การแพทย์แผนปัจจุบันสอดคล้องหรือแยกออกจากกัน,” วารสารการแพทย์แผนไทย 2, 1, (มีนาคม 2541) : 44-68.
อภิสิทธิ วิริยานนท์. (2542). หลัก 5 อ. ทฤษฏีพอเพียงแห่งสุขภาพ. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์นํ้าฝนจํากัด
Pender, N.J., Murdaugh. CL., & Parsons, MA., (2011). Health Promotion in Nursing Practice. (4th ed.). USA: Appleton & Lange.
Herbert V. Guenther and Leslie S. Kawamura. (1975). Mind in Buddhist Psychology, (California United States of America: Dharma Publishing.
Kemm, J. & Close, A. (1995). Health Promotion Theory and Practice. London: Mac Millian Press.
Tarthang Tulku. (1975). Reflect of Mind : Western Psychology Meets Tibetan Buddhism. U.S.A.: Dharma Publishing.
สัมภาษณ์
รศ. ดร. วารีญา ภวภูตานนท์ ณ มหาสารคาม, ผู้ก่อตั้งรายวิชาพุทธจิตวิทยา, วันที่ 30 เมษายน 2561.
พระอาจารย์พระมหาประนอม ธมฺมาลงฺกาโร รองเจ้าอาวาสวัดจากแดง ผู้ทรงคุณวุฒิด้านอภิธรรมและการเยียวยาผู้ป่วยด้วยธรรมะ, วันที่ 26 กันยายน 2561.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของศูนย์พุทธศาสน์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับศูนย์พุทธศาสน์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
