อิหม่ามกับการประนีประนอมข้อพิพาทด้วยกฎหมายอิสลาม: กลุ่มมุสลิมคลองตะเคียน สำเภาล่ม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาท รูปแบบ และวิธีการของอิหม่ามในการประนีประนอมข้อพิพาทด้วยกฎหมายอิสลามในชุมชนมุสลิม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญในการวิจัยคือ อิหม่ามประจำมัสยิดในพื้นที่ตำบลคลองตะเคียน และสำเภาล่ม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา จำนวน 14 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปรากฏการณ์วิทยา เพื่อหาแก่นสาระจากประสบการณ์ของอิหม่าม
ผลการวิจัยพบว่า
1.บทบาทอิหม่ามในการประนีประนอมข้อพิพาทด้วยกฎหมายอิสลาม คือ การเป็นผู้นำในชุมชนมุสลิม ด้วยการการดูแล ตักเตือน ห้ามปรามและให้คำแนะนำสัปปุรุษให้มีศรัทธาตามหลักอิสลาม การป้องกันสิ่งของต้องห้ามเข้ามาในชุมชน การให้ความรู้ และเป็นผู้นำในการปฏิบัติตัวได้ถูกต้องตามหลักอิสลาม
2.รูปแบบ และวิธีการของอิหม่ามในการประนีประนอมข้อพิพาทด้วยกฎหมายอิสลาม คือ การใช้วิธีการการเจรจาโดยตรงกับคู่พิพาทโดยใช้กฎหมายอิสลาม (ชารีอะฮ.) หลักความเชื่อ ความศรัทธาต่ออัลลอฮฺ และความเกรงกลัวต่อการตัดสินในวันสิ้นโลก (กิยามะฮ.) โดยอิหม่ามใช้รูปแบบการประนีประนอมข้อพิพาทตามขั้นตอนคือ การเตรียมการและวางแผน,การสร้างข้อตกลงร่วมกัน,การเจรจาแก้ไขปัญหาและการหาข้อยุติเพื่อนำไปปฏิบัติ
Article Details
References
กรกฎ ทองขะโชค, กฤษฏา อภินวถาวรกุล และธีรพร ทองขะโชค. (2562). การไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชุมชน. วารสารสำนักหอสมุดมหาวิทยาลัยทักษิณ, 8(2), 85 - 101.
เจ๊ะมูหามัดสัน เจ๊ะอูมา. (2545). ภาวะผู้นำและการจัดการความขัดแย้งในการพัฒนาชุมชน กรณีศึกษา อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา. การค้นคว้าอิสระ ศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขา การบริหารและพัฒนาสังคม, กรุงเทพฯ: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ซูเรียนนา บางปู. (2557). ภาวะผู้นำและการจัดการความขัดแย้งในการพัฒนาชุมชน กรณีศึกษาอำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา. (การค้นคว้าอิสระ). ศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขา การบริหารและพัฒนาสังคม, กรุงเทพฯ: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ประยุทธ์ การสมกล้า. (2550). การระงับข้อพิพาทโดยการประนีประนอมยอมความในคดีปกครอง. วิทยานิพนธ์ปริญญานิติศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.
พระมหาจรูญ อภิธม.จิตโต, พระครูปลัด อุดร ปริปุณโนและปิยวรรณ หอมจันทร์. (2561). การจัดการวัดยุค 4.0: ความเชื่อ ความศรัทธา และพุทธพาณิชย์. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม. (5)3, 68-78.
ภานุ รังสีสหัส. (2560). “การไกล่เกลี่ยข้อพิพาท” ใน การจัดการความขัดแย้ง. กรุงเทพฯ: สำนักงานศาลยุติธรรม.
มานี ชูไทย, พิสมัย ฮาซาไนน์ และสิริยา ยูซูพี. (2542). การรับรู้บทบาทตนเองของอิหม่ามต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของมุสลิมในประเทศไทย. (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
มุฮัมหมัด ซากี เจ๊ะหะ. (2557). บทลงโทษในกฎหมายอิสลาม. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: อิสลามิคอะเคเดมี.
มูนีร มะหะหมัด. (2551). กฎหมายอิสลามเบื้องต้น. กรุงเทพฯ: ศูนย์หนังสืออิสลามกรุงเทพฯ.
มูฮัมหมัดรอฟีอี มูซอ. (2549). กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์และการจัดการความขัดแย้ง ในชุมชนมุสลิม. กรุงเทพฯ: โครงการพัฒนาระบบกฎหมายไทย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว).
ระพีพรรณ มูหะหมัด. (2556). อิสลามกับการพัฒนาที่ยั่งยืน:กรณีศึกษาชุมชนมัสยิด กมากุลอิสลาม คลองแสนแสบ กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาการจัดการสิ่งแวดล้อม, กรุงเทพฯ: สถาบัณบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ลัญจกร นิลกาญจน์. (2561). วัฒนธรรม ความเชื่อ กับการจัดการศรัทธาของชุมชน. วารสารนาคบุตรปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช. (10)2, 11 - 20.
วิเชียร วิทยอุดม. (2555). การบริหารความขัดแย้งในองค์กร. กรุงเทพฯ: ธนธัชการพิมพ์.
สถาบันเผยแพร่ข้อมูล อาลุลบัยต. (2562). ศาสนาอิสลาม. ค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562, จาก www.quran.al-shia.org
สมศักดิ์ (มูนีร) มูหะหมัด. (2554). หลักสูตรอิสลามศึกษา 1. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: สมาคมนักเรียนเก่าศาสนวิทยา.
สุวิมล พิชญไพบูลย์. (2561). วิถีมุสลิมกับความผูกพันต่อหลักศาสนาอิสลามและการบังคับใช้กฎหมายอิสลาม : ชุมชนสวนหลวง. วารสารบัณฑิตวิทยาลัย พิชญทรรศน์. (13)2, 233-243.
อบู อารีฟ. (2562). หลักศรัทธา 6 ประการ เสาหลักแห่งศาสนาอิสลาม. ค้นเมื่อ 18 สิงหาคม 2562, จาก www.halalttnailand.com
อรุณ ศิริพันธ์. (2553). บทบาทอิหม่ามในการพัฒนาชุมชน : ศึกษาเฉพาะจังหวัดสงขลา. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาไทยคดีศึกษา, มหาวิทยาลัยทักษิณ.
อัจฉรา ลิ้มวงษ์ทอง. (2557). การบริหารความขัดแย้งในองค์การ. กรุงเทพฯ: บุ๊คส์ ทู ยู.
อับดุลฮาดี สะบูดิง. (2547). แนวความคิดเกี่ยวกับอิมามะฮ. ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างอะฮลิซซุนนะฮ. และชีอะฮ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาอิสลามศึกษา, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.
อาลี เสือสมิง. (2010). กฎหมายอิสลามเบื้องต้น. ค้นเมื่อ 9 สิงหาคม 2562, จาก www.alisuasming.org
อิบรอฮิม ตาเยะ. (2555). บทบาทด้านศาสนา การศึกษาและการบริหารของอิหม่ามในจังหวัดนราธิวาส. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาศึกษาศาสตร์เพื่อการพัฒนาชุมชน, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.