ภาพลักษณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารของประเทศไทยผ่านมุมมองจากผู้ให้บริการ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอาหาร ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564) ได้มีการกล่าวถึงการยกระดับขีดความสามารถทางการแข่งขันทางด้านเศรษฐกิจของประเทศไทย ซึ่งการส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative Economy) ร่วมกับไปกับการพัฒนากรรมวิธีการผลิตในอุตสาหกรรมอาหาร โดยมุ่งเน้นให้ผู้บริการในอุตสาหกรรมอาหารและบริการได้ส่งมอบประสบการณ์ วัฒนธรรมของชาติผ่านภาพลักษณ์อาหาร โดยงานวิจัยฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงภาพลักษณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารในประเทศไทย ผ่านมิติของผู้ให้บริการในอุตสาหกรรมอาหาร โดยเก็บรวบรวมข้อมูลผ่านการจัดประชุมกลุ่มย่อย (Focus Group) กับผู้ให้บริการในอุตสาหกรรมอาหาร จำนวน 4 ครั้ง รวมผู้ให้ข้อมูลหลักทั้งหมดจำนวน 25 คน คณะผู้วิจัยได้จัดทำการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง (Semi-Structured Interview) และวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) รวมถึงการตรวจสอบแบบสามเส้า (Triangulation)
ผลการศึกษาพบว่า ในมุมมองจากผู้ให้บริการพบว่า นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่มองภาพลักษณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารใประเทศไทยเป็นทั้งเชิงบวกและลบ โดยในเชิงบวก นักท่องเที่ยวมองว่าภาพลักษณ์อาหารในประเทศไทยมีจุดเด่นในความหลากหลายของรสชาติและเป็นเอกลักษณ์ในแง่ของจุดหมายปลายทาง รวมถึงอาหารยังแสดงถึงวัฒนธรรมและประสบการณ์ที่นักท่องเที่ยวได้รับผ่านการับประทานอาหาร ในขณะที่ในแง่ลบนักท่องเที่ยวมักมีความกังวลในการรับประทานอาหาร เสี่ยงต่อการเกิดโรคต่าง ๆ เช่น ท้องเสีย ท้องร่วง อาหารเป็นพิษ เป็นไข้ เป็นต้น
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำบทความทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อ หรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2559). Tourism research. จุลสารวิชาการการท่องเที่ยว, 4(2), 27–47.
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2559). โครงการศึกษาตลาดนักท่องเที่ยวคุณภาพสูง: ญี่ปุ่น สหราชอาณาจักรออสเตรเลีย. สืบค้นเมื่อ 11 ตุลาคม 2562, จากhttps://mots.go.th/old/download/pdf/ 1InnerFinalReportAttitude2558.pdf
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2560). Food on the move. TAT Review, 9. สืบค้นเมื่อ 10 ตุลาคม 2562, จาก https://etatjournal.files.wordpress.com/2017/01/tat12017-rev2.pdf
กิติพัฒน์ นนทปัทมะดุลย์. (2550). การวิจัยเชิงคุณภาพในสวัสดิการสังคม: แนวคิดและวิธีจัย (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เณรัญชรา กิจวิกรานต์. (2557). ภาพลักษณ์อาหารไทย การรับรู้คุณภาพอาหารไทยและแนวโน้มพฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงอาหารของนักท่องเที่ยวต่างชาติ. วารสารวิชาการการท่องเที่ยวไทยนานาชาติ, 10(1), 12–28.
เบญจมาภรณ์ ชำนาญฉา. (2561). การท่องเที่ยวเชิงอาหาร: ศักยภาพและความได้เปรียบของประเทศไทย. วารสารวิชาการสมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งชาติ, 24(1), 103-116.
ประชาชาติธุรกิจ. (2562). Gastronomy Tourism กระจายรายได้สู่ “ฐานราก”. สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2562, จาก https://www.prachachat.net/tourism/news-317059
พรรณี สวนเพลง. (2559). การท่องเที่ยวเชิงอาหาร. รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว. สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2562, จาก http://www.mots.go.th
พิมพ์ระวี โรจน์รุ่งสัตย์. (2556). เที่ยวกลุ่มตลาดผู้หญิงชาวต่างประเทศของไทย. วารสารการบริการและการท่องเที่ยวไทย, 8(1), 61–72.
ภูริ ชุณห์ขจร. (2560). ยุทธศาสตร์เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอาหารสำหรับนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศ. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 11, 321–332.
ธัมมามนตร์ คุณรัตนากรณ์, สมจิตร ล้วนจำเริญ, ราณี อิสิชัยกุล, และวัชรีภรณ์ ไชยมงคล. (2557). อิทธิพลของส่วนประสมการตลาด และภาพลักษณ์ของผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่มีต่อความภักดีในการท่องเที่ยวเพื่อเรียนรู้วัฒนธรรมไทยของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ. วารสารดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์, 4(3), 101–117.
มานพ คณะโต. (2550). วิธีวิทยาการวิจัยเชิงคุณภาพในระบบสุขภาพชุมชน (พิมพ์ครั้งที่ 1). ขอนแก่น: เครือข่ายพัฒนาวิชาการและข้อมูลสารเสพติดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.
องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. (2559). การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงอาหารในเขตพื้นที่พิเศษ. สืบค้นเมื่อ 5 ตุลาคม 2562, จาก www.dasta.or.th
เอื้อมพร หลินเจริญ. (2555). เทคนิคการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ. วารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 17(1), 17–29.
Akdag, G., Guler, O., Dalgic, A., Benli, S., & Cakici, A. C. (2018). Do tourists’ gastronomic experiences differ within the same geographical region? A comparative study of two Mediterranean destinations: Turkey and Spain. British Food Journal, 120(1), 158-171
Antón, C., Camarero, C., Laguna, M., & Buhalis, D. (2019). Impacts of authenticity, degree of adaptation and cultural contrast on travellers’ memorable gastronomy experiences. Journal of Hospitality Marketing & Management, 28(7), 743–764.
Björk, P., & Kauppinen-Räisänen, H. (2016). Local food: A source for destination attraction. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(1), 177–194.
Boeije, H. (2010). Analysis in Qualitative Research. London: Sage.
Boyne, S., Hall, D., & Williams, F. (2003). Policy, support and promotion for food-related tourism initiatives. Journal of Travel & Tourism Marketing, 14(3/4), 131–154.
Carter, N., Bryant-Lukosius, D., DiCenso, A., Blythe, J., & Neville, A. J. (2014). The Use of Triangulation in Qualitative Research. Oncology Nursing Forum, 41(5), 545–547.
Chang, R. C. Y. & Mak, A. H. N. (2018). Understanding gastronomic image from tourists’ perspective: A repertory grid approach. Tourism Management, 68, 89–100.
Chen, A. & Peng, N. (2018). Examining consumers’ intentions to dine at luxury restaurants while traveling. International Journal of Hospitality Management, 71, 59–67.
Chen, Q. & Huang, R. (2018). Local food in China: A viable destination attraction. British Food Journal, 120(1), 146–157.
Choe, J. Y., & Kim, S. (2018). Effects of tourists’ local food consumption value on attitude, food destination image, and behavioral intention. International Journal of Hospitality Management, 71, 1–10.
Denys, V. (2014). Consumption values and destination evaluation in destination decision making. Journal of Spatial and Organizational Dynamics, 2(1), 4–22.
Gartner, W. C. (1994). Image formation process. Journal of Travel & Tourism Marketing, 2(2-3), 192–215.
Harrington, R. J., & Ottenbacher, M. C. (2010). Culinary tourism: A case study of the gastronomic capital. Journal of Culinary Science & Technology, 8(1), 14–32.
Horng, J. S. & (Simon) Tsai, C. T. (2010). Government websites for promoting East Asian culinary tourism: A cross-national analysis. Tourism Management, 31(1), 74–85.
Ignatov, E. & Smith, S. L. J. (2006). Segmenting Canadian culinary tourists. Current Issues in Tourism, 9(3), 235–255.
Jamshed, S. (2014). Qualitative research method-interviewing and observation. Journal of Basic and Clinical Pharmacy, 5(4), 87–88.
Keller, K. L. (1993). Conceptualing, measuring and managing customer-based equity. Journal of Marketing, 57(1), 1–22.
Kim, Y. G., Eves, A., & Scarles, C. (2013). Empirical verification of a conceptual model of local food consumption at a tourist destination. International Journal of Hospitality Management, 33(1), 484–489.
Kivela, J., & Crotts, J. C. (2006). Tourism and gastronomy: Gastronomy’s influence on how tourists experience a destination. Journal of Hospitality and Tourism Research, 30(3), 354–377.
Kunwar, R. R. (2016). Food tourism revisited. Journal of Tourism and Hospitality, 7, 83–124.
Lai, M. Y., Khoo-Lattimore, C., & Wang, Y. (2018). A perception gap investigation into food and cuisine image attributes for destination branding from the host perspective: The case of Australia. Tourism Management, 69(7), 579–595.
Lai, M. Y., Khoo-Lattimore, C., & Wang, Y. (2019). Food and cuisine image in destination branding: Toward a conceptual model. Tourism and Hospitality Research, 19(2), 238-251.
Lee, K. H., Packer, J., & Scott, N. (2015). Travel lifestyle preferences and destination activity choices of slow food members and non-members. Tourism Management, 46, 1–10.
McKercher, B., Okumus, F., & Okumus, B. (2008). Food tourism as a viable market segment: It’s all how you cook the numbers! Journal of Travel and Tourism Marketing, 25(2), 137–148.
Meneguel, C. R. de A., Mundet, L., & Aulet, S. (2019). The role of a high-quality restaurant in stimulating the creation and development of gastronomy tourism. International Journal of Hospitality Management, 83, 220 – 228.
Muskat, B., Hörtnagl, T., Prayag, G., & Wagner, S. (2019). Perceived quality, authenticity, and price in tourists’ dining experiences: Testing competing models of satisfaction and behavioral intentions. Journal of Vacation Marketing, 24(4), 480 – 498.
Nelson, V. (2016). Food and image on the official visitor site of Houston, Texas. Journal of Destination Marketing and Management, 5(2), 1–8.
Oh, H., Assaf, A. G., & Baloglu, S. (2016). Motivations and goals of slow tourism. Journal of Travel Research, 55(2), 205–219.
Oliver, L. R. (1980). A cognitive model of the antecedents and consequences of satisfaction decisions. Journal of Marketing Research, 17(4), 460–469.
Peštek, A., & Činjarević, M. (2014). Tourist perceived image of local cuisine: The case of Bosnian food culture. British Food Journal, 116(11), 1821–1838.
Pike, S. & Ryan, C. (2004). Destination positioning analysis through a comparison of cognitive, affective, and conative perceptions. Journal of Travel Research, 42(4), 333–342.
Promsivapallop, P. & Kannaovakun, P. (2019). Destination food image dimensions and their effects on food preference and consumption. Journal of Destination Marketing and Management, 11, 89–100.
Sánchez-Cañizares, S. M. & López-Guzmán, T. (2012). Gastronomy as a tourism resource: Profile of the culinary tourist. Current Issues in Tourism, 15(3), 229–245.
Sandström, S., Edvardsson, B., Kristensson, P., & Magnusson, P. (2008). Value in use through service experience. Managing Service Quality: An International Journal, 18(2), 112–126.
Seo, S., Kim, O. Y., Oh, S., & Yun, N. (2013). Influence of informational and experiential familiarity on image of local foods. International Journal of Hospitality Management, 34(1), 295–308.
Seo, S., & Yun, N. (2015). Multi-dimensional scale to measure destination food image: Case of Korean food. British Food Journal, 117(12), 2914–2929.
Seo, S., Yun, N., & Kim, O. Y. (2017). Destination food image and intention to eat destination foods: A view from Korea. Current Issues in Tourism, 20(2), 135–156.
Sheth, J. N., Newman, B. I., Gross, B. L. (1991). Why we buy what we buy: A Theory of consumption values: Discovery service for Air Force Institute of Technology. Journal Of Business Research, 22(2), 159–170.
Smith, S. L. J. & Honggen, X. (2008). Culinary tourism supply chains: A preliminary examination. Journal of Travel Research, 46(3), 289–299.
Tong, X. F., Yoon, D., & Tong, K. (2016). Food tourism : The Melaka gastronomic experience. Journal of Emerging Trends in Marketing and Management, I(1), 236–246.
Torres Chavarria, L. C. & Phakdee - Auksorn, P. (2017). Understanding international tourists’ attitudes towards street food in Phuket, Thailand. Tourism Management Perspectives, 21, 66–73.
Tsai, C. T. S. & Wang, Y. C. (2017). Experiential value in branding food tourism. Journal of Destination Marketing and Management, 6(1), 56–65.
UNWTO. (2017). Second Global Report on Gastronomy Tourism. Retrieved from http://cf.cdn.unwto.org/sites/all/files/pdf/gastronomy_report_web.pdf
Updhyay, Y. & Sharma, D. (2014). Culinary preferences of foreign tourists in India. Journal of Vacation Marketing, 20(1), 29–39.
Uzar, U. & Eyuboglu, K. (2019). Can tourism be a key sector in reducing income inequality? An empirical investigation for Turkey. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 24(8), 822–838.
Walter, P. (2017). Culinary tourism as living history: staging, tourist performance and perceptions of authenticity in a Thai cooking school. Journal of Heritage Tourism, 12(4), 365–379.
Wang, Y. C. (2015). A study on the influence of electronic word of mouth and the image of gastronomy tourism on the intentions of tourists visiting Macau. Tourism, An International Interdisciplinary Journal, 63(1), 67–80.
Woodruff, R. B. (1997). Customer value: The next source for competitive advantage. Journal of the Academy of Marketing Science, 25(2), 139–153.
Zeithaml, V. A. (1988). Consumer perceptions of price, quality, and value: A means - end model and synthesis of evidence. Journal of Marketing, 52(3), 2-22.
